Tọa lạc tại vị trí đắc địa số 7 Đinh Tiên Hoàng – ngay sát hồ Hoàn Kiếm, tòa nhà "Hàm Cá Mập" là một trong những công trình gây nhiều tranh cãi về thẩm mỹ đô thị suốt hơn 30 năm qua. Mặc dù đã trở thành một biểu tượng quen thuộc của người dân thủ đô, công trình này đang chuẩn bị bước vào giai đoạn cuối cùng của vòng đời khi có quyết định tháo dỡ trước ngày 30/4/2025.
Sau hơn 30 năm tồn tại, tòa nhà Hàm Cá Mập chuẩn bị được tháo dỡ để trả lại không gian cảnh quan cho khu vực Hồ Gươm.
Khi nào “Hàm Cá Mập” bị dỡ bỏ?
Dự kiến, tòa nhà "Hàm cá mập" sẽ được phá dỡ và giải phóng mặt bằng khu vực quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục trước ngày 30/4, hoàn thành xây dựng phần nổi khu vực quảng trường trước 2/9.
Việc phá dỡ tòa nhà "Hàm Cá Mập" là một phần trong kế hoạch lớn của thành phố Hà Nội nhằm cải tạo và nâng cấp không gian quanh hồ Hoàn Kiếm, đặc biệt là khu vực Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục. Mục tiêu của kế hoạch là mở rộng không gian công cộng, cải thiện cảnh quan, tạo điểm nhấn văn hóa và phục vụ tốt hơn cho cư dân cũng như du khách. Trong nhiều năm qua, khu vực này luôn bị quá tải bởi lượng người tham quan, các hoạt động văn hóa và giải trí diễn ra dày đặc, khiến nhu cầu về không gian mở và bãi đỗ xe trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
Kế hoạch phá dỡ nhằm phục vụ mục tiêu nâng cao chất lượng không gian công cộng và giải quyết các vấn đề hạ tầng quanh hồ.
Tại sao gọi là “Hàm Cá Mập”?
Tòa nhà được gọi với cái tên không chính thức "Hàm Cá Mập" do hình dáng kiến trúc gây tranh cãi từ khi mới hoàn thành vào năm 1993. Nhiều người dân và cả giới chuyên môn khi đó cho rằng thiết kế này quá khô cứng, hiện đại một cách không phù hợp với bối cảnh cổ kính, nên thơ của hồ Hoàn Kiếm và tháp Rùa. Dù kiến trúc sư Tạ Xuân Vạn – người thiết kế công trình – đã có những lý giải nhất định về ý tưởng tạo điểm nhấn hiện đại cho trung tâm thủ đô, nhưng tòa nhà vẫn không tránh khỏi những lời giễu cợt. Cái tên “Hàm Cá Mập” – tuy không chính thức – nhưng phản ánh sự không đồng thuận của công chúng đối với kiến trúc này, và dần trở thành cách gọi quen thuộc trong đời sống hàng ngày của người Hà Nội.
Cái tên “Hàm Cá Mập” là cách người dân thể hiện thái độ giễu cợt với một kiến trúc bị cho là không ăn nhập với cảnh quan Hồ Gươm.
Thực chất, tòa nhà “Hàm Cá Mập” được xây dựng trên nền cũ của Nhà xe điện và Bách hóa Bờ Hồ, trong giai đoạn từ năm 1991 đến 1993. Với vị trí "vàng" nằm ngay góc phố Đinh Tiên Hoàng và cầu Thê Húc – nơi có lượng người qua lại đông đúc mỗi ngày – công trình nhanh chóng trở thành một địa điểm thương mại sầm uất. Trong suốt nhiều năm, tòa nhà này là nơi quy tụ của các thương hiệu thời trang, quán cà phê, nhà hàng và dịch vụ du lịch. Dù không đạt được sự yêu mến tuyệt đối về thẩm mỹ, nhưng rõ ràng, nó đã trở thành một phần không thể thiếu trong trải nghiệm đô thị của nhiều thế hệ người Hà Nội và du khách.
Hàm Cá Mập từng là biểu tượng thương mại sôi động ngay trung tâm thủ đô trong hơn ba thập kỷ.
Tuy nhiên, cùng với quá trình tái thiết đô thị và thay đổi trong tư duy thiết kế, tòa nhà “Hàm Cá Mập” không còn phù hợp với định hướng phát triển không gian công cộng hiện đại và hài hòa với di sản của Hà Nội. Sau khi tháo dỡ, khu đất sẽ được quy hoạch thành một quảng trường mở có diện tích khoảng 12.000 m². Dự kiến tại đây sẽ xây dựng 3 tầng hầm hiện đại, phục vụ cho các chức năng như không gian văn hóa, trung tâm thương mại ngầm và bãi đỗ xe. Giải pháp này vừa giúp giải tỏa áp lực giao thông – đỗ xe quanh hồ, vừa tạo thêm không gian sinh hoạt cộng đồng cho người dân.
Sau khi phá dỡ, khu vực Hàm Cá Mập sẽ trở thành quảng trường công cộng lớn kết hợp không gian ngầm hiện đại.
Quyết định tháo dỡ tòa nhà Hàm Cá Mập là một bước đi mạnh mẽ trong quá trình cải tạo trung tâm thủ đô. Việc trả lại cảnh quan thông thoáng, đồng bộ và văn hóa cho hồ Gươm không chỉ là yêu cầu về mặt mỹ quan đô thị, mà còn là lời khẳng định cho một tư duy phát triển bền vững, lấy con người và cộng đồng làm trung tâm. Dù tiếc nuối với một phần ký ức đã gắn bó qua năm tháng, nhưng rất nhiều người dân ủng hộ quyết định này như một bước tiến cần thiết để làm đẹp thủ đô.
Tổng hợp
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.