Trong dòng chảy chính của kiến trúc hiện đại, nơi tính thực dụng và sự giản lược thường chiếm ưu thế, vẫn tồn tại những nhánh nhỏ đa dạng do các kiến trúc sư tiên phong tạo nên. Họ đặt trọng tâm vào trải nghiệm và cảm xúc của con người, mở ra những hướng đi mới mẻ và phong phú trong lĩnh vực này.
1. Alvar Aalto (1898 - 1976)
Alvar Aalto - kiến trúc sư người Phần Lan được biết đến như người tiên phong trong việc kết hợp giữa kiến trúc hiện đại với bản sắc vùng Scandinavia. Phong cách của ông không chỉ mang đặc trưng của kiến trúc hiện đại với những hình khối khúc chiết và mặt bằng duy lý, mà còn kế thừa truyền thống sử dụng vật liệu tự nhiên như gạch và gỗ. Các công trình của Alvar Aalto luôn tràn ngập ánh sáng tự nhiên, mang đậm chất ánh sáng gián tiếp dịu nhẹ của vùng cận cực, tạo nên sự ấm áp và gần gũi.
Kiến trúc sư người Phần Lan Alvar Aalto đi tiên phong trong việc kết hợp kiến trúc hiện đại và đặc trưng vùng Scandinavia
Trong khi nhiều kiến trúc sư hiện đại áp dụng cứng nhắc những mảng miếng lớn, thô ráp, xám màu của bê tông trần, Alvar Aalto lại tăng độ sáng nền và trung hòa không gian bằng các chi tiết kiến trúc cũng như đồ nội thất làm từ gỗ thông sáng màu. Sự tương phản hài hòa giữa các loại vật liệu giúp công trình của ông luôn mang lại cảm giác ấm cúng, mềm mại và giàu tính nhân văn.
Phong cách của Alvar Aalto tuy chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ chủ nghĩa hiện đại nhưng không hề đoạn tuyệt với truyền thống vùng Scandinavia. Di sản mà ông để lại không chỉ ảnh hưởng tới thế hệ kiến trúc sư hiện đại sau này mà còn mở ra nhiều hướng tiếp cận mới trong kiến trúc đương đại.
Công trình Säynätsalo Town Hall của Alvar Aalto mang lại cảm giác ấm cúng và gần gũi
Điển hình trong số những người chịu ảnh hưởng từ Alvar Aalto có thể kể đến như: Kiến trúc sư Na Uy Sverre Fehn, người đã mang tinh thần Bắc Âu vào các thiết kế với việc sử dụng vật liệu tự nhiên một cách tinh tế và đầy cảm xúc. Kiến trúc sư Đan Mạch Jørn Utzon, người đã nổi danh với công trình Nhà hát Opera Sydney. Ông thường xuyên kết hợp các yếu tố thiên nhiên và kiến trúc để tạo nên không gian vừa ấn tượng, vừa gần gũi.
Công trình Nhà hát Opera Sydney do kiến trúc sư Đan Mạch Jørn Utzon thực hiện
2. Konstantin Melnikov (1890 - 1974)
Sau biến động đầu thế kỷ 20, kiến trúc Nga phát triển theo hướng độc đáo, khác biệt với phương Tây. Trong những năm 1920, khi nền chính trị mới định hình, kiến trúc Nga sản sinh một thế hệ tiên phong với nhiều công trình ấn tượng, bất chấp hạn chế về kỹ thuật. Konstantin Melnikov là một trong những gương mặt tiêu biểu với những thử nghiệm độc đáo và đầy táo bạo.
Kiến trúc sư Konstantin Melnikov là một trong những gương mặt tiêu biểu của kiến trúc hiện đại tại Nga
Ngôi nhà của Konstantin Melnikov tại Moskva là minh chứng rõ nét nhất cho tinh thần sáng tạo của ông. Công trình gồm hai khối trụ giao nhau, mặt đứng được nhấn mạnh bằng các ô cửa lục giác độc đáo. Điểm nhấn của ngôi nhà là phòng làm việc và vẽ tranh, một không gian cong mềm mại với ô cửa bao quanh, tạo hiệu ứng ánh sáng thay đổi tinh tế suốt cả ngày.
Ngôi nhà của Konstantin Melnikov tại Moskva thể hiện tinh thần sáng tạo không ngừng nghỉ, mạnh mẽ và độc lập
Trong khi chủ nghĩa hiện đại đang được định hình tại Pháp và Đức, kiến trúc Nga cũng âm thầm tạo nên ngôn ngữ riêng. Các hình khối hình học và nguyên lý công năng hiện diện ở Nga với dấu ấn riêng biệt, mạnh mẽ và độc lập.
3. Oscar Niemeyer (1907 - 2012) và Paolo Mendes da Rocha (1928 - 2021)
Chủ nghĩa hiện đại ở Mỹ Latinh mang dấu ấn độc đáo với vật liệu bê tông chiếm ưu thế, kết hợp thép kính sử dụng chừng mực, phản ánh điều kiện khí hậu nhiệt đới và bối cảnh kinh tế Nam Mỹ thập niên 50 - 60. Đặc trưng dễ nhận thấy là khoảng bóng râm lớn phía trước ranh giới trong - ngoài, vừa đảm bảo tiện nghi nhiệt, vừa trở thành biểu tượng thẩm mỹ của Tropical Modernism. Đây là cách tiếp cận mới mẻ của các kiến trúc sư vùng nhiệt đới khi vận dụng ngôn ngữ hiện đại.
Kiến trúc sư Oscar Niemeyer
Oscar Niemeyer khéo léo thiết kế không gian hòa quyện với khối đá thiên thạch, tạo nên sự giao thoa giữa kiến trúc và thiên nhiên, mang lại cảm giác kết nối mạnh mẽ với bối cảnh. Trong khi đó, Paolo Mendes da Rocha lại tạo dấu ấn bằng những chi tiết cửa sổ hẫng, vừa đáp ứng kỹ thuật địa phương vừa tôn vinh tinh thần không gian. Không cần sự hiện đại tối tân, những công trình này vẫn toát lên cốt cách và sự ấm cúng, trở thành nơi nương náu thực sự.
Kiến trúc sư Paolo Mendes da Rocha
Trong sự trầm mặc của bối cảnh Nam Mỹ, Oscar Niemeyer và Paolo Mendes da Rocha không chỉ tạo ra công trình mà còn thổi vào đó cá tính riêng, đậm chất hiện đại. Hiện đại không chỉ là xây dựng nhanh gọn mà là sự giao thoa giữa con người và thời đại, giữa cá nhân và không gian.
Nhà Butantā là một trong những công trình nổi bật của kiến trúc sư Paolo Mendes da Rocha
4. Amancio Pancho Guedes (1925 - 2015)
Sinh ra ở Bồ Đào Nha nhưng gắn bó với Mozambique, Amancio Pancho Guedes là kiến trúc sư mang tư duy độc đáo, kết hợp hài hòa giữa chủ nghĩa hiện đại và nghệ thuật điêu khắc. Các công trình của ông như những sinh thể có linh hồn, hòa quyện giữa những yếu tố kiến trúc hiện đại với những chi tiết uốn lượn mang hình dáng động vật, tạo nên vẻ đẹp sống động và đầy cảm xúc.
Kiến trúc sư Amancio Pancho Guedes ưu tiên kết hợp chủ nghĩa hiện đại và nghệ thuật điêu khắc
Với cách nhìn nhận kiến trúc như một thuyết vật linh, Amancio Pancho Guedes tái hiện tinh thần Lập thể, Dada và Siêu thực trên nền tảng nghệ thuật châu Phi. Tác phẩm của ông không chỉ thể hiện kỹ thuật xây dựng mà còn là sự kết tinh của văn hóa và nghệ thuật, mang đến một ngôn ngữ kiến trúc vừa hiện đại vừa đầy bản sắc.
Công trình của kiến trúc sư Amancio Pancho Guedes kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật xây dựng với văn hóa, nghệ thuật
Trên đây là những tên tuổi có đóng góp to lớn cho nền kiến trúc hiện đại. Họ chứng rằng cho dù họ đứng bên lề những diễn ngôn chính thống nhưng vẫn có thể tạo nên những dấu ấn sâu sắc, bền vững, đồng thời mở ra chân trời sáng tạo vô tận cho kiến trúc đương đại.
Tổng hợp
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.