Không phải ai dậy sớm cũng khỏe mạnh. Với người lớn tuổi, dậy quá sớm và vội vã làm những việc tưởng chừng có lợi như tập thể dục, uống nước hay tắm rửa lại có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe, đặc biệt với những ai có bệnh nền về tim mạch, huyết áp hay đường huyết.
Dậy sớm không phải lúc nào cũng tốt cho sức khỏe người già
Nhiều người vẫn tin rằng ngủ sớm, dậy sớm là “thói quen vàng” để sống lâu, sống khỏe. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y học, quan điểm này không đúng hoàn toàn với người cao tuổi. Khi về già, đồng hồ sinh học thay đổi, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn, đặc biệt là vào thời điểm sáng sớm khi huyết áp và nhịp tim chưa ổn định.
Một giấc ngủ đủ và sâu đến khoảng 7-8 giờ sáng, thậm chí muộn hơn, có thể giúp cơ thể người cao tuổi thích nghi tốt hơn với biến đổi sinh lý, đặc biệt là trong những ngày thời tiết lạnh hoặc thất thường. Ngủ thêm một chút không phải là lười biếng, mà chính là cách giúp cơ thể hồi phục và phòng ngừa nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Buổi sáng là giai đoạn nhạy cảm về sinh lý với người cao tuổi, dậy quá sớm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể
>>> Xem thêm: Những thiết kế đồ dùng không thể thiếu trong nhà cho người cao tuổi
Uống nước quá nhiều ngay sau khi thức dậy có thể gây tai biến
Sau một đêm ngủ dài, cơ thể thường rơi vào trạng thái mất nước sinh lý nhẹ. Tuy nhiên, việc uống một cốc nước lớn ngay sau khi vừa mở mắt không phải là điều nên làm, đặc biệt với người cao tuổi.
Lúc này, lưu lượng máu chậm hơn bình thường, mạch máu kém đàn hồi. Việc bổ sung một lượng lớn nước đột ngột sẽ làm tăng áp lực lên hệ tuần hoàn, gây dao động huyết áp và thậm chí có thể dẫn đến thiếu máu não thoáng qua hoặc đột quỵ.
Tốt nhất, sau khi thức dậy, người cao tuổi nên nằm thêm vài phút để cơ thể thích nghi, sau đó ngồi dậy từ từ. Sau khoảng 10 phút, có thể uống nước ấm từng ngụm nhỏ. Tránh uống nước lạnh hoặc uống một lúc quá nhiều nước, vì điều này có thể gây phản ứng nguy hiểm cho tim mạch.
Uống quá nhiều nước ngay sau khi thức dậy có thể gây tụt huyết áp hoặc ảnh hưởng đến não bộ ở người cao tuổi
Tập thể dục ngay sau khi thức dậy có thể gây nguy hiểm cho tim mạch
Tập thể dục là thói quen tốt, nhưng không phải thời điểm nào trong ngày cũng phù hợp, nhất là với người lớn tuổi. Sau khi ngủ dậy, thần kinh giao cảm bắt đầu hoạt động mạnh, huyết áp và nhịp tim tăng nhanh. Nếu ngay lập tức ra ngoài chạy bộ, vận động mạnh, hệ tim mạch có thể bị quá tải.
Trường hợp điển hình là một người đàn ông 70 tuổi thức dậy lúc 5 giờ sáng để chạy bộ mỗi ngày. Một lần, chỉ mới chạy vài trăm mét, ông cảm thấy đau ngực dữ dội và ngất ngay tại chỗ. Chẩn đoán sau đó cho thấy ông bị nhồi máu cơ tim cấp – hậu quả của việc gắng sức quá sớm khi cơ thể chưa sẵn sàng.
Vì thế, thay vì tập thể dục ngay sau khi ngủ dậy, người già nên chọn thời điểm muộn hơn như cuối buổi sáng hoặc buổi chiều, khi nhiệt độ môi trường ấm hơn và cơ thể đã hoàn toàn tỉnh táo. Đặc biệt trong mùa lạnh, nên hạn chế vận động ngoài trời vào sáng sớm để tránh co thắt mạch máu và đột biến huyết áp.
Tập thể dục vào sáng sớm có thể làm tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ nếu cơ thể chưa sẵn sàng, nhất là với người cao tuổi
Tắm sáng khiến huyết áp dao động nguy hiểm
Một số người giữ thói quen tắm buổi sáng để cảm thấy sảng khoái và tỉnh táo. Nhưng với người già, tắm sáng – đặc biệt là ngay sau khi thức dậy – là một thói quen tiềm ẩn nhiều nguy cơ về sức khỏe.
Khi mới ngủ dậy, cơ thể chưa ổn định về huyết áp và lượng đường huyết. Việc tắm nước nóng sẽ khiến mạch máu giãn nở đột ngột, huyết áp hạ thấp nhanh, dễ gây chóng mặt, choáng váng, thậm chí ngất xỉu trong nhà tắm. Trường hợp bị trượt ngã hoặc va đập trong tình huống này có thể gây chấn thương nghiêm trọng.
Các bác sĩ khuyến cáo người cao tuổi nên tắm vào buổi chiều hoặc buổi tối, khi cơ thể đã vận động nhẹ nhàng trong ngày. Nhiệt độ nước nên vừa phải, không quá nóng, thời gian tắm ngắn và không tắm khi bụng quá đói hoặc quá no. Đặc biệt, những người có tiền sử bệnh tim mạch hoặc huyết áp nên tránh hoàn toàn việc tắm buổi sáng.
Dậy sớm và tắm ngay có thể khiến huyết áp tụt đột ngột, dẫn đến ngất xỉu và tai nạn không đáng có
>>> Xem thêm: Cải tạo nhà 3 tầng để mẹ và dì 80 tuổi an yên dưỡng già
Đối với người lớn tuổi, giữ gìn sức khỏe không chỉ nằm ở thói quen dậy sớm hay ngủ muộn, mà quan trọng hơn là làm đúng việc vào đúng thời điểm. Dậy sớm không xấu, nhưng nếu vội vàng uống nước, tập thể dục hay tắm rửa khi cơ thể chưa sẵn sàng, rất dễ gây ra các biến chứng sức khỏe nguy hiểm.
Do đó, người cao tuổi nên lắng nghe cơ thể mình nhiều hơn, điều chỉnh giờ giấc sinh hoạt hợp lý, chọn thời điểm phù hợp để vận động và chăm sóc bản thân. Quan trọng nhất là duy trì sự cân bằng và ổn định, thay vì quá cứng nhắc chạy theo các quan niệm “ngủ sớm, dậy sớm” một cách máy móc.
Nguồn: aFamily
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.