Móng bè là gì? Ứng dụng thực tế và ưu điểm nổi bật trong xây dựng

Móng bè là một loại móng phổ biến trong xây dựng, đặc biệt phù hợp với các công trình lớn hoặc công trình trên nền đất yếu. Với đặc điểm phủ toàn bộ diện tích đáy công trình, móng bè giúp phân bố đều tải trọng và hạn chế tình trạng sụt lún. 

Tuy nhiên, để hiểu và áp dụng đúng loại móng này, cần nắm rõ cấu tạo, các loại móng bè phổ biến, ưu nhược điểm và quy trình thi công chuẩn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết mọi khía cạnh quan trọng của móng bè và những lưu ý khi thi công để đảm bảo chất lượng công trình.

1. Móng bè là gì? Khái niệm, cấu tạo và các loại móng bè phổ biến

Khái niệm móng bè

Móng bè (hay còn gọi là móng nền) là phần kết cấu nằm dưới cùng của công trình xây dựng, có nhiệm vụ truyền toàn bộ tải trọng từ công trình xuống nền đất. Đặc điểm chính của móng bè là phủ kín toàn bộ diện tích nền công trình bằng lớp bê tông và thép chịu lực. Đây là loại móng nông, phổ biến trong các công trình xây dựng trên nền đất yếu như nhà cao tầng, bể bơi, tầng hầm và công trình công nghiệp.

Ưu điểm lớn nhất của móng bè là khả năng phân phối đều tải trọng lên nền đất, giúp hạn chế tình trạng lún không đều – vấn đề thường gặp khi xây dựng trên nền đất yếu.

Móng bè là loại móng nông có khả năng phân phối tải trọng đều lên toàn bộ nền đất, phù hợp với công trình trên nền đất yếu hoặc công trình có tầng hầm

Cấu tạo của móng bè

1. Lớp bê tông lót: Đây là lớp bê tông mỏng, dày khoảng 10cm, đổ đầu tiên trên nền đất đã san phẳng. Lớp này giúp làm phẳng bề mặt, chống mất nước khi đổ bê tông chính và ngăn đất trộn lẫn vào bê tông.
2. Bản móng: Là lớp chính chịu lực, dày khoảng 32cm. Bản móng thường được đổ bằng bê tông cốt thép, với thép bản móng gồm 2 lớp thép phi 12a200. Bản móng giúp phân phối đều tải trọng từ cột xuống toàn bộ nền đất.
3. Dầm móng: Là các thanh dầm bê tông cốt thép kích thước 300x700mm, bố trí theo mạng lưới để tăng khả năng chịu lực cục bộ và hỗ trợ bản móng. Thép dầm móng gồm 6 thanh thép phi 12 làm thép dọc và thép phi 8a150 làm thép đai.

Các thông số này là tiêu chuẩn phổ biến, nhưng có thể điều chỉnh tùy theo quy mô và tải trọng của công trình.

Móng bè thường được cấu tạo từ ba lớp chính, mỗi lớp đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo khả năng chịu lực và tính bền vững của công trình

Phân loại các loại móng bè phổ biến

1. Móng bè bản phẳng: Đây là loại móng phổ biến nhất, thường dùng cho các công trình nhà dân dụng hoặc công trình công nghiệp nhỏ. Móng bè bản phẳng phù hợp khi khoảng cách giữa các cột dưới 9m và tải trọng mỗi cột không quá 1000 tấn.
2. Móng bè có sườn: Móng bè có sườn có hai loại: sườn nằm dưới và sườn nằm trên bản móng. Loại này được sử dụng khi bước cột lớn hơn 9m hoặc khi tải trọng từ công trình rất lớn. Sườn giúp tăng khả năng chịu uốn và giảm biến dạng của móng.
3. Móng bè kiểu hộp: Đây là loại móng phức tạp, có cấu tạo dạng các hộp rỗng bằng bê tông cốt thép, giúp giảm trọng lượng móng nhưng vẫn đảm bảo khả năng phân phối tải trọng. Loại móng này phù hợp với các công trình lớn có tầng hầm.
4. Móng bè sàn nấm: Móng bè sàn nấm có bản móng dày hơn ở khu vực cột để tăng khả năng chịu uốn. Đây là loại móng đặc biệt, ít phổ biến hơn, thường áp dụng trong các công trình đặc biệt cần độ bền cao.

Móng bè có nhiều loại, mỗi loại phù hợp với những kiểu công trình và điều kiện nền đất khác nhau

>>> Xem thêm: Móng bè nhà 2 tầng là gì? Cách thi công móng bè nhà 2 tầng đơn giản 

2. Ưu điểm và nhược điểm của móng bè trong xây dựng

Ưu điểm của móng bè:

• Khả năng chịu tải và chống lún tốt: Móng bè giúp phân phối đều tải trọng, giảm nguy cơ lún cục bộ hoặc nứt công trình. Đây là giải pháp tối ưu cho các công trình trên nền đất yếu.
• Thích hợp cho công trình có tầng hầm: Móng bè vừa đóng vai trò làm nền móng, vừa làm sàn tầng hầm, giúp tiết kiệm chi phí và không gian.
• Đa dạng ứng dụng: Có thể áp dụng cho nhiều loại công trình khác nhau, từ nhà cấp 4 đến nhà cao tầng.
• Thi công nhanh và hiệu quả: Quy trình thi công móng bè đơn giản hơn móng cọc hoặc móng băng, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí nhân công.

Nhược điểm của móng bè:

• Chi phí cao hơn móng đơn và móng băng: Do móng bè sử dụng nhiều bê tông và thép hơn, chi phí vật liệu tăng đáng kể.
• Dễ bị ảnh hưởng bởi mạch nước ngầm: Vì móng bè là móng nông, nếu không xử lý chống thấm tốt, nước ngầm có thể làm giảm tuổi thọ công trình.
• Nguy cơ lún không đều: Khi nền đất bên dưới không đồng nhất hoặc có sự thay đổi địa chất, móng bè dễ bị lún không đều, gây nứt kết cấu.

Móng bè là giải pháp tối ưu cho nhiều công trình, đặc biệt trên nền đất yếu, nhưng cũng có những hạn chế cần cân nhắc

3. Quy trình thi công móng bè đúng tiêu chuẩn

Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng và nguyên vật liệu

• Giải phóng và san lấp mặt bằng: Loại bỏ các chướng ngại vật, đảm bảo mặt bằng bằng phẳng và ổn định.
• Tập kết vật liệu: Đảm bảo đầy đủ cát, đá, xi măng, thép và các thiết bị thi công.
• Khảo sát địa chất: Xác định loại đất nền và mực nước ngầm để có phương án xử lý phù hợp.

Bước 2: Đào hố móng và gia cố nền

• Đào hố móng: Tiến hành đào hố theo đúng bản vẽ thiết kế, đảm bảo kích thước và độ sâu phù hợp.
• Gia cố nền: Nếu nền đất yếu, cần đóng cọc tre, cừ tràm hoặc gia cố bằng lớp cát đầm chặt trước khi đổ bê tông lót.

Bước 3: Đổ bê tông lót và lắp đặt cốt thép

• Đổ bê tông lót: Lớp bê tông lót dày khoảng 10cm, giúp bảo vệ bê tông chính khỏi mất nước và tăng độ bám dính.
• Lắp đặt cốt thép: Cốt thép bản móng và dầm móng được lắp đặt theo thiết kế, đảm bảo khoảng cách và đúng tiêu chuẩn về đường kính thép.

Bước 4: Đổ bê tông móng và giằng móng

• Đổ bê tông bản móng: Bê tông được trộn theo đúng tỷ lệ tiêu chuẩn và đổ liên tục, đảm bảo kết nối tốt giữa các lớp.
• Đổ bê tông giằng móng: Giằng móng giúp tăng khả năng chịu lực ngang và chống lún lệch giữa các phần móng.
• Đầm bê tông: Sử dụng máy đầm để nén chặt bê tông, loại bỏ bọt khí, tránh rỗ và tăng độ bền.

Bước 5: Nghiệm thu và bảo dưỡng móng

• Nghiệm thu: Kiểm tra kỹ chất lượng bê tông, độ phẳng của bản móng, và kết cấu thép.
• Bảo dưỡng: Giữ ẩm bề mặt bê tông bằng cách tưới nước liên tục trong 7-14 ngày để đảm bảo bê tông đạt cường độ tốt nhất.

Thi công móng bè yêu cầu tuân thủ các bước tiêu chuẩn để đảm bảo độ bền và khả năng chịu lực của công trình

>>> Xem thêm: Tư vấn: Các loại móng nhà cơ bản và cách chọn móng xây nhà 

4. Chi phí thi công móng bè mới nhất hiện nay

Dưới đây là bảng giá tham khảo cho thi công móng bè với diện tích 100m²:

• Nền đất tốt (độ sâu 1m): 200 triệu đồng (2 triệu đồng/m³)
• Nền đất trung bình (độ sâu 1,5m): 375 triệu đồng (2,5 triệu đồng/m³)
• Nền đất yếu (độ sâu 2m): 500 triệu đồng (3 triệu đồng/m³)

Lưu ý: Chi phí có thể thay đổi tùy thuộc vào giá vật liệu xây dựng tại thời điểm thi công và đơn vị thầu.

Chi phí thi công móng bè phụ thuộc vào nhiều yếu tố như diện tích, chất lượng nền đất, độ sâu móng và giá vật liệu

5. Lưu ý quan trọng khi thi công móng bè

• Khảo sát địa chất kỹ lưỡng: Xác định chính xác độ sâu móng và phương án gia cố nền phù hợp.
• Đảm bảo chất lượng bê tông: Bê tông phải trộn đúng tỷ lệ, không bị rỗng, nứt trong quá trình thi công.
• Xử lý chống thấm tốt: Đặc biệt quan trọng đối với các công trình có tầng hầm, bể bơi.
• Đổ bê tông liên tục: Tránh gián đoạn trong quá trình đổ bê tông để đảm bảo độ kết dính tốt.
• Sắp xếp cọc hợp lý: Nếu công trình sử dụng cọc bê tông hoặc cọc tre, cần bố trí cọc ở vị trí hợp lý để dẫn tải trọng xuống nền tốt hơn.

Để đảm bảo chất lượng công trình, cần chú ý một số nguyên tắc kỹ thuật khi thi công móng bè

>>> Xem thêm: Kết cấu móng nhà 2 tầng, 3 tầng là gì? Lựa chọn móng nhà phù hợp khi xây nhà 

Với khả năng phân phối tải trọng đều, móng bè giúp công trình vững chắc và giảm nguy cơ lún nứt. Tuy nhiên, để phát huy tối đa hiệu quả của móng bè, cần thực hiện đúng quy trình thi công, tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật và lựa chọn phương án phù hợp với điều kiện địa chất. Việc hiểu rõ các loại móng bè, ưu nhược điểm và chi phí thi công sẽ giúp gia chủ và nhà thầu đưa ra quyết định đúng đắn, đảm bảo chất lượng và độ bền lâu dài cho công trình.

Tổng hợp

*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.