Bồn cầu ngồi bệt hay ngồi xổm: Chọn sai có thể hại sức khỏe

Bồn cầu ngồi xổm giúp việc đi vệ sinh thuận theo tự nhiên của cơ thể, nhưng lại tiềm ẩn rủi ro cho tim mạch và xương khớp, đặc biệt với người lớn tuổi. Ngược lại, bồn cầu ngồi bệt an toàn và vệ sinh hơn trong sinh hoạt hiện đại. Bài viết phân tích ưu – nhược điểm của từng loại và gợi ý giải pháp dung hòa để chọn đúng cho sức khỏe gia đình.

Vì sao tranh luận “bệt hay xổm” vẫn chưa có hồi kết?

Cuộc tranh luận giữa bồn cầu ngồi xổm (truyền thống) và bồn cầu ngồi bệt (kiểu phương Tây) không chỉ xuất phát từ thói quen văn hóa mà còn liên quan trực tiếp đến thiết kế xây dựng và sức khỏe.

Theo các chuyên gia vệ sinh môi trường, trong các công trình hiện đại như trung tâm thương mại hay nhà ở mới, bồn cầu ngồi bệt ngày càng được ưu tiên. Nguyên nhân trước hết nằm ở yếu tố thi công: bồn cầu xổm cần sàn giật cấp sâu để đặt bệ xí, làm tăng chi phí và thời gian xây dựng. Trong khi đó, bồn cầu bệt dễ lắp đặt, tạo cảm giác gọn gàng và “cao cấp” hơn.

Quan trọng hơn, yếu tố an toàn được đặt lên hàng đầu. Tư thế ngồi xổm không phù hợp với mọi đối tượng và có thể gây nguy hiểm cho người già, phụ nữ mang thai hoặc người hạn chế vận động.

Tranh luận “bồn cầu ngồi bệt hay ngồi xổm” vẫn kéo dài do khác biệt về văn hóa, thiết kế xây dựng và mức độ an toàn cho người sử dụng, trong đó bồn cầu ngồi bệt ngày càng được ưa chuộng trong nhà ở hiện đại.

>>> Xem thêm: Mẹo chọn bồn cầu phù hợp với công năng và mục đích sử dụng

Lợi ích sinh lý của tư thế ngồi xổm

Xét về mặt giải phẫu, tư thế ngồi xổm mang lại nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa. Khi ngồi xổm, đùi ép sát bụng, giúp làm thẳng góc giữa hậu môn và trực tràng. Nhờ đó, chất thải được đào thải dễ dàng hơn mà không cần rặn mạnh.

Ngược lại, khi ngồi bệt, trực tràng bị uốn cong gần như vuông góc, khiến cơ thể phải dùng lực nhiều hơn. Các nghiên cứu so sánh cho thấy người đi vệ sinh ở tư thế xổm thường có thời gian ngắn hơn và ít phải gắng sức.

Về lâu dài, việc phải rặn nhiều khi ngồi bệt có thể góp phần làm tăng nguy cơ táo bón, trĩ và một số rối loạn sàn chậu, đặc biệt với người ít vận động.

Tư thế ngồi xổm giúp làm thẳng góc hậu môn – trực tràng, hỗ trợ đào thải chất thải dễ dàng và ít phải rặn hơn so với ngồi bệt.

Những rủi ro sức khỏe khi ngồi xổm

Dù có lợi cho tiêu hóa, tư thế ngồi xổm lại tiềm ẩn nhiều rủi ro với tim mạch và xương khớp.

Một số nghiên cứu y khoa ghi nhận tỷ lệ không nhỏ các trường hợp đột quỵ xảy ra trong lúc ngồi xổm đi vệ sinh. Ở người có tiền sử cao huyết áp, tư thế này có thể làm huyết áp tăng đột ngột, gây áp lực lớn lên tim do phải giữ thăng bằng và rặn cùng lúc.

Bên cạnh đó, người cao tuổi hoặc người có vấn đề về khớp gối, cổ chân dễ đối mặt với nguy cơ té ngã, trượt chân hoặc chấn thương khi sử dụng bồn cầu xổm. Đây là lý do khiến nhiều chuyên gia không khuyến khích sử dụng loại bồn cầu này cho nhóm đối tượng dễ tổn thương.

Dù hỗ trợ tiêu hóa, tư thế ngồi xổm tiềm ẩn rủi ro cho tim mạch và xương khớp, đặc biệt với người cao huyết áp và người cao tuổi.

>>> Xem thêm: Top 5 loại bồn cầu dành cho người già an toàn, thuận tiện

Bồn cầu ngồi bệt có thực sự vệ sinh hơn?

Trong các không gian dùng chung, bồn cầu ngồi bệt được đánh giá cao hơn về mặt vệ sinh. Các nghiên cứu cho thấy sau khi xả nước, bồn cầu bệt phát tán ít vi khuẩn vào không khí hơn so với bồn cầu xổm, từ đó giảm nguy cơ lây nhiễm chéo.

Ngoài ra, bồn cầu bệt giúp người dùng hạn chế tiếp xúc trực tiếp với sàn nhà – nơi tập trung nhiều vi khuẩn nhất trong nhà vệ sinh. Đây là lý do các công trình công cộng và nhà ở hiện đại ưu tiên loại bồn cầu này.

Bồn cầu ngồi bệt được đánh giá vệ sinh hơn trong không gian dùng chung nhờ phát tán ít vi khuẩn khi xả nước và giảm tiếp xúc với sàn nhà.

Giải pháp dung hòa: vừa dễ đi vệ sinh vừa an toàn

Đối với người khỏe mạnh muốn tận dụng lợi ích tiêu hóa của tư thế ngồi xổm nhưng vẫn sử dụng bồn cầu bệt, các chuyên gia y tế gợi ý một giải pháp đơn giản: kê chân khi đi vệ sinh.

Việc sử dụng một chiếc ghế nhỏ để kê cao chân khi ngồi bệt sẽ nâng đầu gối lên, tạo tư thế gần giống ngồi xổm. Cách này giúp làm thẳng góc trực tràng, giảm việc rặn, nhưng vẫn giữ được sự an toàn, ổn định cho tim mạch và khớp.

Giải pháp “lai” này đặc biệt phù hợp với gia đình có nhiều thế hệ, vừa đảm bảo vệ sinh, vừa hỗ trợ tiêu hóa mà không làm tăng rủi ro té ngã.

Kê chân khi sử dụng bồn cầu ngồi bệt là giải pháp giúp mô phỏng tư thế ngồi xổm, hỗ trợ tiêu hóa và giảm phải rặn. Cách này vừa an toàn cho tim mạch, khớp xương, vừa phù hợp với gia đình nhiều thế hệ.

Bảng so sánh nhanh bồn cầu ngồi bệt và ngồi xổm

>>> Xem thêm: Hướng dẫn tự lắp bồn cầu xổm đơn giản tại nhà

FAQ – Giải đáp nhanh

Bồn cầu ngồi xổm hay ngồi bệt tốt hơn cho sức khỏe?

Ngồi xổm giúp đi vệ sinh dễ hơn nhưng tiềm ẩn rủi ro với tim mạch và khớp. Ngồi bệt an toàn hơn cho đa số người, đặc biệt là người già.

Người bị táo bón nên chọn loại nào?

Có thể dùng bồn cầu bệt kèm ghế kê chân để mô phỏng tư thế xổm, giúp giảm rặn mà vẫn an toàn.

Người cao tuổi có nên dùng bồn cầu xổm không?

Không nên, vì tăng nguy cơ té ngã và gây áp lực lên tim mạch, khớp gối.

Bồn cầu bệt có kém vệ sinh hơn không?

Không. Trong không gian dùng chung, bồn cầu bệt phát tán ít vi khuẩn hơn khi xả nước.

Có cần thay toàn bộ bồn cầu xổm trong nhà không?

Với gia đình nhiều thế hệ, bồn cầu bệt kết hợp ghế kê chân là lựa chọn dung hòa tốt nhất.

Không có loại bồn cầu nào “tốt tuyệt đối” cho tất cả mọi người. Ngồi xổm có lợi cho tiêu hóa nhưng tiềm ẩn rủi ro với tim mạch và xương khớp, trong khi bồn cầu ngồi bệt an toàn và vệ sinh hơn cho sinh hoạt hiện đại. Với đa số gia đình, bồn cầu bệt kết hợp ghế kê chân là lựa chọn cân bằng, vừa dễ đi vệ sinh vừa bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Xem thêm các kiến thức đời sống và mẹo sử dụng nhà vệ sinh an toàn trong chuyên mục Đời sống của Happynest để tối ưu không gian sống cho cả gia đình.

Nguồn: Vnexpress

*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.