Ngôi nhà 59m2 nhìn qua thì tưởng 3 tầng nhưng bên trong có đến 7 tầng xếp chồng tại Tokyo

Tại các siêu đô thị châu Á đặc biệt là Tokyo, khái niệm về nhà ở đang trải qua một cuộc biến đổi sâu sắc, khi mật độ dân số ngày càng tăng và quỹ đất xây dựng ngày càng khan hiếm. Trong bối cảnh đó, kiến trúc không còn đơn thuần là việc tạo dựng nơi chốn trú ẩn, mà trở thành một bài toán tối ưu hóa không gian, đòi hỏi sự can thiệp của những tư duy thiết kế đột phá. Ngôi nhà "3 tầng" 59m2 của KTS Masato Igarashi là một minh chứng điển hình cho khả năng thích ứng này.

Ngôi nhà nhỏ sở hữu lối thiết kế đầy táo bạo với một không gian sống đầy phóng khoáng

Bối cảnh lịch sử và sự xuất hiện của mô hình nhà ở nhiều sàn lệch

Tokyo là một trong những thành phố có mật độ dân số cao nhất thế giới, nơi giá đất đắt đỏ đã buộc người dân phải chia nhỏ các lô đất thừa kế qua nhiều thế hệ. Kết quả là sự hình thành của những mảnh đất lươn hẹp về chiều ngang và sâu về chiều dài hoặc những mảnh đất cán cờ (flagpole sites) nằm khuất sau các tòa nhà khác. Trong điều kiện như thế, việc sở hữu một khoảng không gian riêng tư, thoáng đãng dường như là điều bất khả thi.

>>> Xem thêm: Cải tạo nhà lệch tầng 30 năm tuổi: Ánh sáng, vật liệu thô mộc và thiên nhiên hòa làm một

Ngôi nhà của KTS Masato Igarashi mặt ngoài 3, bên trong 7 mở ra một hướng thiết kế mới cho nhà ở đô thị

Nằm trên một khu đất khiêm tốn vỏn vẹn 31m2 tại một khu dân cư yên tĩnh ở Tokyo, công trình này không chỉ giải quyết bài toán về diện tích mà còn tái định nghĩa mối quan hệ giữa con người và cấu trúc xây dựng. Ngôi nhà là nơi cư trú kiêm văn phòng làm việc của chính của vợ chồng kiến trúc sư Masato Igarashi.

Sự độc đáo của công trình nằm ở thủ pháp đánh lừa thị giác và tổ chức không gian: một lớp vỏ bọc bê tông cốt thép quy mô 3 tầng, nhưng bên trong lại ẩn chứa một hệ thống phức tạp gồm 7 nền sàn lệch đan cài vào nhau.

Ngôi nhà nằm trong một khu dân cư yên tĩnh, trên mảnh đất chỉ rộng vỏn vẹn 31m2

Lớp vỏ bên ngoài ngôi nhà bọc kín bằng bê tông tạo nên vẻ ngoài công nghiệp, hướng nội, cửa thép trượt rộng 2.5m mở thẳng ra con đường

Khi không thể mở rộng theo phương ngang, con người buộc phải hướng lên trên. Tuy nhiên, việc xếp các phòng lên nhau như hộp diêm thường dẫn đến sự cô lập giữa các thành viên gia đình và tạo ra những khoảng chết ở cầu thang.

Masato Igarashi đã tiếp cận vấn đề này dưới góc độ tâm lý học môi trường. Ông nhận thấy rằng sự kết nối trong gia đình không nên bị cắt đứt bởi các tấm sàn bê tông kín đặc. Thay vào đó, ngôi nhà cần vận hành như một cơ thể thống nhất, nơi các cơ quan (phòng ốc) được kết nối bởi hệ tuần hoàn (không gian) liên tục.

Vũ điệu của không gian: Khi sàn nhà hóa thành bàn ghế

Igarashi đã sử dụng hệ kết cấu khung để tạo ra 7 mặt sàn ở các cao độ khác nhau, xoay quanh một lõi không gian rỗng. Nguyên tắc thiết kế này được Igarashi ví von với trò chơi Lego thời thơ ấu. Ông chia sẻ bản thân rất thích tháo rời những mô hình đã lắp sẵn và tái tổ hợp chúng theo ý mình. Chính vì thế khi thiết kế không gian ông đã áp dụng đúng tinh thần giải phẫu cấu trúc, tháo rời các chức năng sinh hoạt ra khỏi các căn phòng đóng kín và sắp xếp chúng lên các cao độ khác nhau.

Lớp vỏ bê tông và những mảng tường lát gạch nung

Nhìn từ bên ngoài, công trình hiện lên như một khối điêu khắc nguyên khối, mang đậm âm hưởng của chủ nghĩa Brutalism nhưng được tinh chỉnh với sự tinh tế đặc trưng của Nhật Bản. Vật liệu chủ đạo là bê tông cốt thép trần. Tuy nhiên, thay vì sử dụng cốp pha thép phẳng lì công nghiệp, Igarashi đã lựa chọn cốp pha gỗ tự nhiên. Kết quả là bề mặt bê tông sau khi tháo khuôn lưu giữ lại toàn bộ vân gỗ, mắt gỗ và những khiếm khuyết hữu cơ, tạo nên một lớp da mềm trên nền vật liệu cứng.

Khu vực lối vào được thiết kế tối giản, sàn đá thô và cửa sổ mờ, thể hiện tính phòng thủ và kín đáo của công trình trước bối cảnh đô thị

Một mảnh đá Komatsu đánh dấu khu vực lối vào

Sự lựa chọn này không chỉ mang tính thẩm mỹ mà còn là một ẩn dụ về thời gian và ký ức. Khi ánh sáng mặt trời di chuyển qua mặt tiền trong ngày, các vân gỗ in trên bê tông tạo ra những bóng đổ, làm cho tòa nhà dường như đang thở và biến đổi sắc thái liên tục. Mặt tiền được thiết kế các ô cửa sổ lớn kết hợp với kính, tạo ra tỷ lệ hình học đánh lừa thị giác người qua đường, khiến họ lầm tưởng đây là một ngôi nhà 3 tầng tiêu chuẩn, giúp công trình hòa nhập mà không gây sốc cho cảnh quan khu phố yên tĩnh.

Bố trí mặt sàn ở các cao độ khác nhau, biến ngôi nhà thành một phòng đơn khổng lồ

Lối vào chính được xử lý một cách tối giản. Một cánh cửa trượt bằng thép rộng 2,5m đóng vai trò như lớp màng lọc đầu tiên giữa sự ồn ào của phố thị và sự tĩnh lặng bên trong. Khu vực sảnh đón được lát gạch nung tạo sự chuyển tiếp ấm áp trước khi bước vào không gian bê tông lạnh. Một tảng đá Komatsu tự nhiên được đặt tại ngưỡng cửa, đóng vai trò như một bậc thềm chuyển tiếp, tôn vinh nét văn hóa truyền thống trong một hình hài hiện đại.

Tầng trệt: Studio và thánh đường của sách

Khu vực thấp nhất tiếp giáp với mặt đất, được dành cho không gian làm việc của gia chủ. Đây là nơi KTS Masato Igarashi dành phần lớn thời gian trong ngày. Đặc điểm nổi bật nhất của khu vực này là hệ kệ sách khổng lồ cao tới 6m, chạy dọc theo chiều cao của ngôi nhà, xuyên qua các tầng lửng. Kệ sách chứa khoảng 5.000 đầu sách, được phân tầng theo chức năng:

• Tầng thấp: Lưu trữ sách chuyên ngành kiến trúc, tài liệu tham khảo kỹ thuật phục vụ công việc hàng ngày.

• Tầng cao: Lưu trữ tiểu thuyết, truyện tranh và các vật phẩm sưu tầm.

Tầng một là không gian làm việc của gia chủ với kệ sách cao 6m

Toàn bộ đồ đạc được sắp xếp gọn gàng trong không gian nhỏ

Phía sau bàn làm việc cũng là hệ tủ âm tường được dùng để cất giữ các vật dụng khác trong nhà

Trần nhà cao gấp đôi, cây xanh và tường đầy ắp sách - một không gian văn phòng yên tĩnh và tràn đầy cảm hứng

Về mặt vật lý kiến trúc, khối lượng sách khổng lồ này đóng vai trò như một lớp cách nhiệt và cách âm tự nhiên, giúp studio giữ được sự tĩnh lặng và điều hòa nhiệt độ môi trường. Về mặt thị giác, những gáy sách đầy màu sắc làm mềm đi sự lạnh lẽo của tường bê tông xám, tạo nên một bức tranh mosaic tri thức sống động.

Cầu thang từ tầng 1 dẫn lên các tầng trên được đúc bê tông, thon dần về một cạnh giúp kết cấu nặng nề trông nhẹ nhàng hơn, mang tính điêu khắc

>>> Xem thêm: Nhờ thiết kế lệch tầng, nhà phố 2 tầng vừa dễ bố trí phòng, vừa rộng rãi, sáng sủa

Tầng 2 - 3: Nhà bếp và sự kết nối bằng thép

Nằm ở vị trí trung chuyển giữa khu vực làm việc và nghỉ ngơi là nhà bếp. Thay vì sử dụng tủ gỗ hay đá marble cồng kềnh, KTS đã thiết kế một bàn bếp bằng thép không gỉ, trải dài suốt chiều ngang không gian.

Vật liệu thép được chọn lựa bởi tính phản xạ của kim loại giúp khuếch tán ánh sáng từ giếng trời xuống các tầng dưới, đồng thời tạo ra sự tương phản mạnh mẽ về chất cảm với bê tông thô.

Một không gian sống đề cao sự tự do, phóng khoáng của gia chủ

Bếp không có vách ngăn, cho phép mùi hương của thức ăn và âm thanh nấu nướng lan tỏa nhẹ nhàng, đóng vai trò như một tín hiệu báo hiệu giờ sinh hoạt chung cho cả gia đình. Hệ thống tủ trữ đồ khô, lò nướng được giấu khéo léo vào các hốc tường hoặc dưới gầm cầu thang để duy trì sự tối giản tuyệt đối.

Khu vực bếp sử dụng bề mặt thép không gỉ tích hợp trực tiếp vào cao độ sàn, tối đa hóa không gian và đón ánh sáng từ các giếng trời

Một khu vực trữ đồ có thiết kế giống bệ cầu thang, dẫn lên phòng khách ở phía trên

Ánh sáng di chuyển trên các bức tường bê tông làm lộ các vân gỗ còn sót lại của ván khuôn, giúp không gian thêm mềm mại

Tầng 4 - 5: Không gian sinh hoạt chung

Đây là không gian ấn tượng nhất của ngôi nhà với chiều cao trần lên tới 5m. Sàn được chuyển sang ốp gỗ màu ấm, đánh dấu sự chuyển đổi từ không gian làm việc sang không gian thư giãn.

Phòng khách là khu vực rộng nhất trong nhà

Phòng khách được thiết kế như một quảng trường thu nhỏ trên cao. Không có sofa cồng kềnh, thay vào đó là bàn thấp kiểu Nhật và các gối đệm, khuyến khích tư thế ngồi bệt gần gũi với sàn nhà. Một phần sàn được nâng cao làm bục đọc sách và khu vực trồng cây xanh. Cây cối được bố trí sát cửa kính lớn hướng Tây, đóng vai trò như một lớp rèm sinh học, lọc bớt bức xạ nhiệt gay gắt của mặt trời buổi chiều và tạo ra những bóng đổ lung linh lên tường.

Đây cũng là không gian là Igarashi thích nhất, còn gì thú vị hơn khi quan sát cách ánh sáng thay đổi và biến đổi không gian suốt cả ngày. Không gian này minh chứng cho khả năng kiểm soát ánh sáng bậc thầy: ánh sáng không chỉ để chiếu sáng, mà là một vật liệu xây dựng phi vật thể.

Phòng khách không sofa cồng kềnh, khuyến khích sự tương tác và tầm nhìn xuyên suốt

Tầng 6 - 7: Ngủ và tắm dưới bầu trời

Khu vực ngủ nghỉ được bố trí trên một sàn treo lơ lửng phía trên phòng khách. Giường ngủ bằng gỗ được thiết kế treo cách mặt sàn, tạo cảm giác nhẹ nhàng như đang trôi trong không trung. Mặc dù không có cửa, vị trí cao và khuất tầm mắt từ dưới lên đảm bảo sự riêng tư cần thiết.

Khu vực ngủ nghỉ nằm trên sàn cao nhất, sự riêng tư tạo ra bởi khoảng cách chiều đứng, kết nối với giá sách khổng lồ

Bậc thang gỗ tạo ranh giới chuyển đổi giữa bầu không khí sinh hoạt và nơi nghỉ ngơi. Cửa sổ nằm ở hướng Tây nhưng không bị chói

Một chiếc thang thẳng đứng, hẹp dẫn từ phòng ngủ lên mái nhà. Đây là nơi các thành viên có thể ngắm nhìn bầu trời và thành phố phía xa

Ngoại lệ duy nhất của quy tắc không tường ngăn là phòng tắm. Được bố trí ở nơi cao nhất, ngay dưới mái, khu vực này cần sự riêng tư tuyệt đối về mặt thị giác. Tuy nhiên, ngay cả ở đây, sự kết nối với thiên nhiên vẫn được duy trì. Phòng tắm thường có cửa sổ kính lớn nhìn ra sân thượng hoặc bầu trời, được che chắn bởi rèm khi cần thiết. Nó là một ốc đảo nhỏ, nơi người ta có thể ngâm mình trong bồn tắm và ngắm nhìn những đám mây trôi qua khung cửa thép.

Phòng tắm là nơi duy nhất có tường ngăn riêng tư trong nhà

Nhưng không gian vẫn duy trì kết nối với bầu trời và ánh sáng tự nhiên qua cửa sổ kính lớn

Kết cấu và vật liệu hiện thực hóa những đám mây trôi nổi

Việc sử dụng bê tông làm vật liệu chủ đạo không chỉ vì lý do thẩm mỹ mà còn vì hiệu quả năng lượng. Trong khí hậu Tokyo (mùa hè nóng ẩm, mùa đông lạnh) bê tông hấp thụ nhiệt vào ban ngày và nhả chậm vào ban đêm, giúp giảm tải cho hệ thống điều hòa không khí, giúp điều hòa nhiệt độ trong nhà.

Đồng thời với hệ khung Building Frame hoạt động như một cái lồng cứng cáp. Việc các sàn lệch nhau thực chất tạo ra các đĩa cứng ở nhiều cao độ khác nhau, giúp giằng giữ cột và vách, tăng cường độ cứng tổng thể cho công trình trước các lực tác động ngang như gió bão hoặc động đất

Một trong những điểm sáng nhất trong tư duy của Igarashi là tính bền vững xã hội. Ông thiết kế ngôi nhà không chỉ cho nhu cầu hiện tại mà cho cả tương lai bất định. Với cấu trúc khung rỗng và trần cao, công trình này có thể dễ dàng chuyển đổi công năng. Đây là một tầm nhìn vượt ra khỏi tư duy xây để ở thông thường, hướng tới việc tạo ra một di sản kiến trúc có khả năng tái sinh, giảm thiểu việc phá dỡ và xây mới gây lãng phí tài nguyên.

Các thành viên có thể quan sát bao quát ngôi nhà khi đứng ở trên cao

Công trình này không chỉ là một ngôi nhà, mà là một bài luận sâu sắc về khả năng của con người trong việc chế ngự không gian. Trên diện tích vỏn vẹn 31m2, KTS Masato Igarashi đã chứng minh rằng sự hạn chế về vật lý không đồng nghĩa với sự nghèo nàn về trải nghiệm. Trong bối cảnh đô thị hóa toàn cầu, khi diện tích sống ngày càng thu hẹp, mô hình mặt ngoài 3, bên trong 7 này cung cấp một bộ công cụ quý giá cho các kiến trúc sư và nhà quy hoạch. Nó nhắc nhở chúng ta rằng, một ngôi nhà lý tưởng không được đo bằng mét vuông, mà bằng chiều sâu của ký ức, và khả năng kết nối những tâm hồn sống bên trong nó. Cùng khám phá thêm nhiều ngôi nhà độc đáo tại chuyên mục Chuyện nhà.

Bản vẽ chi tiết công trình

>>> Xem thêm: Nhà Đà Nẵng sau cải tạo giải quyết được đề bài: 49m2 trong hẻm, không có ánh sáng tự nhiên

Thông tin công trình:

Diện tích khu đất (m2): 31

Tổng diện tích (m2): 59

Năm hoàn thành: 2023

Đơn vị thiết kế: IGArchitects

Đơn vị thi công: ARATA 'KENCHIKU KOBO

Đơn vị chụp ảnh: Nam Trần

Địa điểm: Nhật Bản

Số tầng: 3

Số phòng ngủ: 1

Loại nhà: Nhà ở

Nguồn: Never Too Small

*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.