8 nhóm công trình được miễn giấy phép xây dựng theo Luật Xây dựng (sửa đổi)

Chiều 10-12, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Xây dựng (sửa đổi) với 437/439 đại biểu tán thành. Luật sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1-7-2026 và mang đến nhiều thay đổi quan trọng liên quan đến hoạt động xây dựng trên cả nước. Một trong những điểm nổi bật nhất là quy định 8 nhóm công trình được miễn giấy phép xây dựng, bao gồm nhiều loại hình từ dự án đầu tư công đến nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng.

8 nhóm công trình được miễn giấy phép xây dựng có hiệu lực từ 1-7-2026

Nhóm 1: Các công trình đặc biệt, cấp bách và thuộc khu vực quốc phòng - an ninh

Nhóm này bao gồm các công trình mật, công trình cần triển khai khẩn cấp, công trình trong dự án đầu tư công đặc biệt hoặc thực hiện theo thủ tục đặc biệt. Ngoài ra, các công trình tạm, công trình nằm trong vùng đất quốc phòng - an ninh cũng không cần xin giấy phép xây dựng.

Nhóm 2: Công trình trong các dự án đầu tư công được phê duyệt bởi cấp cao

Những công trình thuộc dự án đầu tư công mà thẩm quyền phê duyệt thuộc Thủ tướng Chính phủ, người đứng đầu cơ quan trung ương, các cơ quan tư pháp tối cao, Kiểm toán Nhà nước, Văn phòng Quốc hội, Văn phòng Chủ tịch nước, các bộ - ngành, tổ chức chính trị - xã hội và Chủ tịch UBND các cấp đều được miễn phép.

Nhóm 3: Công trình theo tuyến liên tỉnh hoặc nằm ngoài khu vực định hướng phát triển đô thị

Bao gồm các công trình xây dựng theo tuyến chạy qua từ hai tỉnh trở lên; hoặc công trình theo tuyến không nằm trong phạm vi định hướng phát triển đô thị theo quy hoạch đã được phê duyệt.

Nhóm 4: Công trình ngoài khơi và hạ tầng hàng không

Những công trình trên biển thuộc dự án ngoài khơi đã được giao khu vực biển; các công trình trong và ngoài cảng hàng không, kể cả các hạng mục bảo đảm hoạt động bay, đều không phải xin phép xây dựng.

Nhóm 5: Công trình quảng cáo và hạ tầng viễn thông thụ động

Các công trình quảng cáo không thuộc diện phải xin phép theo Luật Quảng cáo và những hạng mục hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động được miễn giấy phép.

Nhóm 6: Công trình trong dự án đã thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi

Nếu dự án đầu tư xây dựng đã được cơ quan chuyên môn thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi (hoặc báo cáo điều chỉnh) và được phê duyệt theo quy định, các công trình thuộc dự án này không cần làm thủ tục xin phép.

Nhóm 7: Công trình cấp 4 và nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng

Nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng, với tổng diện tích sàn không vượt quá 500m², được miễn giấy phép xây dựng nếu không nằm trong những khu vực có quy định quản lý kiến trúc đặc thù, chẳng hạn:

• Khu chức năng

• Khu đô thị

• Khu dân cư nông thôn

• Khu vực phát triển đô thị theo quy hoạch tỉnh/thành phố

• Quy hoạch chung khu kinh tế, khu du lịch quốc gia

• Quy hoạch chung cấp xã

• Hoặc nơi đã có quy chế quản lý kiến trúc

Nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng và tổng sàn dưới 500m² được miễn giấy phép xây dựng nếu không thuộc các khu vực quản lý kiến trúc đặc thù theo quy hoạch. (Ảnh minh họa: Đình Sơn)

Nhóm 8: Công trình sửa chữa, cải tạo không ảnh hưởng kết cấu và không tiếp giáp đường đô thị có yêu cầu kiến trúc

Những hoạt động sửa chữa bên trong hoặc cải tạo mặt ngoài không giáp đường đô thị có yêu cầu quản lý kiến trúc sẽ được miễn giấy phép, với điều kiện:

• Không thay đổi công năng

• Không tác động đến kết cấu chịu lực

• Đảm bảo an toàn cháy nổ, môi trường và hệ thống hạ tầng kỹ thuật

Đơn giản hóa tối đa thủ tục cấp phép - tiến tới làm trực tuyến hoàn toàn

Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh, nghị định hướng dẫn thi hành sẽ được xây dựng theo hướng giản lược tối đa thủ tục, đồng thời chuyển toàn bộ quy trình xin phép xây dựng sang hình thức trực tuyến.

Thời gian cấp phép dự kiến chỉ còn 7-10 ngày, giúp rút ngắn tối thiểu 30% thời gian và chi phí cho người dân và doanh nghiệp. Bên cạnh đó, trách nhiệm của đơn vị tư vấn thiết kế cũng sẽ được quy định chặt chẽ hơn để đảm bảo an toàn công trình ngay từ đầu.

Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi): Cho phép xây dựng công trình lưỡng dụng trên đất quốc phòng

Cũng trong buổi chiều 10-12, Quốc hội đã thông qua Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi). Một điểm đáng chú ý là luật mới cho phép nhà đầu tư có thể xây dựng hoặc nâng cấp công trình lưỡng dụng trên đất quốc phòng mà không cần phải làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất.

Đơn giản hóa thủ tục đầu tư tại các cảng hàng không

Nếu dự án mở rộng sử dụng phần đất đã được Nhà nước cho thuê, nhà đầu tư không cần tiến hành thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, giúp rút gọn quy trình và rút ngắn thời gian triển khai.

Quy định rõ trách nhiệm người vận chuyển hàng không

Dự thảo luật tiếp tục giữ các nguyên tắc đặc thù của ngành hàng không và ưu tiên áp dụng điều ước quốc tế. Luật cũng quy định cụ thể đối với các trường hợp chuyến bay bị chậm, hủy hoặc từ chối vận chuyển:

• Nếu lỗi không thuộc về hành khách, hãng bay phải:

  • Thông báo kịp thời và xin lỗi

  • Đảm bảo chỗ ăn, nghỉ, đi lại phù hợp

  • Chịu các chi phí liên quan trực tiếp trong thời gian hành khách chờ đợi

• Nếu lỗi do hãng hàng không, ngoài các nghĩa vụ trên, hãng phải:

  • Sắp xếp hành trình mới phù hợp cho hành khách, hoặc

  • Hoàn trả phần tiền vé chưa sử dụng mà không được thu thêm bất kỳ chi phí nào

  • Đồng thời chi trả một khoản bồi thường ứng trước, không hoàn lại, bằng tiền hoặc chứng từ giá trị tương đương

Nguồn thông tin: Tuổi trẻ