1.811 lượt xemLà một trong những tên tuổi có tầm ảnh hưởng lớn nhất trong giới thiết kế vườn đương đại, Piet Oudolf đã tái định nghĩa khái niệm về vẻ đẹp của thiên nhiên qua những khu vườn tự nhiên, lãng mạn và đầy cảm xúc. Các công trình của ông – từ High Line (New York) đến Lurie Garden (Chicago) – đều mang dấu ấn nghệ thuật mạnh mẽ nhưng vẫn gắn bó mật thiết với tự nhiên bản địa.
Piet Oudolf trong khu vườn Trentham
Dưới đây là 8 lời khuyên được trích từ hai cuốn sách nổi tiếng Hummelo và Planting: A New Perspective, giúp bạn hiểu sâu hơn về triết lý thiết kế của ông và ứng dụng vào khu vườn của riêng mình.
1. Cỏ cây tạo nên cảm xúc
Theo Piet Oudolf, nếu ví khu vườn là một bản nhạc, thì những cụm cỏ là phần giai điệu nền mềm mại, dịu dàng và liên tục chảy trôi. Ông khuyên nên trồng cỏ theo cụm hoặc thành hàng, tạo thành lớp nền mờ ảo và uyển chuyển, giúp làm nổi bật các loại hoa khác. Cỏ không chỉ giúp khu vườn trở nên mềm mại, mà còn tạo chuyển động khi gió lướt qua, làm khu vườn trở nên sống động ngay cả khi không có người hiện diện. Kết hợp cỏ với những loài cây bụi thấp nhiều màu sắc cũng góp phần tạo nên một tổng thể lãng mạn và đa sắc thái hơn.
Hãy để cỏ là phần “ánh sáng mờ” trong bản giao hưởng khu vườn của bạn.
2. Tỷ lệ vàng 70% - 30% giữa cây chính và cây nền
Oudolf chia thực vật lâu năm thành hai nhóm: cây chính và cây nền. Cây chính là những loài có mặt trong vườn suốt từ xuân đến thu, thường ra hoa bền và có thể định hình cấu trúc vườn. Trong khi đó, cây nền là các loại cây tô điểm, ra hoa ngắn ngày, giúp tăng tính sinh động theo mùa. Để có khu vườn cân bằng và sống động trong cả năm, ông đề xuất tỷ lệ 70% cây chính và 30% cây nền. Với cách phân bổ này, vườn sẽ luôn có sự hiện diện của màu sắc và kết cấu dù ở bất kỳ mùa nào trong năm.
Chìa khóa của một khu vườn bền vững là sự cân bằng giữa khung xương chính và những điểm nhấn sống động.
3. Tạo nhịp điệu bằng sự lặp lại
Một khu vườn đẹp không nên là nơi bày biện ngẫu nhiên quá nhiều loài cây. Piet Oudolf khuyên bạn nên lặp lại có chủ đích một số giống cây ở các khu vực khác nhau để tạo nên nhịp điệu và sự liên kết trong thiết kế. Sự lặp lại này không làm vườn trở nên đơn điệu mà giúp tạo cảm giác liền mạch, từ đó dễ gây ấn tượng thị giác. Ngoài ra, việc lựa chọn các loài cây có vòng đời khác nhau giúp đảm bảo rằng luôn có cây nở rộ trong vườn tại bất kỳ thời điểm nào trong năm.
Nhịp điệu của khu vườn không đến từ âm thanh, mà từ sự lặp lại thông minh của sắc màu và hình dáng.
4. Thiết kế vườn theo ma trận sinh học
Oudolf giới thiệu mô hình thiết kế vườn ma trận – nơi cỏ và cây lâu năm là “nền bánh”, còn các cây có hoa sặc sỡ chính là “trái cây” điểm xuyết. Thay vì trồng từng khóm riêng lẻ, mô hình này dùng những loài thực vật dễ chăm sóc và có khả năng duy trì qua mùa để làm nền phủ, xen lẫn vài loài hoa nở dài ngày như điểm nhấn nghệ thuật. Cách làm này giúp khu vườn không chỉ đẹp về thẩm mỹ mà còn duy trì sự phát triển bền vững và tự nhiên trong thời gian dài.
Một khu vườn ma trận là sự giao thoa giữa nghệ thuật và sinh thái học – nơi cái đẹp được nuôi dưỡng bởi chính quy luật tự nhiên.
5. Ưu tiên cây bản địa để tăng tính bền vững
Oudolf cho rằng cây bản địa không chỉ dễ sống, ít tốn công chăm sóc mà còn góp phần cải thiện hệ sinh thái khu vực. Những loài cây phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu sẽ tự phát triển mạnh mẽ, đồng thời tạo nơi sinh sống cho các loài côn trùng có lợi như ong, bướm... Điều này không chỉ giúp khu vườn trở nên sống động hơn mà còn góp phần duy trì đa dạng sinh học trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng rõ nét.
Trồng cây bản địa không chỉ là lựa chọn sinh thái thông minh mà còn là cách làm vườn nhân văn và bền vững.
6. Thiết kế theo lớp để tạo chiều sâu thị giác
Oudolf gợi ý nên thiết kế vườn theo từng lớp: cây thấp phía trước, cây cao hơn phía sau. Thông thường chỉ cần 2-3 lớp cây là đủ tạo chiều sâu thị giác mà không khiến không gian bị rối mắt. Cách bố trí này giúp người nhìn có thể chiêm ngưỡng từng lớp lá, bông hoa và kết cấu cây rõ ràng, khiến khu vườn trở thành một bức tranh sống động ba chiều. Bạn cũng có thể tận dụng những cây có hình dáng độc đáo để làm điểm nhấn cho từng lớp.
Lớp lang là yếu tố khiến khu vườn không chỉ rộng về mặt không gian mà còn “rộng” trong cảm xúc người nhìn.
7. Kết hợp cảnh quan xung quanh vào thiết kế
Đừng quên rằng khu vườn của bạn có thể hưởng lợi từ những yếu tố tự nhiên xung quanh như cây của hàng xóm, đồi núi phía xa hay thậm chí là hàng rào gỗ cũ kỹ. Piet Oudolf khuyên nên trồng cây thấp ở tiền cảnh để tạo không gian thoáng đãng, giúp làm nổi bật hậu cảnh và tạo ra một bố cục phong cảnh hài hòa. Chính sự liên kết giữa cảnh quan gần – xa này sẽ mang lại cảm giác mở rộng, khiến khu vườn như hòa quyện với thiên nhiên rộng lớn.
Khu vườn không nên là một “ốc đảo tách biệt” mà phải là phần mở rộng đầy nghệ thuật của khung cảnh xung quanh.
8. Tôn vinh vẻ đẹp của sự phai tàn
Một tư tưởng đặc trưng trong thiết kế của Piet Oudolf là “vẻ đẹp không chỉ đến từ sự nở rộ mà còn từ sự tàn úa”. Thay vì dọn sạch lá rụng, hoa tàn hay cỏ khô, ông gợi ý nên giữ lại chúng để tạo cảm xúc mùa vụ. Hình ảnh những bông hoa khô, cụm cỏ úa vàng dưới nắng chiều cũng mang một vẻ đẹp đầy chất thơ, gợi sự chiêm nghiệm và tĩnh lặng. Đây là lời nhắc nhở rằng mọi giai đoạn trong vòng đời của cây đều có giá trị và đều xứng đáng được trân trọng.
Hãy để thiên nhiên dẫn dắt thẩm mỹ của bạn – ngay cả khi nó đang ở giai đoạn tàn lụi.
Những lời khuyên của Piet Oudolf không chỉ đơn thuần là các mẹo làm vườn, mà còn là triết lý sống hài hòa với thiên nhiên, coi khu vườn như một thực thể sống có chu kỳ, cảm xúc và cá tính. Dù bạn sở hữu một khu đất rộng lớn hay chỉ là một ban công nhỏ, những nguyên tắc mà ông đưa ra đều có thể được áp dụng linh hoạt để tạo nên không gian xanh bền vững, đẹp tự nhiên và đầy chất thơ.
Nguồn: ELLE Decoration
Ảnh: Tư liệu
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.
