8 lượt xemSởi là một trong những bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan nhanh nhất hiện nay. Việc chủ động phòng ngừa sởi không chỉ là biện pháp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn là trách nhiệm cộng đồng nhằm ngăn chặn nguy cơ bùng phát dịch trên diện rộng.
Theo Bộ Y tế, sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra, lây lan mạnh qua đường hô hấp. Khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc thậm chí chỉ nói chuyện, các giọt bắn mang virus có thể phát tán trong không khí và lây cho người chưa có miễn dịch. Tỷ lệ lây nhiễm rất cao, lên tới 90% nếu tiếp xúc gần mà không có kháng thể bảo vệ. Trung bình, một người mắc sởi có thể lây cho từ 12 đến 18 người khác. Chính vì thế, bệnh sởi có tốc độ lây lan nhanh hơn hầu hết các bệnh truyền nhiễm khác.
Một đặc điểm quan trọng cần lưu ý là sởi chỉ có thể được ngăn chặn sự lây lan trong cộng đồng khi tỷ lệ miễn dịch đạt ít nhất 95%. Tức là chỉ cần khoảng 5% dân số không có miễn dịch, nguy cơ bùng phát dịch sởi vẫn rất cao. Điều này lý giải vì sao trong những năm gần đây, mặc dù chương trình tiêm chủng mở rộng đã đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng bệnh sởi vẫn tiếp tục quay trở lại tại nhiều địa phương nếu có sự chủ quan trong tiêm phòng.
Tưởng chỉ là bệnh ngoài da, sởi có thể gây mù và tử vong nếu chủ quan
Thống kê từ Bộ Y tế cho thấy, từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã ghi nhận khoảng 40.000 ca nghi mắc sởi, trong đó ít nhất 5 trường hợp tử vong có liên quan đến bệnh này. Các khu vực có số ca nghi nhiễm cao nhất gồm miền Nam (chiếm 57% tổng số ca), miền Trung (19%), miền Bắc (15%) và Tây Nguyên (khoảng 9%).
Sởi không chỉ là bệnh ngoài da đơn thuần. Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm tai giữa, tiêu chảy cấp, khô loét giác mạc dẫn đến mù lòa, thậm chí viêm não – biến chứng có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng thần kinh lâu dài. Điều đáng nói là hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu đối với bệnh sởi, việc điều trị chủ yếu là chăm sóc triệu chứng và phòng ngừa biến chứng. Vì vậy, tiêm vaccine là biện pháp hiệu quả nhất để phòng bệnh sởi cho cá nhân và cộng đồng.
Theo PGS.TS Trần Đắc Phu – nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (nay là Cục Phòng bệnh – Bộ Y tế), những người chưa từng mắc sởi hoặc chưa được tiêm vaccine đầy đủ, nếu tiếp xúc với bệnh nhân sởi thì khả năng lây nhiễm gần như là 100%. Câu nói dân gian “đi qua đầu giường của bệnh nhân sởi cũng có thể bị lây” hoàn toàn không phải là lời nói quá. Điều này thể hiện mức độ lây lan khủng khiếp của virus sởi trong môi trường không khí.
Thực tế cho thấy, dịch sởi có xu hướng bùng phát theo chu kỳ 5 năm một lần, và hiện nay đang đúng vào thời điểm của một chu kỳ mới. Dịch đã từng bùng phát toàn cầu vào năm 2014 và Việt Nam cũng là quốc gia chịu ảnh hưởng lớn trong thời kỳ đó. Với những điều kiện hiện tại, nguy cơ bùng phát dịch sởi tại nước ta trong năm nay là rất cao nếu không có các biện pháp phòng bệnh kịp thời và hiệu quả.
Trước nguy cơ này, Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế đã đưa ra 5 khuyến cáo quan trọng nhằm phòng ngừa bệnh sởi, đặc biệt đối với nhóm trẻ em – đối tượng có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện và dễ bị tổn thương nhất:
1. Chủ động tiêm vaccine sởi cho trẻ đúng lịch và đầy đủ
Trẻ từ 9 tháng đến 2 tuổi nếu chưa được tiêm hoặc mới tiêm 1 mũi vaccine phòng bệnh sởi cần được đưa đến các cơ sở y tế để tiêm bổ sung, hoàn thành 2 mũi vaccine đầy đủ. Ngoài ra, các nhóm tuổi từ 6 tháng đến 10 tuổi cũng cần tham gia các chiến dịch tiêm chủng mở rộng hoặc tiêm bổ sung theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Tiêm vaccine là biện pháp hiệu quả và an toàn nhất hiện nay để phòng bệnh sởi.
Tiêm vaccine đầy đủ là biện pháp duy nhất và hiệu quả nhất để phòng bệnh sởi.
2. Hạn chế tiếp xúc và thực hiện các biện pháp phòng lây truyền qua đường hô hấp
Không cho trẻ đến gần hoặc tiếp xúc với những người nghi ngờ mắc bệnh sởi. Khi ra ngoài, đặc biệt là nơi đông người, nên đeo khẩu trang cho trẻ và người lớn. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, đặc biệt là sau khi chăm sóc trẻ nhỏ, trước và sau bữa ăn, sau khi đi vệ sinh để ngăn chặn virus lây lan qua tiếp xúc.
Hạn chế tiếp xúc và thực hiện vệ sinh cá nhân là cách ngăn ngừa lây lan trong môi trường sống.
3. Giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ
Cần vệ sinh cơ thể cho trẻ hàng ngày, chú ý làm sạch mũi, họng, mắt và răng miệng. Bên cạnh đó, việc giữ ấm cơ thể trong mùa lạnh và cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cũng giúp tăng cường sức đề kháng, giúp trẻ chống lại sự xâm nhập của virus gây bệnh.
Vệ sinh thân thể và dinh dưỡng hợp lý giúp nâng cao sức đề kháng cho trẻ.
4. Đảm bảo vệ sinh tại trường học và các cơ sở nuôi dạy trẻ
Các nhà trẻ, mẫu giáo, trường học – nơi tập trung đông trẻ em – cần đảm bảo điều kiện vệ sinh, không gian thông thoáng, đủ ánh sáng. Đồ chơi, bàn ghế, dụng cụ học tập cần được khử trùng thường xuyên bằng các dung dịch sát khuẩn thông thường. Việc đảm bảo môi trường sạch sẽ, không khí trong lành sẽ góp phần hạn chế sự lây lan của virus sởi trong cộng đồng.
Môi trường học tập sạch sẽ giúp hạn chế nguy cơ bùng phát dịch trong trường học.
5. Chủ động cách ly và đưa trẻ đến cơ sở y tế khi có dấu hiệu bệnh
Ngay khi trẻ có các dấu hiệu nghi ngờ như sốt, ho, chảy nước mũi, mắt đỏ, nổi ban… cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Không nên tự ý chữa trị tại nhà vì bệnh sởi có thể diễn tiến nhanh và gây ra biến chứng nguy hiểm nếu không được can thiệp đúng cách.
Phát hiện và xử lý sớm là chìa khóa để tránh biến chứng nặng và giảm lây lan.
Bệnh sởi tuy không mới, nhưng mức độ nguy hiểm của nó vẫn luôn tiềm ẩn nếu chúng ta chủ quan, đặc biệt là trong bối cảnh tỷ lệ tiêm chủng chưa đạt mức miễn dịch cộng đồng tại nhiều khu vực. Việc tuân thủ các biện pháp phòng bệnh, đặc biệt là tiêm vaccine đúng lịch và đầy đủ, chính là cách bảo vệ con em mình cũng như cộng đồng trước nguy cơ dịch bệnh bùng phát.
Nguồn: Dân trí
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.
