78 lượt xemTrong thi công hoàn thiện, lớp trát tường là yếu tố then chốt ảnh hưởng trực tiếp đến độ bền và tính thẩm mỹ của công trình. Độ dày lớp trát nếu không được kiểm soát hợp lý có thể dẫn đến hiện tượng nứt, bong tróc hoặc lãng phí vật liệu. Vậy trát tường dày bao nhiêu là hợp lý?
Lớp trát tường là gì?
Lớp trát tường là lớp vữa mỏng (gồm xi măng, cát, vôi hoặc hỗn hợp các thành phần này) được thi công phủ lên bề mặt tường gạch nhằm hoàn thiện và bảo vệ kết cấu. Vai trò của lớp trát không chỉ dừng ở việc che phủ khuyết điểm, làm phẳng bề mặt, mà còn giúp tăng khả năng chống thấm, chống rêu mốc cho tường. Đây cũng là lớp nền quan trọng để thi công các lớp hoàn thiện tiếp theo như sơn nước, ốp gạch, dán giấy dán tường hoặc các vật liệu trang trí nội thất khác.
Lớp trát tường phủ lên bề mặt tường gạch để che phủ khuyết điểm và bảo vệ kết cấu
Những vấn đề thường gặp khi trát tường
Trát tường tuy là một bước cơ bản trong quá trình hoàn thiện công trình, nhưng nếu thi công thiếu kỹ lưỡng, rất dễ phát sinh lỗi kỹ thuật nghiêm trọng. Một số sự cố phổ biến có thể kể đến như: nứt chân chim, bong tróc lớp vữa, bề mặt không phẳng hoặc thấm nước sau một thời gian sử dụng.
Nguyên nhân chính thường bắt nguồn từ việc lựa chọn sai độ dày lớp trát. Khi lớp trát quá mỏng, khả năng bám dính kém dẫn đến bong tróc. Ngược lại, nếu trát quá dày, vữa dễ co ngót, gây nứt nẻ. Dù phổ biến, vấn đề này vẫn thường bị xem nhẹ trong thi công nhà dân, ảnh hưởng không nhỏ đến tuổi thọ và chất lượng công trình.
Trát tường tuy là hạng mục nhỏ nhưng cần được thi công kỹ lưỡng để không ảnh hưởng đến chất lượng công trình
>>> Xem thêm: Kỹ thuật bảo quản tường trát từ A đến Z
Trát tường dày bao nhiêu là đủ?
Không có một con số cố định cho tất cả trường hợp, nhưng theo tiêu chuẩn xây dựng hiện hành, độ dày lớp trát thường dao động từ 10mm đến 25mm, tùy theo loại tường, vị trí và yêu cầu kỹ thuật. Cụ thể:
- Tường gạch trong nhà: Độ dày khoảng 10mm - 15mm.
- Tường ngoài trời: Cần lớp trát dày khoảng 18mm - 25mm, để tăng khả năng chống thấm và chống nứt do biến đổi thời tiết.
- Tường bê tông: Do bề mặt vốn đã tương đối phẳng, chỉ cần trát mỏng 5mm - 10mm để tạo lớp nền hoàn thiện.
- Tường lồi lõm hoặc không đồng đều: Có thể cần trát dày hơn (tối đa 25mm - 30mm) nhưng nên chia thành hai lớp (lót và hoàn thiện) để tránh hiện tượng bong tróc hoặc co ngót không đều.
Việc xác định độ dày lớp trát còn phụ thuộc vào các yếu tố như: loại tường (gạch hay bê tông), vị trí (nội thất hay ngoại thất), độ phẳng của bề mặt và mục đích sử dụng (chống nóng, cách âm, hoàn thiện trang trí...).
Lưu ý, không nên trát quá mỏng (dưới 7mm) vì sẽ dễ nứt hoặc bong. Ngược lại, nếu cần trát dày trên 25mm ở một lần thi công, nên thực hiện theo lớp để đảm bảo độ bền và ổn định lâu dài.
Độ dày của lớp trát tường không cố định mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau
Những yếu tố ảnh hưởng đến lớp trát tường
Chất lượng và độ dày của lớp trát không chỉ phụ thuộc vào kỹ thuật thi công, mà còn bị chi phối bởi nhiều yếu tố khác liên quan đến vật liệu, điều kiện môi trường và tay nghề thợ. Dưới đây là các yếu tố cần đặc biệt lưu ý:
Tình trạng bề mặt tường
Những bề mặt tường xây gồ ghề, sai cốt hoặc không đồng đều thường yêu cầu lớp trát dày hơn để tạo bề mặt phẳng. Ngược lại, tường đã xây chuẩn có thể trát mỏng hơn mà vẫn đảm bảo hiệu quả.
Loại vật liệu tường
Gạch đặc có độ bám tốt, thuận lợi cho việc trát vữa. Gạch rỗng, gạch nhẹ hoặc bê tông nhẵn cần xử lý kỹ bề mặt trước khi trát để tăng độ bám dính.
Vị trí tường
Tường ngoài trời chịu ảnh hưởng thời tiết cần lớp trát dày và bền hơn để chống thấm, chống nứt. Tường nội thất ít tiếp xúc môi trường, có thể thi công lớp trát mỏng hơn.
Mục đích sử dụng công trình
Những công trình đòi hỏi tính năng kỹ thuật cao như cách âm, cách nhiệt hoặc chống cháy có thể yêu cầu lớp trát dày hoặc kết hợp thêm lớp phụ trợ. Với công trình yêu cầu thẩm mỹ cao (biệt thự, khách sạn...), lớp trát cần được xử lý phẳng mịn với độ dày đồng đều và tay nghề cao.
Loại vữa sử dụng
Vữa xi măng - cát tạo lớp trát chắc, phù hợp thi công mỏng. Vữa tam hợp (xi măng - vôi - cát) thi công dễ hơn, cho lớp trát dày nhưng đòi hỏi bảo dưỡng kỹ. Vữa có phụ gia chống thấm, chống nứt giúp tăng độ bền cho lớp trát mỏng.
Tay nghề thợ trát
Tay nghề quyết định chất lượng lớp trát. Thợ có kinh nghiệm sẽ kiểm soát tốt độ dày, độ phẳng và khả năng bám dính. Ngược lại, kỹ thuật yếu dễ gây lỗi bong tróc, nứt hoặc lớp trát không đều.
Điều kiện thi công
Yếu tố thời tiết ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình đông kết của vữa. Cụ thể, trời nắng nóng khiến vữa khô nhanh, dễ nứt nếu không bảo dưỡng ẩm đúng cách. Thời tiết quá ẩm có thể làm giảm độ bám dính của lớp trát nếu thi công không kiểm soát tốt.
Đội thợ có kinh nghiệm sẽ đảm bảo lớp trát tường có độ dày ổn định, phẳng mịn và bám dính tốt
Trát tường quá dày có ảnh hưởng gì không?
Việc trát tường quá dày không đồng nghĩa với độ bền cao hơn, mà ngược lại, có thể gây ra nhiều hệ lụy nếu không được xử lý đúng kỹ thuật:
Dễ nứt và co ngót
Lớp trát dày cần thời gian dài để khô và đóng rắn hoàn toàn. Nếu không được dưỡng ẩm hợp lý, vữa dễ co ngót không đều, gây ra hiện tượng nứt chân chim hoặc nứt dọc mạch trát, làm giảm giá trị thẩm mỹ và ảnh hưởng đến tuổi thọ công trình.
Giảm độ bám dính, dễ bong tróc
Khi trát một lớp vữa dày trên 25mm, khả năng bám dính vào bề mặt tường gốc giảm rõ rệt, đặc biệt tại các vị trí chịu ẩm hoặc rung lắc. Lâu dài, lớp trát có thể bong thành từng mảng nếu không được chia lớp và thi công đúng cách.
Tăng chi phí thi công
Lớp trát dày khiến khối lượng vật liệu sử dụng tăng đáng kể (xi măng, cát, phụ gia), đồng thời kéo theo chi phí nhân công và thời gian thi công, trong khi hiệu quả sử dụng thực tế không tương xứng.
Làm chậm tiến độ hoàn thiện
Do thời gian khô kéo dài, lớp vữa dày gây chậm trễ các công đoạn tiếp theo như sơn bả, ốp lát hay lắp đặt thiết bị nội thất.
Tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn
Với lớp trát quá dày (trên 30mm - 40mm) mà không được gia cố lưới thép hoặc thi công nhiều lớp, nguy cơ bong rơi từng mảng là hoàn toàn có thể xảy ra. Đặc biệt ở tường trần cao hoặc khu vực chịu mưa nắng ngoài trời.
Lớp trát tường quá dày sẽ dễ nứt nếu không được bảo dưỡng đúng cách
Trát tường quá mỏng có ảnh hưởng gì?
Thi công lớp trát quá mỏng tưởng như tiết kiệm vật liệu, nhưng thực tế lại tiềm ẩn nhiều rủi ro ảnh hưởng đến chất lượng và độ bền của công trình:
Dễ bong tróc, bám dính kém
Lớp vữa mỏng thường không đủ độ bám vào tường gốc, đặc biệt khi bề mặt chưa được làm sạch hoặc tạo nhám đúng kỹ thuật. Sau thời gian sử dụng, lớp trát dễ bong tróc, rơi mảng, gây mất an toàn và tốn kém chi phí sửa chữa.
Không che phủ khuyết điểm bề mặt
Với những bức tường xây chưa phẳng hoặc có gờ, mạch gạch lồi lõm, lớp trát mỏng không đủ để che phủ hoàn toàn. Kết quả là các khuyết điểm dễ bị lộ, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và quá trình hoàn thiện bề mặt như sơn, dán giấy hoặc ốp lát.
Hiệu quả chống thấm, cách nhiệt kém
Lớp trát mỏng không tạo được lớp bảo vệ đủ dày để chống thấm hoặc cách nhiệt. Điều này đặc biệt bất lợi ở các khu vực như nhà vệ sinh, ban công, mặt tường hướng nắng hoặc tường ngoài trời, nơi thường xuyên tiếp xúc với độ ẩm và biến đổi thời tiết.
Làm giảm tuổi thọ công trình
Lớp trát đóng vai trò như một lớp bảo vệ tường xây khỏi tác động của môi trường. Nếu trát quá mỏng, khả năng chống chịu suy giảm rõ rệt, khiến công trình xuống cấp nhanh hơn.
Lớp trát tường quá mỏng sẽ dễ bong tróc, ảnh hưởng đến chất lượng công trình
>>> Xem thêm: Xây nhà, trát tường xong bao lâu thì sơn được?
Hỏi đáp nhanh các vấn đề về trát tường
Q1: Có thể trát dày bao nhiêu là tối đa mà vẫn an toàn?
→ Lý tưởng không vượt quá 25mm cho một lần thi công. Nếu bắt buộc dày hơn, nên chia thành 2 lớp: lớp lót + lớp hoàn thiện.
Q2: Có nên dùng lưới thép cho lớp trát dày không?
→ Có. Với lớp trát >25mm hoặc tại các mảng tường lớn, tường chịu rung động, dùng lưới thép sẽ giúp tăng liên kết và hạn chế nứt.
Q3: Thời gian bao lâu sau khi trát thì được sơn hoàn thiện?
→ Thường cần chờ ít nhất 7–21 ngày tùy độ dày lớp trát và điều kiện thời tiết để lớp vữa khô hoàn toàn, tránh phồng rộp khi sơn.
Q4: Có cần bảo dưỡng lớp trát tường không?
→ Có. Cần tưới nước bảo dưỡng ẩm trong 2–3 ngày đầu sau khi trát để tránh khô nhanh gây nứt.
Q5: Vữa trát nào tốt hơn – vữa xi măng hay vữa tam hợp?
→ Vữa xi măng chắc và bền hơn, phù hợp chỗ cần chống thấm. Vữa tam hợp thi công dễ, linh hoạt với tường trong nhà, nhưng cần bảo dưỡng kỹ.
Lớp trát tường chỉ thực sự đạt chuẩn khi đảm bảo đồng thời độ bám dính, độ phẳng và độ dày hợp lý. Dù ở giai đoạn thiết kế hay thi công, việc kiểm soát kỹ từng chi tiết nhỏ sẽ góp phần nâng cao chất lượng tổng thể công trình, giúp gia chủ tối ưu thời gian và chi phí xây dựng.
Tổng hợp
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.
