Bảo trì nhà ở là gì? Bảo trì nhà ở khác gì với cải tạo nhà ở?

Bảo trì, cải tạo, bảo hành nhà ở là những hoạt động thuộc danh mục quản lý, sử dụng nhà ở được pháp luật quy định. Tuy nhiên, giữa bảo trì nhà ở và cải tạo nhà ở có sự khác biệt nhất định.

1. Bảo trì nhà ở là gì?

Căn cứ pháp lý: Điều 3 Luật Nhà ở 2014:

“Bảo trì nhà ở là việc duy tu, bảo dưỡng nhà ở theo định kỳ và sửa chữa khi có hư hỏng nhằm duy trì chất lượng nhà ở.”

Như vậy, để đảm bảo chất lượng và an toàn khi sinh hoạt, việc bảo trì nhà ở là cần thiết và phải được thực hiện theo quy định của Luật nhà ở và pháp luật về xây dựng. Đối với nhà ở quy định tại khoản 1 Điều 79 của Luật này, bảo trì nhà ở còn phải thực hiện theo quy định của pháp luật về kiến trúc, quy hoạch và pháp luật về tu bổ, bảo quản, phục hồi di tích lịch sử, văn hóa.

Trên thực tế có thể thấy nếu trong trường hợp khi sống trong một tòa nhà có hơn trăm hộ gia đình thì các sự cố dù nhỏ nhất xảy ra cũng có thể ảnh hưởng lây lan đến những căn hộ khác. Nếu không thực hiện việc bảo trì liên tục và đều đặn các đường đi chung, hành lang, hầm để xe, hệ thống phòng cháy chữa cháy, điện nước… thì cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của cư dân sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Bảo trì nhà ở là việc duy tu, bảo dưỡng nhà ở định kỳ, khác với cải tạo nhà ở. Ảnh: Cải tạo nhà 4 tầng tại làng hoa Ngọc Hà 

Bởi vậy, bảo trì nhà ở cần được diễn ra định kỳ và sẽ phải tiến hành sửa chữa nếu có những lỗi hư hỏng làm ảnh hưởng đến chất lượng nhà ở. Khi tiến hành bảo trì nhà ở, trách nhiệm bảo trì nhà ở thuộc về chủ sở hữu nhà ở đối với trường hợp đã xác định được chủ sở hữu nhà ở. Đối với  trường hợp chưa xác định được chủ sở hữu thì người đang quản lý, sử dụng có trách nhiệm bảo trì nhà ở đó. 

Trong quá trình thực hiện bảo trì nhà ở thì chủ sở hữu, đơn vị thực hiện bảo trì nhà ở phải bảo đảm an toàn cho người, tài sản và bảo đảm vệ sinh, môi trường trong quá trình bảo trì nhà ở. Đối với  trường hợp bảo trì nhà ở thuộc sở hữu nhà nước, phải thực hiện theo quy định việc bảo trì, cải tạo nhà ở, phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và phải thực hiện theo quy định của Luật nhà ở và pháp luật về xây dựng.

Đối với những trường hợp đặc biệt là nhà ở có giá trị nghệ thuật, văn hóa, lịch sử, bao gồm cả nhà biệt thự cũ không phân biệt hình thức sở hữu thì việc bảo trì sẽ phải được thực hiện theo quy định của Luật này và pháp luật về xây dựng, pháp luật về kiến trúc, quy hoạch và pháp luật về tu bổ, bảo quản, phục hồi di tích lịch sử, văn hóa.

>>> Xem thêm: 10 lầm tưởng khi nhắc đến việc cải tạo nhà 

2. Cải tạo nhà ở là gì

Pháp luật quy định chủ sở hữu nhà ở được phép cải tạo nhà ở thuộc sở hữu của mình. Đối với trường hợp người không phải là chủ sở hữu nhà ở, thì chỉ được cải tạo nhà ở nếu được chủ sở hữu đồng ý. Khi tiến hành cải tạo nhà ở thì phải tuân theo những quy định của Luật nhà ở và pháp luật về xây dựng. Ngoài ra, đối với những trường hợp pháp luật quy định phải lập dự án để cải tạo nhà ở thì phải thực hiện theo dự án được phê duyệt. 

Đối với nhà ở thuộc sở hữu của nhà nước, việc cải tạo nhà ở còn phải thực hiện theo quy định, trong trường hợp có sự đồng ý bằng văn bản của cơ quan quản lý nhà ở cho phép bên thuê nhà ở tự bỏ kinh phí để cải tạo, thì phần nhà ở được cải tạo vẫn thuộc sở hữu nhà nước. Tổ chức được giao quản lý nhà ở đó có trách nhiệm hoàn trả kinh phí cho bên thuê nhà ở hoặc trừ dần vào tiền thuê nhà ở.

Cải tạo nhà ở hướng tới nâng cấp và mở rộng diện tích cho công trình. Ảnh: Cải tạo thành công nhà phố 2 tầng ẩm thấp

Việc cải tạo nhà ở cũng phải được tiến hành theo đúng trình tự, thủ tục của pháp luật về xây dựng và pháp luật về nhà ở. Đối với những trường hợp đặc biệt là nhà ở có giá trị nghệ thuật, văn hóa, lịch sử, bao gồm cả nhà biệt thự cũ không phân biệt hình thức sở hữu thì việc bảo trì sẽ phải được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận. Trước khi cải tạo, chủ sở hữu nhà ở, cơ quan quản lý nhà ở phải thực hiện theo văn bản chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền.

>>> Xem thêm: Có cần thiết phải có giám sát thi công khi sửa nhà không? Chi phí ra sao?  

3. Bảo trì nhà ở khác gì so với cải tạo nhà ở?

Về căn cứ pháp lý

Bảo trì nhà ở được quy định tại Điều 86 Luật nhà ở 2014, trong khi Cải tạo nhà ở được quy định tại Điều 87 Luật nhà ở 2014.

Về khái niệm

Bảo trì nhà ở là việc duy tu, bảo dưỡng nhà ở theo định kỳ và sửa chữa khi có hư hỏng nhằm duy trì chất lượng nhà ở.

Cải tạo nhà ở là việc nâng cấp chất lượng, mở rộng diện tích hoặc điều chỉnh cơ cấu diện tích của nhà ở hiện có.

Về chủ thể tiến hành

Bảo trì nhà ở: Chủ sở hữu nhà ở hoặc người đang quản lý, sử dụng có trách nhiệm bảo trì nhà ở đó. Đối với nhà ở cho thuê, bên thuê nhà ở có quyền yêu cầu bên cho thuê bảo trì nhà ở (trừ trường hợp nhà ở bị hư hỏng do bên thuê gây ra; trường hợp bên cho thuê không bảo trì nhà ở thì bên thuê được quyền bảo trì, nhưng phải thông báo bằng văn bản cho bên cho thuê biết trước ít nhất 15 ngày và phải ghi rõ mức độ bảo trì và kinh phí thực hiện)/

Cải tạo nhà ở: Chủ sở hữu tự cải tạo nhà ở thuộc sở hữu của mình, hoặc người cải tạo được chủ sở hữu đồng ý (đối với trường hợp người cải tạo không phải là chủ sở hữu nhà ở). Đối với nhà ở cho thuê, chủ thể thực hiện cải tạo nhà ở là bên cho thuê (trừ trường hợp khẩn cấp hoặc vì lý do bất khả kháng, bên cho thuê nhà ở có trách nhiệm để bên thuê nhà ở thực hiện việc bảo trì, cải tạo nhà ở). 

Bảo trì nhà ở và cải tạo nhà ở có những sự khác biệt nhất định

Về những quy định khác của pháp luật

Bảo trì nhà ở: Khi thực hiện bảo trì nhà ở thì chủ sở hữu, đơn vị thực hiện bảo trì nhà ở phải bảo đảm an toàn cho người, tài sản và bảo đảm vệ sinh, môi trường trong quá trình bảo trì nhà ở. Đối với  trường hợp bảo trì nhà ở thuộc sở hữu nhà nước thì còn phải thực hiện theo quy định việc bảo trì, cải tạo nhà ở phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và phải thực hiện theo quy định của Luật nhà ở và pháp luật về xây dựng. Trong những trường hợp đặc biệt thì việc bảo trì nhà ở còn phải  phải được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận trước khi cải tạo thì chủ sở hữu, cơ quan quản lý nhà ở phải thực hiện theo văn bản chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền.

Cải tạo nhà ở: Khi thực hiện cải tạo nhà ở thì phải tuân thủ theo những quy định của pháp luật về luật nhà ở, luật xây dựng và đối với nhà ở có giá trị nghệ thuật, văn hóa, lịch sử bao gồm cả nhà biệt thự cũ không phân biệt hình thức sở hữu thì việc cải tạo sẽ không được làm thay đổi nguyên trạng ban đầu của nhà biệt thự và không được tạo thêm kết cấu để làm tăng diện tích hoặc cơi nới, chiếm dụng không gian bên ngoài nhà biệt thự. Nếu chưa bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ theo kết luận kiểm định của cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh; trường hợp phải phá dỡ để xây dựng lại thì phải theo đúng kiến trúc ban đầu, sử dụng đúng loại vật liệu, mật độ xây dựng, số tầng và chiều cao của nhà biệt thự cũ thì trong quá trình cải tạo không được phá dỡ.

Trên đây là những thông tin cơ bản về bảo trì nhà ở, cũng như phân biệt bảo trì nhà ở và cải tạo nhà ở. Theo dõi các bài viết tiếp theo của Happynest để cập nhật thường xuyên những tin tức hữu ích nhé.

>>> Xem thêm: Nhà ở xuống cấp: Nên cải tạo hay xây mới? 

Tổng hợp