Ô nhiễm không khí ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, đặc biệt là trẻ em, người cao tuổi và những người mắc bệnh mạn tính. Việc nhận biết tình trạng ô nhiễm bằng mắt thường có thể giúp chúng ta chủ động bảo vệ bản thân và có những biện pháp phòng tránh hiệu quả.
Những dấu hiệu nhận biết ô nhiễm không khí bằng mắt thường
Bụi mù và khói làm giảm tầm nhìn
Khi không khí bị ô nhiễm, lượng bụi và khói trong không khí tăng cao, khiến tầm nhìn bị hạn chế. Vào những ngày trời nắng, chúng ta có thể quan sát thấy các hạt bụi lơ lửng trong không khí, nhất là ở những khu vực có nhiều phương tiện giao thông hoặc gần các khu công nghiệp.
Không khí ô nhiễm thường đi kèm với bụi mù dày đặc, làm giảm tầm nhìn, đặc biệt là vào những ngày nắng hoặc gần các tuyến đường đông đúc.
Không khí có màu xám hoặc vàng đục
Không khí sạch thường có màu xanh trong, nhưng khi bị ô nhiễm, màu sắc của không khí có thể thay đổi, trở nên xám hoặc vàng đục. Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất của tình trạng ô nhiễm, thường thấy ở các đô thị lớn hoặc vào những ngày chất lượng không khí suy giảm.
Không khí ô nhiễm có thể chuyển sang màu xám hoặc vàng đục, thay vì màu xanh trong như bình thường.
>>> Xem thêm: Hành trình bán 4 ngôi nhà Hà Nội để trốn ô nhiễm khói bụi
Xuất hiện mùi lạ trong không khí
Một số chất ô nhiễm trong không khí có mùi đặc trưng, có thể dễ dàng nhận biết bằng khứu giác. Ví dụ, không khí có thể có mùi khói từ xe cộ hoặc nhà máy, mùi hóa chất công nghiệp hoặc mùi lưu huỳnh giống như hột vịt ung. Nếu nhận thấy mùi lạ xuất hiện thường xuyên, có thể khu vực đó đang bị ô nhiễm nặng.
Mùi khói, hóa chất hoặc lưu huỳnh trong không khí là dấu hiệu cho thấy mức độ ô nhiễm cao.
Xuất hiện sương mù quang hóa vào buổi chiều
Sương mù quang hóa là một loại sương mù đặc biệt hình thành khi các chất ô nhiễm trong không khí phản ứng với ánh sáng mặt trời. Loại sương mù này có màu vàng hoặc nâu, thường xuất hiện vào buổi chiều ở những khu vực có nhiều phương tiện giao thông hoặc nhà máy công nghiệp.
Sương mù quang hóa có màu vàng hoặc nâu, thường xuất hiện vào buổi chiều, là dấu hiệu cho thấy không khí đang bị ô nhiễm nặng.
Biện pháp phòng tránh ô nhiễm không khí
Hạn chế ra ngoài vào giờ cao điểm hoặc khi chất lượng không khí xấu
Không khí vào giờ cao điểm thường bị ô nhiễm nặng do lượng lớn phương tiện tham gia giao thông. Đặc biệt:
- Buổi sáng từ 7h-9h là thời điểm nhiều xe cộ lưu thông, thải ra lượng lớn khí độc hại.
- Buổi chiều từ 16h-19h là lúc tan tầm, không khí cũng bị ô nhiễm nghiêm trọng do khí thải từ phương tiện giao thông.
Nếu không có việc quan trọng, nên tránh ra ngoài vào những thời điểm này để giảm thiểu nguy cơ hít phải các chất ô nhiễm.
Giờ cao điểm là lúc không khí ô nhiễm nặng nhất, nên hạn chế ra ngoài để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
Theo dõi chỉ số chất lượng không khí (AQI) thường xuyên
Chỉ số AQI (Air Quality Index) phản ánh mức độ ô nhiễm không khí. Khi AQI vượt quá 100, không khí được xem là không an toàn, đặc biệt đối với trẻ em, người cao tuổi và những người có bệnh nền. Do đó, cần theo dõi chỉ số này trên các ứng dụng hoặc bản tin thời tiết để có kế hoạch bảo vệ sức khỏe kịp thời.
Chỉ số AQI trên 100 là dấu hiệu cảnh báo không khí ô nhiễm, cần hạn chế ra ngoài, đặc biệt với nhóm người dễ bị ảnh hưởng.
Đeo khẩu trang khi ra ngoài để bảo vệ hệ hô hấp
Khẩu trang có thể giúp lọc bớt bụi mịn và các chất ô nhiễm trong không khí. Nên sử dụng khẩu trang đạt chuẩn, có khả năng lọc bụi mịn PM2.5 để bảo vệ đường hô hấp khỏi các tác nhân gây hại.
Đeo khẩu trang khi ra ngoài giúp giảm thiểu nguy cơ hít phải bụi mịn và chất ô nhiễm có trong không khí.
>>> Xem thêm: Ô nhiễm không khí trong nhà do khí hại Formaldehyde gây ra, làm thế nào để giải quyết vấn đề này?
Giữ vệ sinh nhà cửa và không gian sống
Không khí ô nhiễm không chỉ tồn tại ngoài trời mà còn có thể xâm nhập vào bên trong nhà. Vì vậy, cần:
- Thường xuyên lau dọn nhà cửa để loại bỏ bụi bẩn và chất ô nhiễm.
- Sử dụng máy lọc không khí nếu sống trong khu vực có mức độ ô nhiễm cao.
- Hạn chế đốt nhang, nến hoặc các loại nhiên liệu có thể tạo khói và chất độc trong nhà.
Giữ không gian sống sạch sẽ là cách đơn giản nhưng hiệu quả để giảm tiếp xúc với các chất ô nhiễm.
Trồng cây xanh để lọc không khí tự nhiên
Cây xanh có khả năng hấp thụ khí độc và tạo ra oxy, giúp cải thiện chất lượng không khí. Một số loại cây như lưỡi hổ, nha đam, dương xỉ, trầu bà có thể giúp thanh lọc không khí trong nhà.
Trồng cây xanh không chỉ làm đẹp không gian mà còn giúp lọc sạch không khí và giảm tác động của ô nhiễm.
Hạn chế sử dụng phương tiện cá nhân, ưu tiên phương tiện công cộng
Phương tiện giao thông là một trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí. Việc sử dụng xe buýt, tàu điện hoặc đi chung xe có thể giúp giảm lượng khí thải ra môi trường.
Giảm thiểu việc sử dụng phương tiện cá nhân là cách quan trọng để cải thiện chất lượng không khí.
>>> Xem thêm: Ô nhiễm không khí trong nhà: 4 giải pháp xử lý hiệu quả cho cả nhà phố và chung cư không phải ai cũng biết
Ô nhiễm không khí có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng đối với sức khỏe, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể nhận biết tình trạng này bằng mắt thường qua các dấu hiệu như bụi mù, không khí đổi màu, mùi lạ hoặc sương mù quang hóa. Việc chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh như theo dõi chỉ số AQI, đeo khẩu trang, trồng cây xanh và hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm sẽ giúp bảo vệ sức khỏe tốt hơn.
Theo BS NGUYỄN THÀNH ÚC (Nguồn: Báo Tuổi trẻ)
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.