7.348 lượt xemNhắc đến Bắc Ninh, người ta thường nghĩ ngay đến câu quan họ mượt mà hay những làng nghề truyền thống trăm năm. Nhưng ít ai biết rằng, mảnh đất Kinh Bắc còn được coi là cái nôi của Phật giáo Việt Nam, nơi lưu giữ nhiều ngôi chùa cổ kính, linh thiêng và giàu giá trị văn hóa. Đặt chân tới đây, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo, trầm mặc mà còn tìm thấy cho mình những giây phút an yên hiếm hoi giữa nhịp sống hiện đại.
1. Chùa Vĩnh Nghiêm là chốn tổ Thiền phái Trúc Lâm
Chùa Vĩnh Nghiêm (còn gọi là chùa Đức La) tọa lạc tại thôn Quốc Khánh, xã Tân An, là một trong những ngôi chùa cổ nổi bật nhất của Bắc Ninh. Xuất hiện từ thời Lý và được Phật Hoàng Trần Nhân Tông trùng tu vào thế kỷ XIII, nơi đây trở thành trung tâm Phật giáo quan trọng của Thiền phái Trúc Lâm.
Kiến trúc chùa gồm tam quan, tiền đường, thiêu hương, thượng điện, gác chuông và khu vườn tháp uy nghi. Chùa hiện lưu giữ kho báu 3.050 bản mộc bản khắc kinh Phật bằng chữ Hán – Nôm, được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu khu vực châu Á – Thái Bình Dương (2012).
Không chỉ mang giá trị tôn giáo, chùa Vĩnh Nghiêm còn là kho tàng lịch sử, văn hóa vô giá
2. Chùa Bổ Đà là vườn tháp lớn nhất Việt Nam
Tọa lạc dưới chân núi Phượng Hoàng, chùa Bổ Đà (hay chùa Quán Âm) nổi tiếng bởi vườn tháp lớn nhất cả nước, với 110 ngôi tháp cổ lưu giữ tro cốt của hơn 1.200 tăng ni thiền phái Lâm Tế. Không gian vườn tháp được bao quanh bởi tường đất, gợi cảm giác linh thiêng, cổ kính hiếm có.
Chùa Bổ Đà có lịch sử từ thế kỷ XI, được trùng tu dưới triều Lê Dụ Tông (1705–1728). Ngoài giá trị kiến trúc, nơi đây còn cất giữ gần 2.000 ván kinh Phật cổ khắc gỗ – một trong những bộ kinh quý nhất Việt Nam.
Đặt chân đến chùa Bổ Đà, du khách như chạm vào dòng chảy lịch sử Phật giáo Việt qua hàng trăm năm
>>> Xem thêm: Khám phá “ngũ đại danh chùa” cố đô: Hội tụ di sản ngàn năm và cảnh sắc tuyệt mỹ
3. Chùa Bút Tháp là kiệt tác kiến trúc và điêu khắc
Chùa Bút Tháp (Trí Quả, Bắc Ninh) được xem là kiệt tác kiến trúc Phật giáo Việt Nam. Quần thể chùa gồm nhiều tòa nhà liên hoàn, kết nối bởi sân trời thoáng đãng, tạo nên sự cân đối và hài hòa.
Điểm nhấn nổi bật là Tháp Báo Nghiêm với dáng bút lông vươn cao, biểu tượng cho trí tuệ và tinh thần học đạo. Đặc biệt, tượng Quan Âm nghìn mắt nghìn tay – tác phẩm điêu khắc gỗ nổi tiếng bậc nhất Việt Nam – khiến bất kỳ ai chiêm ngưỡng cũng không khỏi trầm trồ trước sự uy nghiêm, từ bi và tinh xảo.
Quần thể chùa Bút Tháp nổi bật với kiến trúc cổ kính, bố cục liên hoàn và sân trời thoáng đãng, tạo cảm giác hài hòa, thanh tịnh
4. Chùa Phật Tích nơi có pho tượng đá A Di Đà ngàn năm
Chùa Phật Tích (xã Phật Tích) có từ thời Lý (thế kỷ XI), từng là trung tâm Phật giáo lớn của cả nước. Ngôi chùa nổi tiếng với pho tượng Phật A Di Đà bằng đá xanh nguyên khối, cao hơn 3m, tạc theo phong cách Lý – Trần. Nụ cười hiền từ trên gương mặt tượng như xoa dịu mọi phiền muộn, đem lại cảm giác thanh thản cho người hành hương.
Khuôn viên chùa Phật Tích rộng lớn, rợp bóng cây cổ thụ và lưu giữ nhiều di tích lịch sử. Đây là địa chỉ không thể bỏ lỡ trong hành trình chiêm bái chùa Bắc Ninh
5. Chùa Dâu là ngôi chùa cổ nhất Việt Nam
Chùa Dâu (Trí Quả, Bắc Ninh) được xây dựng từ thế kỷ II, được coi là ngôi chùa Phật giáo cổ nhất Việt Nam. Nơi đây thờ Pháp Vân – một trong Tứ Pháp (Mây, Mưa, Sấm, Chớp), tượng trưng cho tín ngưỡng nông nghiệp kết hợp cùng Phật giáo sơ kỳ.
Dù kiến trúc mộc mạc, giản dị, chùa Dâu vẫn toát lên sự linh thiêng và cổ kính, là minh chứng sống động cho sự giao thoa văn hóa dân gian và Phật giáo hơn 2.000 năm qua. Mỗi mùa lễ hội, chùa Dâu thu hút hàng vạn phật tử và du khách thập phương tìm về.
Chùa Dâu là ngôi chùa cổ nhất Việt Nam với hơn 2.000 năm lịch sử, linh thiêng giữa lòng Trí Quả, Bắc Ninh
>>> Xem thêm: Văn khấn cúng lễ Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát tại chùa chuẩn nhất năm 2025
6. Chùa Tiêu gắn liền với Thiền sư Vạn Hạnh
Nằm trên sườn núi Tiêu (phường Tam Sơn), chùa Tiêu còn gọi là Thiên Tâm Tự. Đây là nơi Thiền sư Vạn Hạnh từng tu hành và nuôi dạy Lý Công Uẩn – vị vua khai lập triều Lý. Vì vậy, chùa Tiêu mang ý nghĩa lịch sử và tâm linh sâu sắc.
Hiện nay, kiến trúc chùa mang dấu ấn Lê – Nguyễn, giản dị nhưng trang nghiêm. Đặc biệt, chùa không đặt hòm công đức theo cách truyền thống, thể hiện tinh thần thanh tịnh và khác biệt. Đây là điểm dừng chân lắng đọng trong hành trình khám phá Bắc Ninh.
Nằm yên bình trên sườn núi, chùa Tiêu là điểm dừng chân mang đậm hơi thở thiền môn và chiều sâu lịch sử
7. Chùa Lim là không gian giao thoa Quan họ và Phật giáo
Chùa Lim (xã Tiên Du) hay còn gọi là Hồng Ân Tự, nổi tiếng nhờ gắn liền với hội Lim – một trong những lễ hội quan họ lớn nhất vùng Kinh Bắc. Chùa mang kiến trúc Bắc Bộ đặc trưng, giản dị mà cổ kính, thu hút đông đảo du khách vào mỗi dịp lễ hội.
Đến chùa Lim, du khách không chỉ chiêm bái mà còn có cơ hội hòa mình vào những làn điệu quan họ ngọt ngào, trải nghiệm nét văn hóa đặc sắc của người Kinh Bắc.
Kiến trúc Bắc Bộ mộc mạc tạo nên vẻ trầm mặc cho chùa Lim – nơi tâm linh giao hòa cùng văn hóa
Lưu ý khi tham quan các ngôi chùa ở Bắc Ninh
- Trang phục lịch sự, kín đáo, tránh ồn ào nơi chính điện.
- Không tự ý sờ, chạm vào tượng hoặc hiện vật cổ.
- Mùa lễ hội (tháng Giêng, tháng Ba) rất đông, nên sắp xếp đi sớm để tránh chen lấn.
- Kết hợp thành tuyến hành hương 7 chùa trong 2 ngày để trải nghiệm trọn vẹn thay vì đi gấp gáp.
Những câu hỏi thường gặp về các ngôi chùa cổ kính thiêng bậc nhất Bắc Ninh
1. Bắc Ninh có bao nhiêu ngôi chùa cổ nổi tiếng?
Tỉnh có hàng trăm ngôi chùa, nhưng nổi bật nhất là 7 chùa: Vĩnh Nghiêm, Bổ Đà, Bút Tháp, Phật Tích, Dâu, Tiêu, Lim – đều gắn liền với lịch sử Phật giáo Việt.
2. Thời điểm nào thích hợp nhất để đi lễ chùa Bắc Ninh?
Mùa xuân (lễ hội chùa Dâu, hội Lim) và đầu thu (thời tiết mát mẻ, vắng khách hơn).
3. Có thể đi hết 7 ngôi chùa trong 1 ngày không?
Hoàn toàn có thể, nhưng để thưởng ngoạn kỹ lưỡng, nên dành 2 ngày để trải nghiệm cả lễ hội và văn hóa làng nghề kề bên.
4. Các chùa ở Bắc Ninh có mất phí tham quan không?
Phần lớn miễn phí, chỉ thu phí gửi xe. Du khách có thể công đức tùy tâm.
5. Ngoài tham quan chùa, Bắc Ninh còn điểm gì hấp dẫn?
Ngoài chùa, bạn có thể tham quan làng tranh Đông Hồ, đền Đô, làng gỗ Đồng Kỵ hoặc thưởng thức Quan họ trên thuyền.
>>> Xem thêm: Gợi ý 5 công trình kiến trúc cổ nhất định phải ghé khi đến Bình Định lần đầu
Một hành trình khám phá Bắc Ninh không thể trọn vẹn nếu bỏ qua 7 ngôi chùa cổ kính, linh thiêng đã tồn tại hàng ngàn năm. Đây không chỉ là nơi hành hương tìm về sự an yên mà còn là cánh cửa mở ra kho tàng văn hóa – lịch sử phong phú của vùng Kinh Bắc.
Nếu bạn đang tìm kiếm một chuyến đi kết hợp tâm linh và trải nghiệm văn hóa, Bắc Ninh chắc chắn sẽ là điểm đến khó quên.
Nguồn: Báo Lao Động
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.
