Mẹ trẻ biến sân thượng 60m2 thành nông trại rau sạch tự cung quanh năm giữa phố thị

Giữa phố xá ngày càng chật chội, chị Hương (36 tuổi, Hưng Yên) đã biến sân thượng 60m2 thành một khu vườn hữu cơ với gần 20 loại rau, củ và cây ăn trái. Bắt đầu khi con mới 6 tháng tuổi, chị thiết kế toàn bộ giàn, chậu và quy trình chăm sóc theo hướng khoa học - bền vững để chủ động nguồn rau sạch cho cả nhà. Nhờ cách xử lý đất, ủ phân và phòng sâu tự nhiên, khu vườn luôn xanh tốt quanh năm, trở thành nơi vừa “tự cung”, vừa là góc thư giãn tinh thần mỗi ngày.

Tóm tắt nhanh một số giải pháp bạn có thể áp dụng

• Tận dụng giàn sắt có sẵn để làm hệ leo giàn cho các loại bầu, bí, mướp, giúp tiết kiệm diện tích.

• Dùng chậu ghép mô-đun để bố trí luống linh hoạt, dễ thay đổi theo mùa vụ.

• Tự ủ phân hữu cơ từ tro rơm, vỏ trứng, rau hỏng, ruột cá… nhằm nuôi đất bền vững.

• Phòng sâu bằng hỗn hợp gừng - tỏi - ớt - nước vôi trong, không dùng hóa chất.

• Xử lý đất sau mỗi vụ: rải vôi bột - phơi đất 5-7 ngày giúp hạn chế nấm bệnh.

Ý tưởng thiết kế vườn sân thượng giữa phố

Khi vừa chuyển về nhà mới, chị Hương tình cờ nhìn thấy bộ khung giàn treo lan mà chủ cũ để lại trên sân thượng. Chính khung giàn khá thô sơ ấy lại trở thành khởi nguồn cho một khu vườn nhỏ mà chị vẫn hằng ao ước. Từ suy nghĩ “hay là trồng vài luống rau sạch ăn dần”, chị bắt tay vào làm ngay khi con vừa tròn 6 tháng tuổi.

Lúc đó, chị không có nhiều kinh nghiệm nhưng bù lại là sự hào hứng và mong muốn cải thiện bữa ăn cho gia đình. Chị tự sắp xếp từng chậu cây, tự đo nắng gió để chọn vị trí hợp lý, rồi tự nghiên cứu cách chăm rau theo mùa. Không gian 60m2 vốn trống trải nhanh chóng mang một diện mạo mới, trở thành khu vườn xanh ngắt nhìn vào là thấy bình yên.

Dù công việc tại tiệm spa khá bận rộn, chị vẫn dành ra vài tiếng mỗi ngày, chủ yếu tranh thủ lúc con ngủ, để tưới cây và nhặt lá. Sau một năm, khi vườn đã ổn định, chị chỉ cần khoảng 30 phút mỗi ngày là đủ để giữ khu vườn luôn gọn gàng và xanh tốt.

Chị Hương trong khu vườn sân thượng, tay ôm rổ rau vừa thu hoạch dưới giàn dây leo xanh mát. Giàn thép phía trên được tận dụng làm hệ leo giúp giảm nắng và mở rộng diện tích trồng theo chiều cao

>>> Xem thêm: Vườn sân thượng của cô gái Đồng Nai đẹp mê hồn với hoa trái xanh tươi rực rỡ

Tổ chức không gian và giải pháp trồng trọt

Hệ giàn leo - lớp trần xanh mướt và nhiều công dụng

Thay vì để giàn thép bỏ không, chị Hương tận dụng chúng làm nơi cho mướp, bầu, bí, chanh leo và nhiều loại dây leo khác phát triển. Khi những dây leo phủ đầy phía trên, khu vườn như có thêm một “lớp trần xanh” vừa đẹp mắt vừa có tác dụng giảm nóng vào những ngày nắng gắt. Vào buổi sáng hay chiều muộn, ánh nắng len qua những tán lá tạo thành một không gian rất dễ chịu - nơi chị vẫn ngồi nghỉ sau ngày dài làm việc.

Trái mướp đắng đang độ thu hoạch, rủ xuống từ giàn thép phía trên. Việc trồng cây leo theo chiều cao giúp tiết kiệm diện tích và tạo lớp bóng mát tự nhiên cho toàn bộ khu vườn

Một nắm mướp đắng tươi xanh vừa thu hoạch, từng quả chắc và có màu đẹp. Nhờ giàn leo cao và ánh nắng đầy đủ, cây mướp đắng phát triển khỏe, cho trái đều và hạn chế sâu bệnh

Chậu ghép mô-đun - luống rau gọn gàng và dễ chăm

Ban đầu chị chỉ dùng vài thùng xốp cho vui, nhưng khi thấy “đã tay” và muốn làm bài bản hơn, chị đầu tư hệ chậu ghép nhựa chắc chắn. Các chậu này giống như những chiếc hộp lớn có thể ghép lại theo ý mình, giúp chia luống thành từng ô ngay ngắn. Nhờ vậy, mọi thứ luôn gọn gàng, lối đi không bị lộn xộn, còn việc chăm sóc cũng đỡ nhọc hơn.

Luống nào trồng cải, luống nào trồng rau muống, luống nào để cây ăn trái - tất cả đều có vị trí riêng, đủ ánh sáng và dễ quan sát.

Toàn cảnh các luống rau được sắp xếp trong hệ chậu ghép mô-đun ngay ngắn, tạo mặt bằng gọn gàng và sạch sẽ. Cách chia ô giúp từng loại rau có không gian riêng, dễ chăm sóc và dễ thay đổi mùa vụ.

Luống rau cải và bắp cải được trồng xen kẽ trong chậu ghép, lá xanh mướt và phát triển đồng đều. Việc trồng theo cụm và chia ô rõ ràng giúp đất được nuôi tốt, cây nhận đủ ánh sáng và thông thoáng hơn

Khu rau ăn lá - nguồn thực phẩm tươi mỗi ngày

Rau ăn lá là nhóm phát triển nhanh nhất, vì vậy chị sắp xếp thành từng ô để thu hoạch luân phiên. Sáng nào cũng vậy, chỉ cần bước lên sân thượng vài phút là chị đã có được những mớ rau muống, cải ngọt, cải bẹ, mồng tơi hay xà lách xanh non cho bữa cơm gia đình.

Đất tơi xốp cộng với phân hữu cơ tự ủ khiến rau lớn nhanh, lá dày và mọng nước hơn so với rau mua ngoài chợ.

Các luống rau cải lớn nhanh, lá xanh dày và mướt dưới ánh sáng tự nhiên. Nền đất giàu hữu cơ và hệ tưới nhỏ giọt giúp cây phát triển mạnh, ít sâu bệnh

Rau cải và bắp cải phát triển đồng đều, tán lá rộng bao phủ kín mặt đất. Khu vườn được chia luống khoa học giúp cây nhận đủ ánh sáng, thông thoáng và hạn chế ẩm đọng

Cây cải xoăn kale trong chậu phát triển khỏe, lá xoăn đặc trưng và màu xanh đậm. Loại rau này được trồng xen kẽ để tận dụng góc trống và tăng sự đa dạng cho khu vườn

Các khay ươm cây con thẳng hàng với những mầm non xanh khỏe. Việc ươm sẵn cây giống giúp thay luống nhanh và duy trì vòng trồng - thu hoạch không bị gián đoạn

Góc rau gia vị - nhỏ nhưng “được việc”

Những loại rau gia vị như hành lá, tía tô, húng quế hay mùi tàu được chị đặt dọc theo rìa vườn. Nhóm cây này không cần nhiều diện tích nhưng lại cực kỳ tiện: nấu canh thì lấy chút hành, ăn bún thì hái vài lá húng – mọi thứ đều có sẵn, sạch sẽ và thơm đúng vị.

Cụm húng quế tươi tốt đặt sát lưới bảo vệ xung quanh sân thượng. Việc bố trí rau gia vị ở rìa vườn giúp tận dụng khoảng trống nhỏ nhưng vẫn thuận tiện thu hoạch hằng ngày

Cây ăn trái - tăng sự đa dạng và tạo cảm giác thư thái

Ngay cả những loại cây tưởng như chỉ hợp trồng ngoài đất như ổi, roi, táo, dâu tây hay hồng xiêm cũng được chị đưa lên sân thượng. Chúng không chỉ cho trái mà còn tạo bóng nhẹ, giúp khu vườn sinh động như một khu “mini farm” trên cao.

>>> Xem thêm: 10 mô hình vườn sân thượng nhà phố đẹp, xanh mát và dễ áp dụng tại Việt Nam

Quy trình dưỡng đất - bí quyết giúp vườn luôn xanh

Xử lý đất kỹ lưỡng sau mỗi vụ trồng

Theo chị Hương, để cây khỏe thì đất phải tốt trước. Sau mỗi đợt thu hoạch, chị dọn sạch gốc, rải một lớp vôi bột và phơi đất từ 5 đến 7 ngày để tiêu diệt nấm bệnh. Khi đất khô ráo, chị mới trộn vào phân bò, trùn quế, trấu, vỏ lạc và nấm Trichoderma. Nhờ quy trình này mà đất luôn tơi xốp và giàu dinh dưỡng.

Một bó rau muống xanh non, thân giòn và dài vừa được cắt trên sân thượng. Kỹ thuật trồng theo ô lớn và cải tạo đất thường xuyên giúp rau lên nhanh và thu hoạch liên tục

Tự ủ phân hữu cơ từ những nguyên liệu quen thuộc

Một điểm thú vị là chị gần như không mua phân bón ngoài. Mỗi lần về quê, thấy người ta đốt rơm rạ, chị xin một bao tro mang về trộn đất. Lúc đi chợ, chị xin thêm rau hỏng hay ruột cá để làm đạm cá. Gần nhà có tiệm bánh mì, chị ghé xin vỏ trứng rồi phơi khô.

Tất cả đều được chị tận dụng để nuôi đất theo cách tự nhiên và bền vững nhất.

Phòng sâu mà không cần thuốc hóa học

Để hạn chế sâu bệnh, chị ngâm hỗn hợp gừng, tỏi, ớt cùng nước vôi trong và vỏ dứa, sau đó phun đều lên cây. Nhờ cách làm này, rau gần như không bị sâu ăn lá, lại hoàn toàn không lo tồn dư hóa chất.

Một mẹt lớn đầy xà lách và cà chua bi đỏ mọng sau buổi thu hoạch. Đây là kết quả của quy trình nuôi đất hữu cơ, trồng quay vòng để luôn có rau tươi mỗi ngày

Trải nghiệm và cảm xúc của gia chủ

Khu vườn không chỉ giúp chị Hương tiết kiệm chi phí ăn uống trong thời điểm giá rau ngoài chợ tăng cao, mà còn mang lại cảm giác chủ động và an tâm tuyệt đối khi dùng rau sạch do chính tay mình trồng.

Nhưng trên hết, đó là nơi chị tìm lại sự cân bằng. Sau một ngày làm việc, chị thường lên sân thượng, ngồi nhìn những luống rau thẳng tắp, cảm nhận mùi đất, mùi lá, và sự mát mẻ dưới giàn leo xanh.

Chị kể: “Khu vườn là chỗ để mình chill mỗi khi stress. Nhìn rau lên xanh, thấy mọi thứ nhẹ cả đầu.”

Không ít người hỏi mua rau nhưng chị đều từ chối: “Rau mình trồng sạch 100%, mình trân trọng từng mớ nên chỉ biếu người thân.” Khu vườn 60m² giản dị ấy giờ đã trở thành niềm vui của cả gia đình - một khoảng xanh nhỏ xinh giữa đời sống đô thị bận rộn.

Khu vườn 60m2 giúp chị Hương chủ động nguồn rau sạch, tiết kiệm chi phí và quan trọng nhất là trở thành nơi tìm lại sự cân bằng, giảm stress và mang niềm vui cho cả gia đình

>>> Xem thêm: Biến sân thượng 15m2 thành vườn rau quả xanh mát giữa phố thị Hà Nội

Từ một sân thượng trống trải, chị Hương đã tạo nên khu vườn 60m2 xanh mướt, tự cung rau sạch quanh năm nhờ cách tổ chức không gian khoa học và quy trình dưỡng đất hữu cơ. Đây là minh chứng rằng chỉ cần tình yêu với cây cối và cách làm đúng, bất kỳ gia đình nào cũng có thể sở hữu một khu vườn nhỏ để sống chậm, sống xanh hơn.

Khám phá thêm nhiều câu chuyện truyền cảm hứng về những khu vườn sân thượng khác tại chuyên mục Chuyện nhà của Happynest nhé.

Nguồn: Vnexpress

*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.