Phát hiện vi nhựa có thể gây tắc nghẽn mạch máu não, ảnh hưởng đến trí nhớ và nhận thức

Vi nhựa ngày càng xâm nhập vào thực phẩm và cơ thể con người, đặt ra những lo ngại về tác động của chúng đối với sức khỏe. Một nghiên cứu mới công bố trên Science Advances cho thấy vi nhựa có thể gây tắc nghẽn dòng máu trong não chuột, ảnh hưởng đến trí nhớ, nhận thức và có khả năng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh thần kinh.

Vi nhựa có thể mắc kẹt trong mạch máu não

Nghiên cứu do Viện Hàn lâm Khoa học Môi trường Trung Quốc thực hiện đã lần đầu tiên theo dõi chuyển động của vi nhựa trong các mạch máu não chuột bằng kỹ thuật hình ảnh laser có độ phân giải cao. Kết quả cho thấy các tế bào miễn dịch chứa vi nhựa bị mắc kẹt trong các mạch máu nhỏ ở vỏ não, gây ra tắc nghẽn dòng máu và cản trở lưu thông oxy đến các tế bào thần kinh.

Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng những tắc nghẽn này có cơ chế tương tự cục máu đông, có thể làm gián đoạn chức năng não. Điều này dẫn đến các vấn đề về vận động, trí nhớ và khả năng phối hợp, cho thấy chức năng nhận thức bị suy giảm ở những con chuột có vi nhựa trong máu.

Vi nhựa có thể gây tắc nghẽn trong mạch máu não chuột, ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu và chức năng thần kinh

Vi nhựa có thể gây rối loạn thần kinh và tăng nguy cơ đột quỵ

Mặc dù hiện tượng tắc nghẽn vi nhựa trong mạch máu có thể được giải quyết trong vòng một tháng, nhưng nghiên cứu vẫn đặt ra lo ngại về mối liên hệ giữa vi nhựa và các rối loạn thần kinh như trầm cảm, lo âu, tăng nguy cơ đột quỵ và bệnh tim mạch.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng chuột có vi nhựa trong máu có các biểu hiện tương tự trạng thái trầm cảm, do ảnh hưởng của vi nhựa đến điều hòa lưu thông máu não. Điều này làm dấy lên giả thuyết rằng vi nhựa có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh thần của con người.

Dù nghiên cứu mới chỉ thực hiện trên chuột, nhưng do sự tương đồng sinh học giữa chuột và con người, các nhà khoa học nhận định vi nhựa có thể có tác động tương tự lên hệ tuần hoàn và não bộ con người.

Vi nhựa có thể ảnh hưởng đến lưu thông máu não, làm tăng nguy cơ trầm cảm, lo âu và rối loạn thần kinh (Ảnh minh họa)

Cần nghiên cứu thêm về tác động của vi nhựa ở người

Hiện tại, chưa có bằng chứng trực tiếp cho thấy vi nhựa gây ra các vấn đề về thần kinh ở người. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng cần tiếp tục nghiên cứu trên các mô hình động vật có hệ tuần hoàn tương tự con người hơn, như linh trưởng không phải người, để hiểu rõ hơn về cơ chế tác động của vi nhựa lên não.

Các nghiên cứu trước đây cũng chỉ ra rằng vi nhựa có thể:

• Gây viêm và stress oxy hóa trong tế bào, làm tăng nguy cơ tổn thương não.
• Ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa, làm rối loạn hệ thần kinh.
• Tích tụ trong cơ thể, có thể liên quan đến các bệnh tim mạch và thần kinh.

Các nhà khoa học kêu gọi nghiên cứu sâu hơn trên mô hình động vật gần giống con người để xác định mối liên hệ giữa vi nhựa và bệnh lý thần kinh (Ảnh minh họa)

Làm sao để hạn chế vi nhựa xâm nhập vào cơ thể?

Dù chưa thể loại bỏ hoàn toàn vi nhựa, nhưng chúng ta có thể thực hiện các biện pháp để giảm tiếp xúc với vi nhựa trong đời sống hàng ngày:

• Hạn chế sử dụng đồ nhựa trong nhà bếp (hộp nhựa, chai nhựa, chảo chống dính).
• Uống nước lọc thay vì nước đóng chai, vì nước đóng chai chứa nhiều vi nhựa.
• Sử dụng hộp thủy tinh, inox hoặc gốm để đựng thực phẩm thay vì hộp nhựa.
• Vo gạo kỹ trước khi nấu để loại bỏ vi nhựa bám trên bề mặt gạo.
• Tránh dùng trà túi lọc có thành phần nhựa, thay bằng trà lá rời.

Giảm tiếp xúc với vi nhựa trong thực phẩm, nước uống và đồ dùng hàng ngày là cách hiệu quả để bảo vệ sức khỏe (Ảnh minh họa)

Vi nhựa không chỉ có mặt trong môi trường mà còn có thể xâm nhập vào mạch máu và gây tắc nghẽn dòng máu trong não. Nghiên cứu trên chuột cho thấy vi nhựa có thể ảnh hưởng đến nhận thức, tăng nguy cơ trầm cảm và làm gián đoạn chức năng thần kinh. Dù chưa có bằng chứng rõ ràng ở người, nhưng nghiên cứu này là lời cảnh báo về tác động tiềm ẩn của vi nhựa lên sức khỏe. Để bảo vệ bản thân, chúng ta nên hạn chế tiếp xúc với vi nhựa trong thực phẩm và sinh hoạt hàng ngày.

Nguồn: Tuổi trẻ

*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.