Trong kiến trúc, cửa sổ được xem là đôi mắt của ngôi nhà, giúp đón ánh sáng và gió vào không gian và là nơi kết nối chúng ta với thế giới tự nhiên. Lựa chọn cửa sổ chính là một nghệ thuật, một sự thể hiện tinh tế về gu thẩm mỹ và phong cách sống của gia chủ.
Bài viết hôm nay sẽ giới thiệu 6 loại cửa sổ phổ biến nhất, đồng thời đưa ra những lời khuyên chi tiết, giúp bạn hiểu rõ cách cửa sổ tương tác với ánh nắng, hướng gió và nhu cầu thực tế của cuộc sống.
Những ô cửa sổ nhỏ dẫn chúng ta nhìn ra thế giới bao la đầy ắp nắng ban mai
Những yếu tố ảnh hưởng đến thiết kế cửa sổ cho không gian sống
Một ngôi nhà lý tưởng là một thực thể sống, hòa mình và tương tác với thiên nhiên. Trước khi nghĩ đến kiểu dáng hay vật liệu, việc đầu tiên mà một kiến trúc sư hay một gia chủ cần làm là lắng nghe tiếng nói của môi trường xung quanh nhà. Hiểu rõ những yếu tố này chính là chìa khóa để lựa chọn và thiết kế cửa sổ vừa đẹp, vừa tối ưu hóa công năng, giúp ngôi nhà luôn mát mẻ vào mùa hè, ấm áp vào mùa đông và tràn ngập ánh sáng tự nhiên quanh năm.
Ánh nắng
Tại Việt Nam, mặt trời di chuyển lệch về hướng Nam trong phần lớn thời gian trong năm (từ tháng 9 đến tháng 4) và lệch về hướng Bắc một chút trong mùa hè (từ tháng 5 đến tháng 8). Điều này khiến các cửa sổ hướng Nam nhận được nhiều ánh sáng nhất, trong khi hướng Tây lại là hướng nóng nhất vì hứng trọn nắng gắt vào buổi chiều. Do đó khi thiết kế cửa sổ cần lưu ý
- Hướng Đông và Nam: Đây là hai hướng lý tưởng để lắp đặt những ô cửa sổ lớn, đặc biệt là cửa sổ cố định hoặc cửa sổ xếp. Ánh nắng ban mai không quá gắt sẽ giúp không gian bừng sáng, tràn đầy năng lượng.
- Hướng Tây: Cửa sổ hướng Tây cần có giải pháp chống nắng hiệu quả, bạn có thể sử dụng các loại kính Low-E (Low-Emissivity) hoặc kính dán an toàn có khả năng giảm hấp thụ nhiệt. Ngoài ra, việc kết hợp cửa sổ với rèm dày hoặc lam che nắng bên ngoài cũng là một cách làm thông minh, vừa tạo điểm nhấn kiến trúc, vừa bảo vệ không gian khỏi nắng gắt.
- Hướng Bắc: Hướng này nhận được ánh sáng dịu nhẹ, đều đặn suốt cả ngày, rất phù hợp cho những khu vực cần sự ổn định ánh sáng như phòng làm việc, phòng đọc sách hoặc studio.
Ánh nắng mặt trời là một thách thức lớn trong thiết kế nếu không được kiểm soát đúng cách
Gió
Hầu hết gió chính ở Việt Nam đều thổi theo hướng Bắc - Nam. Gió mùa Đông Bắc mang theo không khí lạnh từ tháng 10 đến tháng 2, trong khi gió mùa Tây Nam mang theo độ ẩm từ tháng 5 đến tháng 10. Do đó, theo các chuyên gia khi thiết kế cửa sổ cần lưu ý:
- Tận dụng gió chéo: Nguyên tắc cơ bản là đặt cửa sổ ở hai hướng đối diện nhau (ví dụ: Bắc và Nam) để tạo luồng gió chéo, giúp không khí luân chuyển khắp nhà.
- Chọn loại cửa sổ phù hợp:
- Cửa sổ mở quay : Rất hiệu quả trong việc đón gió hông. Khi mở ra, cánh cửa sẽ như một cánh buồm, dẫn luồng gió vào phòng nhiều hơn.
- Cửa sổ mở hất: Lựa chọn lý tưởng cho những phòng cần thông gió liên tục nhưng vẫn muốn tránh mưa tạt.
- Lưu ý về mưa: Gió Tây Nam thường mang theo mưa. Với những cửa sổ hướng này, nên cân nhắc sử dụng cửa sổ mở hất hoặc kết hợp với mái che, lam chắn để bảo vệ không gian bên trong.
Gió chính là hơi thở của ngôi nhà, giúp không khí lưu thông, xua tan cảm giác nóng bức và ẩm mốc
>>> Xem thêm: Cửa sổ sát trần: Giải pháp kiến trúc lấy sáng hiện đại
Gợi ý 6 loại cửa sổ phổ biến giúp nâng tầm thẩm mỹ và tối đa hóa công năng
Mỗi loại cửa sổ đều mang một cá tính, một câu chuyện riêng. Chúng không chỉ đơn thuần là những ô kính, mà là những giải pháp kiến trúc được thiết kế để phục vụ những mục đích khác nhau, từ việc tối đa hóa ánh sáng, đón gió, đến việc tạo ra những điểm nhấn thẩm mỹ độc đáo. Việc hiểu rõ đặc tính của từng loại cửa sổ sẽ giúp gia chủ lựa chọn đúng người bạn đồng hành cho ngôi nhà của mình, biến không gian sống trở nên hoàn hảo và tinh tế hơn.
Cửa sổ mở quay (Casement Window)
Đây là một trong những loại cửa sổ được ưa chuộng nhất trong các công trình kiến trúc hiện đại lẫn cổ điển. Với thiết kế bản lề gắn ở khung bên, cánh cửa mở ra phía ngoài như một cánh cửa thông thường, tạo cảm giác thân thuộc và truyền thống.
Cơ chế hoạt động của cửa sổ mở quay, giúp đón gió vào nhà hiệu quả
- Ưu điểm: Cửa sổ mở quay có khả năng đón gió cực tốt, đặc biệt là gió thổi từ bên hông. Khi mở ra, cánh cửa hoạt động như một cánh buồm dẫn luồng gió vào sâu bên trong, giúp không gian thông thoáng tối đa. Hơn nữa, với thiết kế không có thanh chắn ngang, nó mang lại tầm nhìn trọn vẹn, không bị cản trở.
- Nhược điểm: Loại cửa này yêu cầu một khoảng không gian bên ngoài đủ rộng để mở cánh. Nếu lắp đặt ở khu vực lối đi, nó có thể gây nguy hiểm cho người qua lại. Việc vệ sinh mặt kính bên ngoài cũng có thể khó khăn nếu cửa sổ ở tầng cao.
- Lời khuyên: Phù hợp với những căn phòng cần đón gió và tầm nhìn toàn cảnh. Cân nhắc sử dụng cửa mở đôi để tối ưu hóa không gian mở. Nên chọn bản lề và phụ kiện chất lượng cao để đảm bảo độ bền và an toàn khi sử dụng.
Cánh cửa sổ mở quay tạo ra một cầu nối giúp gia chủ dễ dàng mang hơi thở thiên nhiên vào không gian
Hệ thống cửa sổ mở quay kép với thiết kế khung gỗ tạo sự kết nối liền mạch với thiên nhiên
Cửa sổ mở quay với thiết kế tấm kim loại đục lỗ tinh tế giúp điều chỉnh lượng ánh sáng và gió
Cửa sổ mở quay với tầm nhìn rộng mở, biến không gian sống thành một bức tranh sống động
Cửa sổ trượt (Sliding Window)
Cửa sổ trượt là giải pháp hoàn hảo cho những không gian có diện tích hạn chế. Với cơ chế trượt ngang trên ray, cánh cửa không chiếm không gian bên ngoài hay bên trong, tạo cảm giác gọn gàng và hiện đại.
Cơ chế hoạt động của cửa sổ trượt, cánh cửa di chuyển trên ray để tiết kiệm không gian
- Ưu điểm: Thiết kế phẳng với tường giúp tiết kiệm không gian, đặc biệt phù hợp cho các căn hộ chung cư, nhà phố hoặc những khu vực có lối đi hẹp. Cửa trượt dễ dàng đóng mở, ít bị ảnh hưởng bởi gió mạnh.
- Nhược điểm: Cửa sổ trượt chỉ có thể mở được tối đa một nửa diện tích khung cửa do các cánh trượt chồng lên nhau. Điều này làm hạn chế khả năng đón gió và thông thoáng. Ngoài ra, cần lưu ý vệ sinh rãnh trượt thường xuyên để tránh bụi bẩn làm kẹt ray.
- Lời khuyên: Nên chọn vật liệu nhẹ và bền như nhôm, PVC để việc trượt trở nên dễ dàng. Hệ thống ray trượt và bánh xe cần được bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo cửa hoạt động trơn tru, không gây tiếng ồn.
Cửa sổ trượt lớn được lắp đặt trong phòng ăn tạo nên một không gian thoáng đãng và ngập tràn ánh sáng tự nhiên
Cửa sổ trượt với thiết kế tối giản ở phòng khách tối đa hóa công năng và mang lại một góc thư giãn lý tưởng
Cửa sổ trượt nhỏ được lắp đặt trong phòng ngủ giúp thông thoáng và mang đến tầm nhìn đẹp mắt
Cửa sổ mở hất (Awning Window)
Loại cửa sổ này mang đến một vẻ đẹp kiến trúc độc đáo và công năng đặc biệt. Cửa mở ra phía ngoài và hất lên trên, với bản lề nằm ở cạnh trên.
Cơ chế hoạt động của cửa sổ mở hất giúp đối lưu gió và ánh sáng hiệu quả
- Ưu điểm: Ưu điểm lớn nhất của cửa sổ mở hất là khả năng chống hắt mưa tuyệt vời. Bạn có thể mở cửa để thông gió ngay cả khi trời mưa nhỏ. Vì mở ở góc hẹp nên loại cửa này cũng an toàn hơn khi lắp ở những vị trí thấp.
- Nhược điểm: Mở hất chỉ cho phép đón một lượng gió vừa phải, không tối ưu bằng cửa mở quay. Việc vệ sinh mặt ngoài cũng khó khăn nếu cửa sổ được lắp đặt ở vị trí cao.
- Lời khuyên: Cửa sổ mở hất là lựa chọn lý tưởng cho các phòng tắm, nhà bếp hoặc gác mái, những nơi cần thông gió liên tục nhưng vẫn đảm bảo sự riêng tư. Nó cũng thường được kết hợp với cửa sổ cố định để tạo điểm nhấn kiến trúc.
Cửa sổ mở hất được thiết kế theo nhóm, tạo điểm nhấn kiến trúc độc đáo và ấn tượng
Cửa sổ mở hất là một trong những điểm nhấn độc đáo cho các thiết kế nhà ở hiện đại
Cửa sổ mở hất được sử dụng trong phòng làm việc, đảm bảo không khí lưu thông và tầm nhìn thông thoáng
Sự kết hợp giữa cửa sổ mở hất và cửa sổ cố định giúp kiểm soát lượng gió và ánh sáng
Các cánh cửa sổ mở hất lớn được sử dụng như một bức tường ngăn cách không gian hạn chế ánh nắng tác động trực tiếp
>>> Xem thêm: Kích thước cửa sổ chuẩn phong thủy theo thước Lỗ Ban: Đúng cát khí, hút tài lộc vào nhà
Cửa sổ chớp (Louver Window)
Cửa sổ chớp mang một vẻ đẹp hoài cổ nhưng vẫn rất tinh tế, với các thanh chớp ngang có thể điều chỉnh góc độ.
Cửa sổ chớp cho phép kiểm soát linh hoạt lượng gió và ánh sáng đi vào phòng
- Ưu điểm: Cửa sổ chớp cho phép bạn kiểm soát linh hoạt lượng gió và ánh sáng đi vào phòng. Nó cũng chiếm rất ít không gian khi mở, phù hợp với các khu vực chật hẹp.
- Nhược điểm: Do có nhiều khe hở giữa các thanh chớp, cửa sổ chớp cách âm và cách nhiệt kém hơn các loại cửa khác. Việc vệ sinh từng thanh chớp cũng đòi hỏi sự tỉ mỉ và tốn nhiều thời gian.
- Lời khuyên: Phù hợp với những khu vực cần thông gió liên tục và không yêu cầu cao về cách âm, cách nhiệt như nhà kho, gác mái hoặc khu vực phụ. Cần chọn vật liệu chống chịu tốt với thời tiết để đảm bảo độ bền.
Cửa sổ chớp bằng gỗ được sử dụng trong phòng tắm, tạo sự riêng tư nhưng vẫn đảm bảo thông thoáng
Nâng cấp không gian sống đậm chất nghệ thuật với cửa sổ chớp kính và cửa sổ gỗ truyền thống
Cửa sổ chớp kính được sử dụng trong phòng ngủ, giúp đón ánh sáng tự nhiên và điều chỉnh gió
Sự kết hợp giữa cửa chớp kính và cửa trượt lớn tạo nên một không gian mở đầy sáng tạo
Sự kết hợp hài hòa giữa cửa kính trong suốt và cửa chớp tinh tế tạo ra một thiết kế hiện đại
Cửa sổ cố định (Fixed Pane Window)
Đúng như tên gọi, đây là loại cửa sổ không thể mở, chỉ có một khung kính cố định. Tuy nhiên, vai trò của nó lại vô cùng quan trọng trong thiết kế kiến trúc hiện đại.
Các loại cửa sổ cố định tập trung vào chức năng lấy sáng và mở rộng tầm nhìn cho không gian
- Ưu điểm: Cửa sổ cố định mang lại tầm nhìn rộng, không bị cản trở bởi khung hay bản lề. Chúng là giải pháp hoàn hảo để lấy sáng tự nhiên, mở rộng cảm giác không gian. Vì được bịt kín nên khả năng cách âm, cách nhiệt và chống nước mưa rất tốt.
- Nhược điểm: Không có khả năng thông gió. Việc vệ sinh bên ngoài, đặc biệt ở các tầng cao, đòi hỏi phương pháp chuyên biệt.
- Lời khuyên: Sử dụng cửa sổ cố định như một bức tranh sống tại các vị trí như cầu thang, hành lang hoặc phòng khách có view đẹp. Nên kết hợp với kính Low-E hoặc kính dán an toàn để giảm hấp thụ nhiệt, giúp không gian luôn mát mẻ.
Cửa sổ cố định lớn tại khu vực cầu thang, giúp lấy sáng và tạo cảm giác không gian rộng mở
Cửa sổ cố định khung lớn tại khu vực cầu thang, mang lại ánh sáng tự nhiên và vẻ đẹp kiến trúc hiện đại
Cửa sổ cố định hình dáng độc đáo trong phòng ngủ, giúp lấy sáng và tạo điểm nhấn nghệ thuật
Cửa sổ cố định dáng dài được lắp đặt phía trên bàn bếp, giúp cung cấp nguồn ánh sáng tự nhiên ổn định
Cửa sổ xếp (Folded Window)
Đây là đỉnh cao của sự linh hoạt và kết nối không gian. Cửa sổ xếp bao gồm nhiều cánh được nối với nhau bằng bản lề và trượt trên ray, khi mở sẽ xếp gọn về một bên, tạo ra một không gian hoàn toàn mở.
Các cánh cửa được liên kết bằng bản lề và trượt gọn về một bên, tạo ra không gian mở tối đa khi cần thiết
- Ưu điểm: Cửa sổ xếp cho phép mở rộng diện tích ô cửa tối đa, tạo sự kết nối liền mạch giữa không gian trong nhà và ngoài trời. Nhờ đó không chỉ giúp đón gió tối đa mà còn mang lại một trải nghiệm sống vô cùng đẳng cấp và phóng khoáng.
- Nhược điểm: Chi phí đầu tư ban đầu khá cao. Loại cửa này yêu cầu một khoảng không gian trống ở hai bên để xếp cánh cửa khi mở.
- Lời khuyên: Là lựa chọn lý tưởng cho những căn biệt thự, nhà vườn hoặc phòng khách có ban công rộng, nơi bạn muốn tận hưởng trọn vẹn cảnh quan bên ngoài. Cần chọn ray trượt và bản lề chất lượng cao để đảm bảo cửa hoạt động trơn tru và bền bỉ.
Cửa sổ xếp được lắp đặt trong nhà bếp, tạo sự kết nối liền mạch với khu vực bên ngoài
Cửa sổ xếp gỗ tạo ra một không gian thư giãn kết nối liền mạch với khu vườn nhỏ bên ngoài
Cửa sổ xếp được sử dụng làm vách ngăn giữa hai phòng, tạo sự linh hoạt trong việc phân chia không gian
Việc lựa chọn cửa sổ được xem là một tuyên ngôn về cá tính và phong cách sống. Mỗi loại cửa sổ đều mang một câu chuyện riêng, chờ đợi được kể trong chính ngôi nhà của bạn. Nếu bạn đang ấp ủ giấc mơ về một không gian sống hoàn hảo, nơi từng ô cửa sổ đều thể hiện đúng mong muốn của mình, đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia. Hãy để Happynest đồng hành cùng bạn, biến ngôi nhà thành một tác phẩm nghệ thuật có hồn, nơi mọi yếu tố đều hòa quyện để tạo nên một cuộc sống trọn vẹn và đầy cảm hứng.
>>> Xem thêm: 5 vị trí không nên đặt cửa sổ, tránh ảnh hưởng đến phong thủy và sức khỏe của gia chủ
Nguồn: Baanlaesuan
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.