Ống kính máy ảnh bị xước là sự cố không mong muốn nhưng rất thường gặp, nhất là với những ai thường xuyên di chuyển, chụp ảnh ngoài trời hoặc thiếu cẩn trọng khi vệ sinh lens. Dù vết xước nhỏ đến đâu, nó vẫn có thể ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh nếu không được xử lý đúng cách. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận biết, xử lý và phòng tránh hiệu quả tình trạng này.
Nguyên nhân khiến ống kính máy ảnh bị xước
Có nhiều lý do khiến ống kính bị trầy xước, nhưng phần lớn đến từ sai lầm trong quá trình sử dụng hoặc vệ sinh thiết bị:
- Lau chùi khi còn dính bụi: Bụi li ti trên bề mặt kính nếu không được loại bỏ đúng cách sẽ tạo ra lực ma sát khi lau, gây xước.
- Dùng khăn không chuyên dụng: Các loại vải thô, khăn giấy có thể để lại vết trầy khi ma sát với lớp phủ kính.
- Va chạm vật cứng: Máy ảnh bị rơi nhẹ, va vào góc bàn, ba lô nhồi đồ không kỹ cũng là nguyên nhân phổ biến.
- Không dùng nắp đậy hoặc filter bảo vệ: Điều này khiến lens dễ tiếp xúc với môi trường bên ngoài và chịu tổn thương không đáng có.
Những thao tác tưởng chừng vô hại lại là nguyên nhân chính khiến bề mặt kính bị tổn thương theo thời gian
>>> Xem thêm: Camera AI là gì? Bí mật đằng sau công nghệ đang cách mạng hóa nhiếp ảnh hiện đại
Ống kính bị xước có ảnh hưởng đến chất lượng ảnh không?
Câu trả lời là có - nhưng ở nhiều mức độ khác nhau:
- Vết xước nhỏ, nông: Thường không ảnh hưởng rõ rệt, đặc biệt khi chụp ở khẩu độ lớn (f/1.8 - f/2.8), vì trường ảnh mỏng sẽ “che” được vết xước.
- Vết xước sâu hoặc nằm giữa lens: Dễ gây ra hiện tượng lóe sáng (flare), mất nét, mờ vùng trung tâm ảnh, đặc biệt khi chụp ngược sáng hoặc khẩu độ nhỏ (f/11 trở lên).
- Tích tụ nhiều vết xước nhỏ: Có thể làm hình ảnh mất chi tiết, giảm độ trong trẻo, ám màu nhẹ hoặc tạo các bóng mờ bất thường.
Dù ảnh hưởng có thể chưa thấy rõ bằng mắt thường, nhưng về lâu dài, chất lượng ảnh sẽ không còn tối ưu nếu ống kính không được chăm sóc đúng cách
Cách xử lý ống kính máy ảnh bị xước hiệu quả
Khi phát hiện lens bị trầy, điều quan trọng là không được “vội vàng” xử lý bằng các vật liệu thô ráp hay sai cách. Dưới đây là một số phương pháp đơn giản và an toàn:
1. Dùng bút lau lens chuyên dụng
Bút vệ sinh lens gồm hai đầu: chổi quét bụi và miếng pad carbon giúp mài mờ vết xước nhẹ. Chỉ cần quay nhẹ theo vòng tròn tại điểm bị trầy để làm sạch, đồng thời cải thiện độ trong của ảnh chụp.
Sử dụng bút lau lens chuyên dụng giúp làm sạch bụi và mài mờ vết xước nhẹ trên ống kính, cải thiện rõ nét chất lượng ảnh chụp
2. Sáp đánh bóng kính ô tô
Chỉ áp dụng cho vết xước rất nhẹ. Thoa sáp bằng bông mềm, đợi khô rồi lau lại bằng dung dịch tẩy sáp. Cần thực hiện cẩn thận để không gây mòn lớp phủ lens.
>>> Xem thêm: Hàng xóm lắp camera trước cửa nhà tôi: Tôi có quyền tháo xuống không?
3. Cồn y tế
Lau nhẹ để làm sạch bụi bẩn và dấu vết cũ. Tuy không làm mờ được vết xước, nhưng giúp mặt kính sáng hơn - từ đó cải thiện hiệu quả ảnh chụp phần nào.
4. Mẹo “cây nhà lá vườn”: Kem đánh răng, Vaseline
- Kem đánh răng có tác dụng mài nhẹ vết xước li ti.
- Vaseline có thể lấp tạm thời các vết rãnh mỏng, giúp ánh sáng ít bị tán xạ.
- Baking soda trộn chuối nghiền (dạng mịn) cũng có thể làm sáng vùng trầy nhẹ.
Dù là phương pháp dân gian, nhưng nếu thực hiện đúng cách và thử trên vùng nhỏ trước, bạn vẫn có thể cải thiện ống kính đáng kể
Cách phòng ngừa ống kính máy ảnh bị xước
Phòng bệnh hơn chữa bệnh - với một thiết bị đắt tiền như máy ảnh, bạn nên ưu tiên bảo vệ lens ngay từ đầu:
- Lắp filter bảo vệ (UV, Clear, CPL): Giúp ngăn va chạm trực tiếp vào lớp kính thật.
- Luôn đậy nắp trước - sau khi chụp. Một thao tác nhỏ nhưng tạo ra sự khác biệt lớn trong việc tránh trầy xước.
- Dùng khăn microfiber và dung dịch vệ sinh chuyên dụng: Hạn chế tối đa việc tạo vết xước trong lúc lau chùi.
- Không để lens trần trong túi hoặc balo: Dễ va đập với đồ vật khác.
- Bảo quản trong hộp hoặc tủ chống ẩm: Tránh nấm mốc, bụi mịn và hơi nước gây ăn mòn lớp phủ lens.
Thói quen nhỏ - hiệu quả lớn. Chỉ cần giữ vệ sinh đúng cách, bạn đã có thể bảo vệ thiết bị hàng chục triệu đồng khỏi hư hại
Hướng dẫn bảo quản ống kính lâu dài
Bên cạnh việc tránh trầy xước, bạn cũng cần chú ý đến nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng:
- Sử dụng tủ chống ẩm chuyên dụng, cài mức 40-50% để đảm bảo thiết bị không bị nấm mốc.
- Nếu chưa có tủ, có thể dùng hộp kín + túi hút ẩm, nhưng cần thay túi định kỳ 2-3 tuần/lần.
- Định kỳ phơi nắng nhẹ (sáng sớm 7-8h) để làm khô hơi nước bên trong.
- Tránh cất máy ảnh ở nơi gần cửa sổ, nhà tắm hoặc bếp nấu.
Bảo quản tốt không chỉ ngăn xước mà còn giúp thiết bị vận hành ổn định suốt nhiều năm
>>> Xem thêm: Quy định lắp camera an ninh mới nhất 2025: Những điều cần biết về pháp lý và kỹ thuật
Có nên thay ống kính nếu bị xước?
Trong hầu hết trường hợp, nếu vết xước nhỏ, bạn không cần thay lens ngay. Việc làm sạch đúng cách, bảo quản kỹ và chọn điều kiện chụp phù hợp vẫn có thể giữ được chất lượng ảnh ổn định. Tuy nhiên, nếu vết xước gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh hoặc là dòng lens cao cấp phục vụ thương mại, cân nhắc thay thế hoặc gửi bảo hành là lựa chọn an toàn hơn.
Hỏi đáp nhanh về các trường hợp ống kính máy ảnh bị xước
1. Dấu hiệu nào cho thấy ảnh bị ảnh hưởng bởi lens xước?
→ Hình ảnh bị mờ nhẹ ở một vùng cố định, xuất hiện vệt sáng khi chụp ngược nắng hoặc có bóng mờ lạ dù đã lau sạch lens.
2. Có nên dùng kem đánh răng để xử lý vết xước trên lens không?
→ Chỉ nên dùng với vết xước cực nhẹ và thử trên vùng nhỏ. Sai cách có thể khiến lens mờ vĩnh viễn. Ưu tiên dùng dụng cụ chuyên nghiệp hoặc nhờ kỹ thuật viên hỗ trợ.
3. Vết xước nằm rìa lens có cần lo lắng không?
→ Nếu không nằm trong vùng tiêu điểm chính thì ảnh hưởng sẽ không lớn. Tuy nhiên, vẫn cần bảo vệ kỹ để tránh xước lan rộng.
4. Có cần thay filter UV khi bị xước không?
→ Có. Filter bị xước cũng có thể làm giảm chất lượng ảnh, tạo bóng lóa. Lúc này thay filter rẻ hơn rất nhiều so với sửa lens chính.
5. Bao lâu nên vệ sinh ống kính một lần?
→ Tùy tần suất chụp, nhưng nếu chụp ngoài trời thường xuyên, nên lau sạch sau mỗi buổi chụp và vệ sinh kỹ bằng dung dịch chuyên dụng mỗi 2–3 tuần.
Hãy luôn nhớ rằng: ống kính máy ảnh là “con mắt” của cả thiết bị - bảo vệ được nó là giữ gìn chất lượng cho mọi bức ảnh của bạn.
Nguồn: Cellphones
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.