Nhiều gia đình vẫn nghĩ chi phí sinh hoạt chủ yếu đến từ tiền điện, nước, ăn uống. Nhưng trên thực tế, có rất nhiều “khoản rò rỉ” âm thầm đến từ chính căn nhà và đồ đạc bạn đang sở hữu: từ tủ lạnh cũ, sân vườn rộng khó chăm, cho đến chiếc ô tô hầu như không chạy. Nếu không nhận diện kịp thời, mỗi năm bạn có thể mất thêm một khoản tiền không nhỏ mà chính mình cũng không rõ vì sao.
Bài viết này của Happynest sẽ giúp bạn hiểu 8 nhóm đồ vật/hạng mục trong nhà thường gây tốn kém mà ít người để ý, cách chúng ảnh hưởng tới ngân sách gia đình, đồng thời gợi ý hướng tối ưu để cắt giảm chi phí mà không làm giảm chất lượng cuộc sống.
>>> Xem thêm: 5 thiết bị ngốn điện nhất trong nhà và những thói quen khiến hóa đơn tăng gấp đôi
1. Thiết bị điện tử cũ: tủ lạnh, điều hòa, máy móc đời sâu
Các thiết bị điện lạnh đời cũ (đặc biệt là tủ lạnh, điều hòa sản xuất cách đây 15–20 năm) thường tiêu thụ điện năng rất cao so với các dòng tiết kiệm điện hiện nay.
Vì sao tốn tiền?
-
Công nghệ cũ, tiêu chuẩn tiết kiệm điện thấp.
-
Máy nén, block, gioăng cửa xuống cấp khiến máy phải hoạt động lâu hơn để đạt cùng mức làm lạnh.
-
Bạn có xu hướng “giữ lại xài tạm” vì máy… vẫn chưa hỏng hẳn.
Thiết bị điện lạnh đời cũ như tủ lạnh, điều hòa 15–20 năm tuổi tiêu thụ điện rất cao do công nghệ lạc hậu và linh kiện xuống cấp. Việc “dùng tạm vì chưa hỏng” khiến hóa đơn điện tăng đáng kể mỗi tháng.
Gợi ý xử lý:
-
Kiểm tra tuổi đời tủ lạnh, điều hòa. Nếu trên 10–15 năm, nên cân nhắc thay bằng model mới có nhãn năng lượng tốt.
-
Khi mua mới, ưu tiên:
-
Tủ lạnh/điều hòa inverter.
-
Nhãn năng lượng từ 4–5 sao.
-
-
Nếu chưa thể thay ngay, nên:
-
Vệ sinh lưới lọc, dàn nóng/lạnh định kỳ.
-
Kiểm tra và thay gioăng cửa tủ lạnh nếu hở.
-
Điều chỉnh nhiệt độ hợp lý, tránh để quá thấp.
-
2. Ngôi nhà rộng hơn nhiều so với nhu cầu thực
Một căn nhà lớn không chỉ tốn chi phí mua/thuê ban đầu mà còn kéo theo hàng loạt chi phí vận hành hàng tháng.
Chi phí ẩn đi kèm nhà quá rộng:
-
Tiền điện nước cao hơn (nhiều phòng, nhiều thiết bị, diện tích điều hòa lớn).
-
Thuế, phí quản lý, bảo hiểm, bảo dưỡng định kỳ tăng.
-
Nhiều không gian “chết”: phòng hầu như không sử dụng nhưng vẫn phải vệ sinh, bảo trì.
Nhà quá rộng không chỉ tốn chi phí mua/thuê mà còn phát sinh nhiều chi phí vận hành như điện nước, bảo trì, thuế phí. Nhiều không gian ít sử dụng vẫn phải vệ sinh, bảo dưỡng, gây lãng phí lâu dài.
Gợi ý tối ưu:
-
Nếu đang có ý định xây, cải tạo hoặc mua nhà:
-
Xác định rõ số người, thói quen sinh hoạt, tần suất khách đến chơi… trước khi chốt diện tích.
-
Ưu tiên nhà vừa đủ dùng, dễ dọn dẹp, dễ bảo dưỡng.
-
-
Nếu hiện tại nhà đang quá rộng và bạn thường xuyên bỏ trống nhiều phòng:
-
Cân nhắc cho thuê một phần (phòng làm việc, kho, chỗ đậu xe...).
-
Hoặc xem xét đổi sang căn nhỏ hơn nếu điều kiện cho phép, giảm cố định phí dài hạn.
-
3. Ô tô ít sử dụng: tài sản “đậu tại chỗ” nhưng vẫn hao tiền
Một chiếc ô tô chỉ chạy vài lần mỗi tháng tưởng như “cho yên tâm”, nhưng thực tế là khoản chi khá lớn nếu tính đúng – đủ.
Chi phí xoay quanh một chiếc xe ít dùng:
-
Bảo hiểm bắt buộc và tự nguyện hàng năm.
-
Phí đăng kiểm, phí đường bộ, gửi xe.
-
Bảo dưỡng định kỳ, thay dầu dù ít chạy.
-
Mất giá theo thời gian (khấu hao).
Ô tô ít sử dụng vẫn âm thầm “ngốn tiền” qua các khoản bảo hiểm, đăng kiểm, gửi xe, bảo dưỡng và khấu hao theo thời gian. Dù ít chạy, chi phí duy trì xe mỗi năm vẫn là gánh nặng đáng kể.
Gợi ý xử lý:
-
Ghi lại tần suất sử dụng thực tế trong 3–6 tháng:
-
Nếu chỉ dùng ít lần/tháng, cân nhắc bán xe và chuyển sang taxi, xe công nghệ, thuê xe tự lái khi cần.
-
-
Nếu vẫn muốn giữ xe:
-
Hạn chế mua thêm chiếc thứ hai nếu không thực sự cần.
-
Chọn dòng xe phù hợp nhu cầu (ít tốn nhiên liệu, chi phí bảo dưỡng hợp lý).
-
>>> Xem thêm: Bật quạt xuyên đêm có tốn điện không? Thử nghiệm thực tế hé lộ điều bất ngờ
4. Sân vườn rộng, cảnh quan phức tạp, nhiều hạng mục “ngốn” bảo dưỡng
Sân cỏ rộng, vườn cây, tiểu cảnh hồ nước, non bộ… giúp nhà rất đẹp và thư giãn, nhưng đi cùng là chi phí duy trì không hề nhỏ.
Chi phí thường gặp:
-
Nước tưới, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật.
-
Máy móc làm vườn, thay chậu, thay cây chết.
-
Công chăm sóc (tự làm mất thời gian, hoặc thuê dịch vụ).
Sân vườn, tiểu cảnh đẹp nhưng kéo theo nhiều chi phí duy trì như nước tưới, phân bón, cây thay thế, dụng cụ và công chăm sóc. Các khoản này tích lũy lâu dài có thể trở thành gánh nặng tài chính.
Gợi ý tối ưu:
-
Giảm diện tích cỏ, thay bằng:
-
Cây bản địa, chịu hạn tốt, ít cần chăm.
-
Khu vực lát đá, lối dạo, góc ngồi ngoài trời.
-
-
Chia sân vườn thành các “vùng”:
-
Vùng cần chăm kỹ (gần nhà, hay sử dụng).
-
Vùng ít chăm (cây lớn, cây phủ đất bền).
-
-
Hạn chế các tiểu cảnh phức tạp (hồ cá lớn, suối nhân tạo…) nếu bạn không đủ thời gian và chi phí bảo dưỡng lâu dài.
5. Thiết bị tập gym, thẻ hội viên và app tập không dùng đến
Máy chạy bộ, xe đạp tập, giàn tạ… rất dễ trở thành “giá treo quần áo hạng sang” nếu bạn chỉ hứng lên mua rồi… để đó.
Những khoản tiền đang bị “kẹt”:
-
Chi phí mua thiết bị ban đầu, chiếm diện tích nhà.
-
Điện năng tiêu thụ (với máy chạy, máy tập điện).
-
Phí hội viên phòng gym, app tập, gói tập online bạn không đụng tới trong 1–2 tháng gần đây.
Thiết bị tập luyện tại nhà dễ trở thành đồ “để không”, khiến bạn lãng phí tiền mua ban đầu, điện năng và cả phí hội viên, gói tập không sử dụng.
Gợi ý tối ưu:
-
Kiểm kê: bạn đã sử dụng thiết bị/ thẻ tập bao nhiêu lần trong 30 ngày qua?
-
Nếu gần như không dùng:
-
Bán lại, cho tặng, hoặc gửi ở nhà người thân cần dùng.
-
Hủy gói định kỳ không sử dụng (gym, app, lớp online).
-
-
-
Nếu vẫn muốn duy trì thói quen vận động:
-
Giữ lại 1–2 thiết bị phù hợp, dễ dùng nhất (ví dụ tạ tay, thảm tập).
-
Ưu tiên hình thức không tốn diện tích/chi phí: đi bộ, chạy bộ ngoài trời, tập bodyweight tại nhà.
-
6. Thiết bị văn phòng tại nhà lỗi thời: máy in, máy fax, máy quét cũ
Đặc biệt với người làm việc tại nhà, các thiết bị văn phòng đời cũ có thể ngốn nhiều tiền hơn bạn tưởng.
Chi phí ẩn:
-
Điện năng tiêu thụ cao.
-
Mực in, giấy, linh kiện thay thế tốn kém.
-
Tốn diện tích, phát sinh thêm ổ điện, dây dợ.
Thiết bị văn phòng tại nhà đời cũ như máy in, máy fax, máy quét tiêu tốn nhiều điện, mực in và chi phí linh kiện, đồng thời chiếm diện tích và gây bất tiện khi sử dụng.
Gợi ý tối ưu:
-
Đánh giá nhu cầu thực tế:
-
Bạn có in/scan thường xuyên không, hay chỉ vài lần/tháng?
-
-
Cân nhắc:
-
Thay 3–4 thiết bị riêng lẻ bằng 1 máy đa năng tiết kiệm điện.
-
Hoặc bỏ hẳn máy tại nhà, khi cần in/scan thì dùng dịch vụ ngoài nếu tần suất rất thấp.
-
-
Tắt hẳn thiết bị khi không sử dụng, tránh để chế độ chờ (standby) quá lâu.
7. Tủ quần áo đầy những món khó bảo quản hoặc rất ít khi mặc
Những món đồ vintage, đồ cần giặt khô, trang phục hóa trang, đồ “mua cho vui” dễ khiến bạn tốn thêm tiền và diện tích.
Vì sao tốn kém?
-
Phí giặt khô, chăm sóc đặc biệt cho vài chiếc đồ ít mặc.
-
Tủ áo cần kích thước lớn hơn, chiếm nhiều diện tích nhà (tức chi phí m2 nhà/ căn hộ cho riêng khu quần áo tăng lên).
-
Bạn dễ bỏ quên đồ mới, mua trùng, mua thêm vì… “không có gì để mặc”.
Đồ vintage, trang phục ít dùng và đồ cần giặt khô làm phát sinh chi phí chăm sóc, tốn diện tích tủ và khiến bạn dễ mua trùng vì khó quản lý quần áo.
Gợi ý xử lý:
-
Phân loại tủ đồ:
-
Nhóm thường xuyên mặc (80% lượt sử dụng).
-
Nhóm gần như không đụng tới trong 6–12 tháng.
-
-
Với nhóm ít dùng:
-
Đem bán, ký gửi, thanh lý online.
-
Tặng lại cho người cần hoặc tổ chức từ thiện.
-
-
Khi mua sắm mới:
-
Hạn chế đồ phải giặt khô, đồ quá đặc thù chỉ mặc 1–2 lần.
-
Ưu tiên chất liệu dễ giặt, dễ phơi, phù hợp khí hậu và không gian nhà (không có máy sấy, không có phòng phơi riêng…).
-
8. Quá nhiều thiết bị nhà thông minh luôn trong trạng thái “bật”
Loa thông minh, màn hình thông minh, camera, cảm biến, ổ cắm Wi-Fi, bóng đèn kết nối… rất tiện nhưng nếu lắp tràn lan, chúng cũng là nguồn tiêu thụ điện và dữ liệu đáng kể.
Những chi phí bạn dễ bỏ qua:
-
Công suất chờ của hàng loạt thiết bị luôn kết nối Wi-Fi.
-
Tiền điện tăng thêm mỗi tháng.
-
Phí dịch vụ lưu trữ cloud, phí thuê bao kèm theo.
-
Thời gian cấu hình, bảo trì, thay thế khi hỏng.
Việc lắp quá nhiều thiết bị nhà thông minh luôn bật khiến chi phí điện, dữ liệu và dịch vụ cloud tăng đáng kể mỗi tháng. Ngoài tiền điện, người dùng còn tốn thêm công bảo trì và thay thế thiết bị theo thời gian.
Gợi ý tối ưu:
-
Liệt kê toàn bộ thiết bị thông minh trong nhà:
-
Cái nào thực sự giúp tiết kiệm (ví dụ: điều hòa/kệ thống chiếu sáng thông minh tối ưu hóa lịch chạy)?
-
Cái nào chỉ mang tính tiện nghi/không dùng thường xuyên?
-
-
Mạnh dạn bỏ bớt:
-
Giữ lại những thiết bị thật sự cải thiện an toàn và chất lượng sống (khóa cửa, camera ở vị trí cần thiết…).
-
Thay một số thiết bị smart bằng giải pháp cơ học đơn giản hơn nếu phù hợp.
-
9. Bảng tóm tắt: 8 “ổ rò rỉ” tiền trong nhà và hướng xử lý
| Hạng mục | Vì sao tốn kém | Gợi ý tối ưu |
| Thiết bị điện tử cũ | Tiêu thụ điện lớn, hay phải sửa | Thay dần bằng model tiết kiệm điện, inverter |
| Nhà quá rộng | Điện nước, thuế, bảo dưỡng cao | Thu nhỏ diện tích, cho thuê bớt, dùng hiệu quả |
| Ô tô ít sử dụng | Bảo hiểm, phí cố định, khấu hao | Bán bớt, chuyển sang thuê/xe công nghệ |
| Sân vườn rộng, cầu kỳ | Nước, phân bón, công chăm sóc | Dùng cây bản địa, giảm cỏ, đơn giản cảnh quan |
| Thiết bị gym, thẻ hội viên bỏ không | Chi phí đầu tư, điện, phí hội viên | Bán/cho, hủy gói không dùng, giữ lại tối thiểu |
| Thiết bị văn phòng lỗi thời | Tốn điện, mực in, chiếm diện tích | Dùng máy đa năng tiết kiệm, hoặc in ngoài |
| Quần áo khó bảo quản, ít mặc | Giặt khô, tủ áo lớn, mua sắm lặp | Bán/tặng bớt, ưu tiên đồ dễ chăm |
| Thiết bị nhà thông minh quá nhiều | Điện chờ, phí dịch vụ, bảo trì | Tinh gọn hệ thống, chỉ giữ thiết bị cần thiết |
Bảng tóm tắt 8 “ổ rò rỉ” tiền trong nhà kèm hướng xử lý để cắt giảm chi phí hiệu quả.
>>> Xem thêm: 5 loại đồ gia dụng nên thay thế ngay cả khi chưa hỏng hóc
10. Câu hỏi thường gặp về chi phí ẩn trong nhà
Nhà nhỏ thì có còn chi phí ẩn không?
Có. Ngay cả căn hộ nhỏ cũng có thể “rò rỉ tiền” từ tủ lạnh cũ, máy điều hòa không tiết kiệm điện, gói internet – truyền hình không dùng hết, thẻ gym, app đăng ký hàng tháng… mà bạn quên hủy. Diện tích nhỏ chỉ giúp giảm bớt một phần chi phí cố định.
Thiết bị cũ nhưng vẫn chạy tốt, có nhất thiết phải thay không?
Không phải lúc nào cũng cần thay ngay. Tuy nhiên, nếu hóa đơn điện cao bất thường, máy thường xuyên phải sửa, hiệu suất kém (lạnh chậm, chạy ồn), bạn nên tính toán tổng chi phí điện + sửa chữa so với việc mua thiết bị mới tiết kiệm điện hơn trong 3–5 năm tới.
Làm sao biết sân vườn đang tốn kém quá mức?
Bạn có thể cộng chi phí nước tưới, phân bón, thuốc, công chăm sóc (kể cả thời gian tự làm) trong 3–6 tháng. Nếu số tiền và thời gian bỏ ra không tương xứng với tần suất sử dụng, hưởng thụ của gia đình, đó là dấu hiệu nên đơn giản hóa thiết kế, chọn cây ít chăm hơn.
Có nên cắt hết các khoản “tiện nghi” để tiết kiệm?
Không cần cực đoan. Mục tiêu là nhận diện xem thứ gì thật sự mang lại giá trị (an toàn, sức khỏe, thời gian, niềm vui) và thứ gì chỉ đang chiếm chỗ, tiêu tiền mà ít khi được sử dụng. Cắt giảm những khoản ít giá trị, giữ lại những tiện nghi hợp lý giúp bạn vừa sống thoải mái, vừa quản lý tài chính tốt hơn.
Không cần cực đoan trong cắt giảm chi tiêu, điều quan trọng là phân biệt thứ thực sự mang lại giá trị với những món chỉ tốn chỗ và tiền.
>>> Xem thêm: Cách theo dõi chi phí tiền điện mùa hè để quản lý điện năng hiệu quả cho gia đình
Các khoản chi lớn trong gia đình không chỉ nằm trên hóa đơn điện nước hay bảng lương nhân viên, mà còn ẩn trong từng mét vuông nhà, từng thiết bị và thói quen tiêu dùng hằng ngày. Khi nhận diện được những “ổ rò rỉ” như thiết bị cũ, ô tô ít dùng, sân vườn quá rộng, thẻ gym bỏ không hay hệ thống nhà thông minh dư thừa, bạn sẽ dễ dàng chủ động cắt giảm đúng chỗ.
Nếu bạn quan tâm thêm đến các chủ đề tối ưu chi phí gắn với thiết kế – vận hành nhà ở, hãy tiếp tục tham khảo các bài phân tích trong chuyên mục Kho Kiến Thức trên Happynest để xây dựng một không gian sống vừa tiện nghi, vừa bền vững với ví tiền của mình.
Nguồn: ngoisao.vnexpress
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.


































































































