165 lượt xemThuế độc thân là một khái niệm đang được nhiều người quan tâm và thảo luận. Mặc dù chưa có quy định chính thức về loại thuế này tại Việt Nam, nhưng những tác động và cách tính thuế thu nhập cá nhân đối với người độc thân vẫn là một chủ đề nóng. Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết về thuế độc thân và cách thức Việt Nam áp dụng các quy định thuế đối với người lao động chưa kết hôn hoặc không có con.
*Tham khảo Hướng dẫn đăng bài trên website Happynest tại đây để kết nối với cộng đồng Happynest nhé.
1. Thuế độc thân là gì?
"Thuế độc thân" (single tax) không phải là một loại thuế chính thống được quy định trong pháp luật Việt Nam. Thuật ngữ này thường được sử dụng để ám chỉ các chi phí mà những người không kết hôn hoặc chưa có con phải đối mặt, chẳng hạn như chi phí sinh hoạt, nhà ở và giải trí.
Tuy nhiên, hiện nay, Việt Nam chưa áp dụng một loại thuế cụ thể nào có tên gọi là “thuế độc thân”.
Việt Nam hiện nay vẫn chưa áp dụng một loại thuế cụ thể nào có tên gọi là "thuế độc thân"
2. Người độc thân sẽ bị đánh thuế có đúng không?
Thông tin về việc người độc thân sẽ bị đánh thuế tại Việt Nam là không chính xác, và dưới đây là hai lý do chính để khẳng định điều này:
Thứ nhất, theo quy định tại Điều 8 Luật Hôn nhân và Gia đình 2024, việc kết hôn phải hoàn toàn tự nguyện, không bị ép buộc. Luật cấm hành vi “cưỡng ép kết hôn” và nếu vi phạm, người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 10 - 20 triệu đồng theo điểm c khoản 2 Điều 59 Nghị định 82/2020/NĐ-CP. Điều này đảm bảo rằng không ai bị ép buộc kết hôn và việc kết hôn phải dựa trên ý chí tự nguyện của cả hai bên.
Thứ hai, thông tin về việc đánh thuế người độc thân xuất phát từ hiểu nhầm nội dung của Quyết định 588/QĐ-TTg. Trong văn bản này, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu chính quyền địa phương nghiên cứu, ban hành các biện pháp hỗ trợ các cặp vợ chồng sinh đủ hai con. Một trong những biện pháp hỗ trợ và khuyến khích được thí điểm là “tăng trách nhiệm đóng góp xã hội, cộng đồng đối với những trường hợp cá nhân không muốn kết hôn hoặc kết hôn quá muộn.” Tuy nhiên, không có bất kỳ quy định nào về việc áp dụng “thuế độc thân”.
Hiện nay, tại Việt Nam, không tồn tại loại thuế nào được gọi là “thuế độc thân”. Vì vậy, thông tin “người độc thân sẽ bị đánh thuế” là hoàn toàn không đúng sự thật.
3. Việt Nam sẽ áp dụng thuế độc thân trong tương lai?
Mặc dù không có loại thuế mang tên “thuế độc thân”, nhưng vấn đề này đã từng được thảo luận trong cộng đồng và trên các diễn đàn. Một số quốc gia khác trên thế giới, như Pháp và Ý, đã áp dụng mức thuế cao hơn đối với những người lao động độc thân không có con, nhằm khuyến khích người dân kết hôn và sinh con, qua đó duy trì và tăng cường dân số.
Mục tiêu chính của thuế độc thân trong các quốc gia này là để đối phó với tình trạng tỷ lệ sinh thấp, điều có thể dẫn đến già hóa dân số và thiếu hụt lực lượng lao động trong tương lai. Ngoài ra, người độc thân thường không có trách nhiệm nuôi dưỡng con cái, do đó họ có thể đóng góp ít hơn vào hệ thống an sinh xã hội. Việc áp dụng thuế độc thân có thể giúp cân bằng lại sự đóng góp này.
Tuy nhiên, ở Việt Nam, việc áp dụng thuế độc thân hiện vẫn chưa được thực hiện, và điều này cũng gặp phải nhiều ý kiến trái chiều. Một số người cho rằng, áp dụng thuế độc thân có thể vi phạm quyền tự do cá nhân, khi mỗi người có quyền lựa chọn lối sống của mình mà không bị áp lực từ các chính sách thuế. Thậm chí, có ý kiến cho rằng thuế độc thân có thể không đạt được mục tiêu khuyến khích kết hôn và sinh con, mà ngược lại, có thể gây ra sự phản đối và bất mãn trong xã hội.
Việc áp dụng thuế độc thân nhận về những ý kiến trái chiều (Ảnh: Căn hộ của nữ gia chủ độc thân)
4. Người lao động độc thân được giảm trừ thuế thu nhập cá nhân như thế nào?
Như đã đề cập, Việt Nam hiện chưa áp dụng một loại thuế riêng biệt gọi là “thuế độc thân”. Tuy nhiên, theo quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) 2007, thuế TNCN được áp dụng cho tất cả các cá nhân cư trú và không cư trú có thu nhập chịu thuế phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam, bao gồm cả người lao động độc thân.
Theo khoản 1 Điều 21 Luật Thuế TNCN 2007, thu nhập tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh, tiền lương, tiền công là tổng thu nhập chịu thuế, sau khi đã trừ các khoản đóng góp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và các khoản giảm trừ khác. Đối với người lao động độc thân, mức giảm trừ gia cảnh hiện tại là 11 triệu đồng/tháng (tương đương 132 triệu đồng/năm).
Ngoài ra, theo Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14, mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng. Điều này có nghĩa là, người lao động độc thân không có người phụ thuộc sẽ phải nộp thuế TNCN nếu thu nhập từ tiền lương, tiền công vượt quá 11 triệu đồng/tháng sau khi đã trừ các khoản bảo hiểm bắt buộc và các khoản đóng góp khác như từ thiện, nhân đạo.
Người lao động độc thân không có người phụ thuộc sẽ khiến mức thu nhập chịu thuế của họ cao hơn so với những người đã có gia đình (Ảnh: Căn hộ thiết kế theo thói quen của người độc thân)
5. Thu nhập từ tiền lương, tiền công chịu thuế TNCN bao gồm những gì?
Theo khoản 2 Điều 3 Luật Thuế TNCN 2007, thu nhập từ tiền lương, tiền công chịu thuế TNCN bao gồm các khoản sau:
- Tiền lương, tiền công và các khoản có tính chất tiền lương, tiền công.
- Các khoản phụ cấp, trợ cấp, trừ các khoản được miễn thuế theo quy định của pháp luật.
- Các khoản phụ cấp, trợ cấp không chịu thuế bao gồm phụ cấp ưu đãi người có công, phụ cấp quốc phòng, an ninh, phụ cấp độc hại, nguy hiểm, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, trợ cấp thôi việc, mất việc làm, và các khoản trợ cấp mang tính chất bảo trợ xã hội khác.
Như vậy, người lao động độc thân sẽ phải nộp thuế TNCN nếu thu nhập vượt mức miễn thuế. Mức thuế sẽ được tính theo biểu thuế lũy tiến, và các khoản giảm trừ gia cảnh cũng được áp dụng. Tuy nhiên, người lao động độc thân sẽ không có khoản giảm trừ cho người phụ thuộc như con cái hoặc vợ/chồng, điều này có thể khiến mức thu nhập chịu thuế của họ cao hơn so với những người có gia đình.
Tổng hợp
*Để lại thông tin trong box dưới đây nếu bạn có nhu cầu tìm kiếm đơn vị thiết kế - thi công nhà ở nhé.
