90% người trẻ không biết điều này! Liệu bạn có đang vô tình thực hiện 1 trong 4 thói quen nguy hiểm nhất với bộ não mỗi ngày? Những việc tưởng chừng bình thường nhất lại đang trở thành “sát thủ” thầm lặng, bào mòn trí nhớ và khả năng tư duy của bạn.
Để có một bộ não khỏe mạnh, bạn cần nhận diện và loại bỏ những thói quen tưởng như vô hại
>>> Xem thêm: Ngừng ngay 6 thói quen sau 5h chiều nếu muốn bảo vệ sức khỏe não bộ lâu dài
4 thói quen âm thầm huỷ hoại não bộ bạn cần tránh
1. Thức khuya triền miên
Giấc ngủ là thời gian vàng để não bộ “dọn dẹp” các độc tố và củng cố các kết nối thần kinh. Thức khuya hoặc ngủ không đủ 6 tiếng mỗi đêm sẽ cản trở quá trình này, dẫn đến suy giảm khả năng tập trung, trí nhớ kém và tăng nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer.
Ngủ ít hơn 6 tiếng mỗi ngày có thể dẫn đến việc tích tụ độc tố trong não
2. Lo âu và căng thẳng kéo dài
Khi bạn căng thẳng, cơ thể sản sinh ra hormone cortisol, có thể làm tổn thương vùng hippocampus - khu vực quan trọng trong việc học tập và ghi nhớ. Tình trạng lo âu kéo dài không chỉ gây suy giảm nhận thức mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần, dẫn đến trầm cảm và các rối loạn khác.
Tình trạng này làm tăng hormone cortisol, gây tổn thương vùng hippocampus
3. Lối sống ít vận động
Ngồi lâu một chỗ và lười vận động sẽ làm giảm lưu lượng máu và oxy lên não. Việc thiếu hụt này khiến các tế bào thần kinh không được cung cấp đủ dưỡng chất, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất làm việc của não. Vận động thường xuyên giúp tăng cường tuần hoàn máu, cải thiện trí nhớ và khả năng học hỏi.
Ngồi nhiều làm giảm lưu thông máu lên não
4. Sử dụng thuốc lá và rượu bia
Thuốc lá và rượu bia là những chất độc hại, gây tổn thương trực tiếp đến tế bào thần kinh, làm giảm chức năng nhận thức và đẩy nhanh quá trình lão hóa não. Sử dụng thường xuyên các chất này có thể dẫn đến suy giảm trí nhớ, khó khăn trong việc ra quyết định và nhiều bệnh lý thần kinh nghiêm trọng khác.
Nguyên nhân gây tổn thương các tế bào thần kinh
>>> Xem thêm: Cảnh báo 5 thực phẩm dễ “phá giấc ngủ, hỏng làn da” nếu ăn sai giờ
Dấu hiệu cảnh báo não bộ đang “xuống cấp”
Việc nhận biết sớm những dấu hiệu suy giảm chức năng não bộ là rất quan trọng để có những biện pháp can thiệp kịp thời. Hãy lưu ý nếu bạn gặp phải một trong các biểu hiện dưới đây.
1. Suy giảm trí nhớ
Đây là một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất. Không chỉ là quên những việc vặt như chìa khóa để đâu, mà bạn còn thấy mình thường xuyên quên những sự kiện quan trọng vừa mới xảy ra. Chẳng hạn, bạn không thể nhớ nội dung cuộc họp sáng nay, quên lịch hẹn với bác sĩ, hay thậm chí phải mất một lúc lâu mới nhớ ra tên của một người bạn quen biết. Trí nhớ ngắn hạn kém đi là một lời cảnh báo rõ ràng rằng khả năng ghi nhận và lưu trữ thông tin của não bộ đang bị ảnh hưởng.
Bạn thường xuyên quên những sự việc mới xảy ra, quên lịch hẹn hoặc tên người quen
2. Khó tập trung
Bạn có bao giờ cảm thấy mình ngồi trước màn hình máy tính hàng giờ liền mà không thể hoàn thành một công việc đơn giản? Hay khi trò chuyện, bạn dễ bị xao nhãng bởi những yếu tố xung quanh và không thể theo dõi trọn vẹn câu chuyện? Đây là dấu hiệu cho thấy khả năng tập trung của não bộ đang suy yếu. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc mà còn khiến bạn cảm thấy thất vọng và tự ti về bản thân.
Dễ bị xao nhãng, khó hoàn thành một công việc đòi hỏi sự tập trung cao độ
3. Thay đổi cảm xúc và tâm trạng
Sự bất ổn về cảm xúc có thể là dấu hiệu của một bộ não đang không khỏe mạnh. Bạn có thể bỗng nhiên cảm thấy lo lắng, buồn bã vô cớ hoặc trở nên cáu gắt và dễ nóng giận hơn bình thường. Những thay đổi tâm trạng này không phải do ngoại cảnh tác động, mà là kết quả của sự mất cân bằng các chất dẫn truyền thần kinh trong não, khiến bạn khó kiểm soát cảm xúc của mình.
Cảm thấy lo âu, buồn bã hoặc dễ cáu gắt mà không rõ nguyên nhân
4. Mệt mỏi kéo dài
Nếu bạn cảm thấy uể oải, thiếu năng lượng và không có động lực làm việc hay học tập, dù đã ngủ đủ giấc, thì đó cũng là một tín hiệu đáng lo ngại. Mệt mỏi kéo dài không chỉ là vấn đề về thể chất mà còn là dấu hiệu của sự kiệt sức thần kinh. Khi não bộ hoạt động quá tải hoặc bị tổn thương, nó sẽ tiêu hao nhiều năng lượng hơn, dẫn đến tình trạng mệt mỏi toàn thân và làm giảm sự hứng thú của bạn với mọi thứ xung quanh.
Cảm thấy uể oải ngay cả khi đã ngủ đủ giấc, suy giảm động lực làm việc và học tập
Bí quyết bảo vệ và nuôi dưỡng não bộ mỗi ngày
1. Ngủ đủ giấc để "sạc pin” cho bộ não
Giấc ngủ chất lượng không chỉ là sự nghỉ ngơi đơn thuần mà còn là quá trình tái tạo của não bộ. Khi bạn ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm và duy trì một lịch trình đều đặn, não bộ sẽ có thời gian để loại bỏ độc tố, sắp xếp lại thông tin và củng cố trí nhớ. Coi giấc ngủ như một khoản đầu tư cho sức khỏe tinh thần, bạn sẽ thấy mình tỉnh táo, tập trung và tràn đầy năng lượng hơn mỗi ngày.
Hãy tạo thói quen đi ngủ và thức dậy đúng giờ, tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ để có giấc ngủ chất lượng
2. Vận động để “thức tỉnh” não bộ
Bạn có biết, tập thể dục không chỉ tốt cho cơ bắp mà còn mang tới lợi ích tuyệt vời cho não bộ? Các bài tập vận động đơn giản như đi bộ nhanh, bơi lội hoặc đạp xe giúp tăng cường lưu thông máu và oxy lên não, thúc đẩy sự hình thành các kết nối thần kinh mới. Một buổi tập luyện đều đặn không chỉ giúp bạn giải tỏa căng thẳng mà còn cải thiện trí nhớ và khả năng tư duy.
Các bài tập như đi bộ nhanh, bơi lội, đạp xe... giúp tăng cường tuần hoàn máu, cung cấp oxy cho não bộ và thúc đẩy sự hình thành các kết nối thần kinh mới
3. Ăn uống lành mạnh để “nạp năng lượng” đúng cách
Bạn là những gì bạn ăn, và bộ não cũng vậy. Hãy xây dựng một chế độ ăn giàu omega-3 (có trong cá hồi, cá trích, quả óc chó), chất chống oxy hóa (có trong việt quất, dâu tây) và vitamin B (trứng, rau xanh). Những dưỡng chất này là nguyên liệu thiết yếu giúp não bộ hoạt động hiệu quả. Đồng thời, hạn chế đồ ăn chế biến sẵn và đồ ngọt để tránh gây viêm nhiễm, ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh.
Bổ sung các thực phẩm giàu omega-3 (cá hồi, cá trích, quả óc chó), chất chống oxy hóa (các loại quả mọng như việt quất, dâu tây) và vitamin B (trứng, rau xanh)
>>> Xem thêm: Bí quyết “2 trong 1” để có nguồn năng lượng dồi dào và giấc ngủ sâu bất ngờ!
4. Rèn luyện trí não để thách thức bản thân mỗi ngày
Não bộ cũng giống như một cơ bắp, cần được rèn luyện thường xuyên để không bị teo lại. Bạn có thể đọc sách, học một ngôn ngữ mới, chơi các trò chơi trí tuệ (cờ vua, giải đố sudoku) để kích thích các tế bào thần kinh hoạt động. Việc liên tục đặt ra những thử thách mới sẽ giúp duy trì sự nhạy bén, linh hoạt và sáng tạo của não bộ.
Rèn luyện não bộ bằng một số tựa game giải đố nhẹ nhàng
5. Kết nối xã hội để nuôi dưỡng cảm xúc tích cực
Con người là những sinh vật xã hội, và sự kết nối là một phần quan trọng của sức khỏe tinh thần. Dành thời gian gặp gỡ bạn bè, tham gia các câu lạc bộ hoặc trò chuyện với gia đình không chỉ giúp bạn giải tỏa căng thẳng mà còn kích thích các vùng não liên quan đến cảm xúc và trí nhớ. Sự gắn kết xã hội tạo nên cảm giác hạnh phúc, giúp bảo vệ não bộ khỏi sự suy giảm nhận thức.
Gặp gỡ bạn bè, tham gia các câu lạc bộ hoặc hoạt động cộng đồng sẽ giúp bạn cảm thấy hạnh phúc, giảm cảm giác cô đơn và bảo vệ não bộ khỏi sự suy giảm nhận thức
Giải đáp nhanh về bảo vệ và cải thiện sức khỏe não bộ mỗi ngày
Q1: “Sương mù não” (brain fog) là gì và có nguy hiểm không?
“Sương mù não” không phải là một bệnh, mà là một triệu chứng của tình trạng giảm khả năng nhận thức. Nó biểu hiện qua việc khó tập trung, hay quên và suy nghĩ chậm chạp. Tình trạng này có thể do căng thẳng, thiếu ngủ hoặc chế độ ăn uống không hợp lý, và cần được cải thiện sớm để tránh ảnh hưởng lâu dài.
Q2: Liệu các trò chơi điện tử có thể giúp rèn luyện trí não không?
Một số trò chơi điện tử đòi hỏi tư duy chiến lược và giải quyết vấn đề có thể giúp cải thiện khả năng tập trung và phản xạ. Tuy nhiên, việc chơi quá mức có thể gây hại, do đó cần có sự cân bằng.
Q3: Stress kéo dài ảnh hưởng đến não bộ như thế nào?
Stress kéo dài làm tăng hormone cortisol, gây teo nhỏ vùng hippocampus (trung tâm trí nhớ) và làm suy giảm khả năng kết nối của các tế bào thần kinh, dẫn đến khó khăn trong việc học tập và ghi nhớ.
Q4: Nghe nhạc có thể giúp cải thiện chức năng não không?
Nghe nhạc, đặc biệt là nhạc cổ điển hoặc nhạc không lời, có thể giúp tăng cường khả năng nhận thức, cải thiện trí nhớ và giảm căng thẳng. Nó cũng kích hoạt các vùng não liên quan đến cảm xúc và ngôn ngữ.
Q5: Thói quen đa nhiệm (multitasking) có tốt cho não không?
Không. Đa nhiệm thực chất chỉ là việc chuyển đổi nhanh chóng giữa các công việc, khiến não bộ phải tiêu hao nhiều năng lượng hơn, làm giảm hiệu quả công việc và tăng mức độ căng thẳng.
Loại bỏ các thói quen xấu để bảo vệ và duy trì sức khỏe não bộ
Sức khỏe của não bộ phụ thuộc vào những lựa chọn hàng ngày của chúng ta. Bằng cách chủ động loại bỏ các thói quen xấu và xây dựng một lối sống tích cực, bạn không chỉ bảo vệ não bộ khỏi những tổn thương mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống, giúp bạn luôn minh mẫn và tràn đầy năng lượng ở mọi lứa tuổi.
Nguồn: Phụ Nữ Số
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.