1.745 lượt xemĐau cổ vai gáy không chỉ đơn thuần là cảm giác mỏi do làm việc quá sức hay ngồi lâu, mà trong y học cổ truyền, đây còn là dấu hiệu cho thấy sự mất cân bằng của khí huyết và chức năng tạng phủ, đặc biệt là can, thận và hệ thống kinh lạc.
Vì vậy, ngoài các phương pháp điều trị như châm cứu, xoa bóp, việc kết hợp chế độ dinh dưỡng phù hợp với những món ăn mang tính “bài thuốc” sẽ góp phần hỗ trợ giảm đau, phục hồi và ngăn ngừa tái phát hiệu quả.
>>> Xem thêm: Đau mỏi vai gáy nên ăn gì? Gợi ý thực phẩm hỗ trợ giảm đau và phục hồi hiệu quả
Nguyên nhân gây đau cổ vai gáy theo y học cổ truyền
Trong Đông y, có câu “thông thì bất thống, thống thì bất thông” - nơi khí huyết lưu thông thì không đau, còn đau là do tắc nghẽn. Khi khí huyết và chức năng tạng phủ (đặc biệt là can và thận) suy giảm, hệ kinh lạc vùng cổ - vai - gáy bị ảnh hưởng, dẫn đến tình trạng co cứng, đau nhức và hạn chế vận động.
Có hai nhóm nguyên nhân chính:
- Ngoại tà: Gió (phong), lạnh (hàn) và ẩm (thấp) xâm nhập khi cơ thể suy yếu.
- Nội nhân: Khí huyết hư nhược, can thận suy yếu do tuổi tác, lao động nặng, làm việc sai tư thế hoặc căng thẳng kéo dài.
Chính vì vậy, các món ăn bài thuốc được lựa chọn đều hướng tới mục tiêu khu phong tán hàn, thông kinh hoạt lạc và dưỡng huyết bổ can thận để xử lý tận gốc vấn đề.
Theo Đông y, đau cổ vai gáy do khí huyết tắc nghẽn và can thận suy yếu, thường bắt nguồn từ phong, hàn, thấp hoặc khí huyết hư nhược, cần điều trị bằng cách khu phong, tán hàn, dưỡng huyết và bổ can thận.
4 món ăn bài thuốc giúp phòng và trị đau cổ vai gáy hiệu quả
1. Canh đậu xanh hầm xương lợn, lá ngải cứu - Giảm co cứng, hoạt huyết
Nguyên liệu: Xương ống lợn 300g, đậu xanh nguyên vỏ 50g, ngải cứu 1 nắm nhỏ, gừng vài lát, gia vị.
Cách chế biến:
- Xương rửa sạch, chần sơ, hầm với đậu xanh khoảng 1 giờ.
- Khi nguyên liệu mềm, cho ngải cứu vào đun thêm 10 phút.
Cách dùng: Ăn nóng vào bữa trưa hoặc tối, 2 - 3 lần/tuần.
Công dụng: Đậu xanh thanh nhiệt, giải độc; ngải cứu ôn kinh, tán hàn, giảm đau; xương ống giàu collagen hỗ trợ sụn khớp. Món này đặc biệt tốt cho đau vai gáy do nhiễm lạnh hoặc ngồi làm việc lâu.
Canh đậu xanh hầm xương lợn, lá ngải cứu giúp giảm viêm, làm mềm cơ và cải thiện tuần hoàn máu vùng cổ gáy.
2. Cháo gạo nếp hầm hạt sen, hành tím nướng - Dưỡng tâm an thần, làm mềm cổ gáy
Nguyên liệu: Gạo nếp 100g, hạt sen 30g, hành tím 2 củ, gừng vài lát.
Cách chế biến:
- Hành tím nướng, giã dập.
- Hạt sen ninh nhừ cùng gạo nếp và gừng, cho hành vào đun thêm 10 phút.
Cách dùng: Ăn vào bữa sáng hoặc tối, 2 - 3 lần/tuần.
Công dụng: Gạo nếp và hạt sen giúp phục hồi thể trạng, dưỡng tâm an thần; gừng và hành nướng ấm kinh, tán hàn, thông lạc, giúp cổ gáy linh hoạt hơn.
>>> Xem thêm: Món ăn giúp đẩy lùi cảm cúm theo y học cổ truyền
Cháo gạo nếp hầm hạt sen, hành tím nướng phù hợp cho người đau mỏi kéo dài, suy nhược cơ thể.
3. Trứng gà hấp lá lốt, gừng - Chống phong hàn, giảm đau nhức
Nguyên liệu: 1 quả trứng gà ta, 4 - 5 lá lốt, gừng 3 lát, nước mắm cốt hoặc muối.
Cách chế biến: Lá lốt và gừng băm nhỏ, trộn với trứng, hấp cách thủy 10 phút.
Cách dùng: Ăn nóng vào buổi tối hoặc sau khi đi gió lạnh về.
Công dụng: Lá lốt ấm, giảm đau nhức; gừng lưu thông khí huyết; trứng gà bổ dưỡng. Món này giúp giảm đau vai gáy do lạnh hoặc ngồi điều hòa lâu.
Trứng gà hấp lá lốt, gừng là món đơn giản nhưng mang lại hiệu quả phòng ngừa và giảm đau tốt.
4. Canh cát căn nấu thịt nạc, củ cải trắng - Giãn cơ, thanh nhiệt, tiêu viêm
Nguyên liệu: Cát căn 20g, thịt nạc vai heo 150g, củ cải trắng 1/2 củ, gừng 2 lát, hành, gia vị.
Cách chế biến:
- Cát căn rửa sạch (nếu khô thì ngâm mềm), thái nhỏ.
- Củ cải, thịt thái vừa ăn. Phi hành, gừng; cho thịt xào sơ; thêm các nguyên liệu còn lại, nấu 30 phút.
Cách dùng: Ăn nóng trong bữa chính, 2 - 3 lần/tuần.
Công dụng: Cát căn giãn cơ, giảm co cứng; củ cải thanh mát, giảm viêm; thịt nạc bổ khí huyết.
Canh cát căn nấu thịt nạc, củ cải trắng hỗ trợ thông kinh lạc, làm dịu cơn đau vai gáy rõ rệt.
Lưu ý khi áp dụng các món ăn bài thuốc
Để đạt hiệu quả, cần lựa chọn món phù hợp với thể trạng:
- Người đau do lạnh ưu tiên món ấm như lá lốt, gừng.
- Người thể nhiệt nên chọn món thanh mát như đậu xanh, cát căn.
- Không nên ăn quá nhiều món mát nếu tỳ vị hư hàn. Đồng thời, kết hợp vận động nhẹ, giữ ấm vùng cổ và tránh ngồi sai tư thế để hỗ trợ quá trình hồi phục.
>>> Xem thêm: 6 món ăn nhẹ giàu serotonin giúp bạn có giấc ngủ ngon và sâu hơn
Bốn món ăn bài thuốc trên không chỉ bổ dưỡng mà còn mang lại tác dụng hỗ trợ giảm đau, phục hồi và phòng ngừa đau cổ vai gáy. Kết hợp chế độ ăn hợp lý với lối sống lành mạnh và điều trị đúng phương pháp sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe xương khớp, cải thiện chất lượng cuộc sống.
Nguồn: Sức khỏe đời sống
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.
