33 lượt xemNhững cơn chuột rút chân bất ngờ lúc nửa đêm không chỉ khiến bạn giật mình tỉnh giấc mà còn gây đau nhức, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và sức khỏe cơ bắp. Nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên, rất có thể bạn đang gặp phải những vấn đề tiềm ẩn về vận động, tuần hoàn hoặc bệnh lý mà không hay biết.
Chuột rút chân là gì và vì sao lại xảy ra vào ban đêm?
Chuột rút chân (vọp bẻ) là hiện tượng co thắt cơ đột ngột, thường xảy ra ở vùng bắp chân hoặc bàn chân, kéo dài từ vài giây đến vài phút. Về đêm, khi cơ thể thả lỏng và không vận động, các yếu tố như lưu thông máu kém, sai tư thế nằm hoặc mỏi cơ sẽ dễ kích hoạt chuột rút. Sau cơn co thắt, vùng cơ bị ảnh hưởng thường còn đau âm ỉ trong vài giờ đến vài ngày sau đó.
Chuột rút ban đêm không chỉ là triệu chứng thoáng qua mà có thể là tín hiệu cảnh báo từ hệ thần kinh, tuần hoàn hoặc cơ bắp
>>> Xem thêm: Đổ mồ hôi đêm khi ngủ: Triệu chứng thường gặp hay dấu hiệu bệnh lý?
9 nguyên nhân phổ biến gây chuột rút chân khi ngủ
1. Lưu thông máu kém
Máu không được lưu thông đều tới các chi dưới có thể khiến cơ bắp không nhận đủ oxy và dưỡng chất, từ đó dẫn đến co thắt. Người mắc bệnh mạch máu ngoại biên thường có bàn chân lạnh, vết thương lâu lành và hay cảm thấy ngứa ran. Ngủ sai tư thế (ví dụ: khoanh chân, nằm đè lên một bên) cũng làm hạn chế dòng máu lưu thông.
Tuần hoàn kém là nguyên nhân nền tảng thường bị bỏ qua khi gặp tình trạng chuột rút về đêm
2. Cơ bắp làm việc quá sức
Tập luyện nặng, vận động liên tục trong thời gian dài hoặc đứng quá lâu trên bề mặt cứng đều khiến cơ bắp bị quá tải. Không khởi động hoặc giãn cơ đúng cách trước và sau khi tập luyện cũng khiến cơ dễ bị chuột rút khi nghỉ ngơi. Người làm việc tay chân, thường xuyên mang vác nặng càng dễ gặp tình trạng này.
Cơ thể cần thời gian để phục hồi sau vận động mạnh, nhất là trong lúc ngủ – khi chuột rút dễ “ghé thăm” nhất.
3. Mất nước và rối loạn điện giải
Thiếu nước làm giảm khả năng co giãn tự nhiên của cơ bắp. Bên cạnh đó, mất cân bằng điện giải – đặc biệt là thiếu kali, magie và canxi – có thể làm tăng nguy cơ co thắt cơ không kiểm soát. Bạn có thể nhận biết tình trạng mất nước qua các dấu hiệu như nước tiểu sẫm màu, khô miệng, hoa mắt, chóng mặt.
Bổ sung đủ nước và điện giải là bước đầu tiên để ngăn chặn chuột rút tái diễn ban đêm.
4. Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc lợi tiểu, thuốc điều trị huyết áp hoặc hen suyễn, có thể làm tăng nguy cơ chuột rút do thay đổi cân bằng điện giải và ảnh hưởng đến thụ thể thần kinh cơ. Nếu bạn đang dùng thuốc và nhận thấy chuột rút xuất hiện thường xuyên hơn, hãy trao đổi với bác sĩ để được điều chỉnh liều lượng hoặc đổi thuốc phù hợp.
Một số thuốc tưởng chừng vô hại lại âm thầm gây co thắt cơ khi bạn ngủ
5. Chèn ép dây thần kinh
Thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống hay các chấn thương vùng lưng, cổ có thể khiến dây thần kinh bị chèn ép và lan xuống chân. Biểu hiện thường gặp là chuột rút kèm theo cảm giác ngứa ran, tê nóng hoặc yếu cơ. Tình trạng này nếu không điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng lâu dài đến khả năng vận động.
Chuột rút không chỉ xuất phát từ cơ – mà còn có thể là phản ứng của dây thần kinh bị tổn thương.
6. Thay đổi nội tiết và tuần hoàn khi mang thai
Phụ nữ mang thai – đặc biệt là trong tam cá nguyệt thứ hai và ba – thường bị chuột rút chân do tăng trọng lượng cơ thể và áp lực của thai nhi lên các mạch máu vùng chậu. Tuần hoàn máu bị ảnh hưởng, dây thần kinh bị chèn ép dẫn đến những cơn co thắt bất ngờ vào ban đêm.
Chuột rút là triệu chứng phổ biến khi mang thai, nhưng không nên xem nhẹ nếu xảy ra thường xuyên
7. Ngủ sai tư thế
Tư thế nằm sấp hoặc duỗi chân quá mức khiến ngón chân hướng ra xa, kéo căng cơ bắp chân trong thời gian dài. Những chuyển động nhỏ như xoay người hoặc duỗi người lúc nửa đêm có thể kích hoạt cơ bị co rút. Tư thế ngủ đúng nên để bàn chân ở vị trí trung tính, không gập hoặc duỗi quá mức.
Thay đổi tư thế ngủ là một trong những cách đơn giản nhưng hiệu quả để ngăn ngừa chuột rút tái diễn.
8. Lão hóa và suy giảm chức năng thần kinh – cơ
Sau tuổi 50, cơ thể bắt đầu mất đi các tế bào thần kinh vận động, khiến việc kiểm soát cơ bắp trở nên kém hiệu quả hơn. Đây là lý do người cao tuổi thường bị chuột rút nhiều hơn vào ban đêm. Việc duy trì thói quen tập thể dục nhẹ nhàng, tập thăng bằng và giãn cơ đều đặn có thể cải thiện tình trạng này.
9. Một số bệnh lý tiềm ẩn
Các bệnh mạn tính như tiểu đường, bệnh Parkinson, suy giáp hoặc bệnh thận mạn có thể ảnh hưởng đến thần kinh và khả năng vận hành cơ. Chuột rút thường là một trong những triệu chứng sớm hoặc đi kèm của các bệnh này. Nếu chuột rút xuất hiện kèm theo các dấu hiệu khác như mệt mỏi, yếu cơ, thay đổi cảm giác, bạn nên thăm khám sớm.
Đừng chủ quan nếu chuột rút kéo dài và kèm theo nhiều dấu hiệu bất thường – đó có thể là chỉ dấu của bệnh lý
>>> Xem thêm: Tránh ngay 4 thói quen buổi tối này để kéo dài tuổi thọ và sống khỏe mạnh
Mẹo đơn giản giúp phòng ngừa chuột rút mỗi đêm
- Uống 1 ly nước ấm trước khi ngủ, tránh rượu, cà phê vào buổi tối.
- Kéo giãn bắp chân và bàn chân nhẹ nhàng trong 5 phút trước khi lên giường.
- Để chân ở tư thế thoải mái, không gác cao hoặc gập gối quá lâu.
- Tắm nước ấm hoặc ngâm chân để thư giãn cơ trước khi ngủ.
- Tập thói quen vận động nhẹ như yoga, đi bộ chậm 15 phút mỗi ngày để tăng tuần hoàn máu.
Những câu hỏi thường gặp về chuột rút chân ban đêm
1. Chuột rút về đêm có nguy hiểm không?
Thông thường không nguy hiểm nếu xảy ra riêng lẻ, nhưng nếu tái diễn thường xuyên, kèm theo tê yếu hoặc khó cử động, nên đi khám để loại trừ nguyên nhân bệnh lý.
2. Uống nước muối hoặc bổ sung điện giải có giúp giảm chuột rút không?
Có thể giúp trong một số trường hợp mất nước hoặc rối loạn điện giải, nhưng không áp dụng cho mọi nguyên nhân. Nên uống đủ nước đều đặn cả ngày, không chỉ khi lên cơn chuột rút.
3. Có cách nào phòng ngừa chuột rút khi ngủ?
Có. Nên giãn cơ trước khi đi ngủ, duy trì tư thế ngủ đúng, bổ sung đủ nước và tránh vận động quá sức vào buổi tối.
4. Người cao tuổi bị chuột rút thường xuyên có cần điều trị không?
Có thể cần. Nên kiểm tra xem có bệnh mạch máu, thần kinh hoặc rối loạn chuyển hóa không. Ngoài ra, tập luyện đều đặn cũng giúp cải thiện tình trạng này.
Giải đáp một số câu hỏi thường gặp về chuột rút chân ban đêm
Chuột rút chân ban đêm không chỉ là hiện tượng sinh lý bình thường mà còn là tiếng chuông cảnh báo sức khỏe. Hiểu đúng nguyên nhân sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa và điều chỉnh kịp thời trước khi tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
Đừng xem nhẹ những cơn co rút lúc nửa đêm – hãy chăm sóc cơ thể từ những điều nhỏ nhất để giấc ngủ sâu và chất lượng hơn mỗi ngày. Nếu bạn có mẹo nào giúp đẩy lùi chuột rút, đừng ngần ngại chia sẻ cùng cộng đồng Happynest nhé!
Nguồn: Vnexpress
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.
