107 lượt xemBạn không sống gần nhà máy, cũng chẳng ra đường khói bụi mỗi ngày nhưng vẫn có thể mắc các bệnh về phổi. Theo các chuyên gia, những thói quen tưởng vô hại trong nhà lại là nguyên nhân khiến bụi mịn, khí độc và nấm mốc tích tụ, thâm nhập sâu vào phổi, từ đó gây viêm, dị ứng, tổn thương mô phổi và nếu kéo dài có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
Dưới đây là 5 “thủ phạm” phổ biến bạn nên cảnh giác để bảo vệ phổi cho cả gia đình.
1. Khói dầu trong bếp – “ám khí” của người nội trợ
Hễ bếp nổi lửa, dầu sôi, thức ăn dậy mùi thơm là lúc hàng loạt hợp chất độc hại âm thầm phát tán. Theo nghiên cứu của Đại học Stanford, khói bếp từ dầu ăn ở nhiệt độ cao có thể chứa formaldehyde, acrolein, PM2.5 và các hydrocarbon thơm đa vòng (PAH) – những chất có khả năng gây viêm đường hô hấp và ung thư phổi nếu hít phải trong thời gian dài.
Người nội trợ, đặc biệt là phụ nữ nấu bếp nhiều năm, có nguy cơ mắc các bệnh hô hấp mạn tính cao hơn hẳn. Đây là nguyên nhân mà các bác sĩ gọi là “ung thư phổi ở người không hút thuốc” – thường thấy ở những gia đình sử dụng bếp kín, ít thông gió.
Để giảm thiểu tác hại:
- Luôn mở cửa sổ hoặc bật quạt hút/ống khói khi nấu ăn.
- Hạn chế chiên rán, thay bằng luộc, hấp.
- Dùng dầu ăn có điểm bốc hơi cao như dầu bơ, dầu hướng dương nguyên chất.
Lá phổi bị tổn thương chỉ từ thói quen nấu nướng hàng ngày
>>> Xem thêm: 5 gia vị, thảo mộc quen thuộc giúp tăng cường đề kháng hệ hô hấp
2. Nấm mốc – sát thủ vô hình ở góc khuất
Nấm mốc không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn là “kẻ gây hại thầm lặng” cho phổi. Theo WHO, bào tử nấm mốc có thể gây hen suyễn, viêm phổi dị ứng, rối loạn miễn dịch hô hấp, đặc biệt ở người già, trẻ nhỏ và người có bệnh nền.
Chúng sinh sôi ở các khu vực ẩm thấp như nhà tắm, gầm tủ, chân tường, khe điều hòa... và bạn không cần phải thấy chúng để bị ảnh hưởng – vì bào tử nấm mốc lơ lửng trong không khí và dễ dàng đi sâu vào phế nang.
Cách xử lý:
- Dọn sạch khu vực ẩm ướt, mở cửa sổ thông gió hằng ngày.
- Sử dụng giấm trắng, baking soda để lau nấm mốc thay vì hóa chất mạnh.
- Trang bị máy hút ẩm nếu nhà bạn ở vùng khí hậu ẩm hoặc mùa mưa kéo dài.
Nấm mốc dễ gây ra các vấn đề về hô hấp
3. Bụi vải từ ga giường, rèm cửa – mầm bệnh trong phòng ngủ
Không phải ai cũng biết rằng ga trải giường, rèm vải và quần áo trong tủ có thể phát sinh bụi mịn, vi khuẩn và cả mạt bụi – những tác nhân gây ho kéo dài, viêm mũi dị ứng, viêm phế quản.
Khi bạn đập chăn, gấp đồ hay chỉ đơn giản là nằm xuống, các hạt bụi li ti này sẽ phát tán và lơ lửng trong không khí – len lỏi vào hệ hô hấp mỗi đêm mà bạn không hề hay biết.
Giải pháp:
- Giặt chăn ga, vỏ gối ít nhất 1 lần/tuần.
- Hạn chế dùng rèm vải dày, thay bằng rèm mỏng hoặc mành gỗ.
- Hút bụi nệm, phơi đồ dưới nắng, giữ không khí phòng ngủ luôn khô thoáng.
>>> Xem thêm: Nhà ẩm mốc, bí bách? Những giải pháp thiết kế “cứu nguy” cho không gian sống
4. Khói nhang, bếp than và nến thơm dễ gây độc hại
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khói từ đốt nhang, củi, than hay nến thơm đều sinh ra khí CO, NO2 và formaldehyde – những chất gây ung thư phổi hàng đầu nếu tích tụ lâu trong không gian kín.
Điều này đặc biệt nguy hiểm trong nhà nhỏ, khép kín, hoặc với người có thói quen thắp nhang thường xuyên, dùng bếp than trong phòng bếp hẹp, hay lạm dụng nến thơm “cho thơm nhà”.
Hãy thử:
- Chuyển sang dùng nhang không khói, máy khuếch tán tinh dầu tự nhiên.
- Tránh đốt nhang trong phòng kín, nên mở cửa sổ hoặc dùng quạt thông gió.
- Với vùng nông thôn, thay bếp than/củi bằng bếp điện hoặc bếp gas an toàn hơn.
Với nhà nhỏ khép kín nên dùng các phương án thay thế chất đốt để giảm thiểu các bệnh về hô hấp
5. Hóa chất tẩy rửa và xịt khử mùi – sạch quá hóa hại
Bạn có thể đang vô tình đầu độc phổi mình qua những chai nước lau sàn, tẩy toilet, xịt khử mùi phòng. Phần lớn các sản phẩm này chứa các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC), có thể gây đau đầu, ho khan, kích ứng họng và phổi, đặc biệt nếu sử dụng thường xuyên trong nhà kín.
Với trẻ nhỏ, tác hại còn nghiêm trọng hơn khi các VOC làm rối loạn hô hấp và giảm sức đề kháng.
Lựa chọn thông minh:
- Dùng sản phẩm tẩy rửa không mùi, chiết xuất thiên nhiên.
- Thay xịt phòng bằng vỏ cam, sả, quế đun sôi tạo mùi thơm.
- Khi lau chùi, luôn mở cửa sổ, đeo khẩu trang, tránh để trẻ nhỏ ở gần.
Quá lạm dụng các chất tẩy rửa đôi khi lại “phản tác dụng”
>>> Xem thêm: 6 cách dùng baking soda làm sạch phòng tắm cực dễ
Giải đáp về không khí trong nhà và lá phổi
1. Nhà sạch rồi, sao vẫn ho suốt?
→ Có thể do vi khuẩn, bụi vải, nấm mốc, VOC hoặc khói bếp – đều là “tác nhân ẩn” trong nhà mà mắt thường không thấy.
2. Dùng máy lọc không khí là đủ chưa?
→ Máy lọc hỗ trợ tốt, nhưng không thay thế được việc vệ sinh định kỳ, khử ẩm, mở cửa sổ và tránh dùng hóa chất độc hại.
3. Nhang không khói có an toàn không?
→ An toàn hơn nhang thường, nhưng vẫn cần thông gió. Tốt nhất là dùng ở nơi thoáng khí hoặc thay thế bằng tinh dầu thiên nhiên.
4. Làm sao biết nhà mình có nấm mốc hay bụi mịn?
→ Nếu có mùi ẩm, vết loang trên tường, hay bị ho, dị ứng không rõ lý do – hãy kiểm tra các góc khuất và gọi chuyên gia nếu cần.
Không khí trong lành không chỉ nằm ở bên ngoài – mà còn bắt đầu từ trong chính ngôi nhà của bạn. Bảo vệ phổi không đòi hỏi những thiết bị đắt tiền hay giải pháp phức tạp. Đôi khi chỉ cần mở cửa mỗi sáng, thay ga giường đều đặn, lau nấm mốc cẩn thận và chọn lọc khi dùng hóa chất, bạn đã giúp phổi mình “thở dễ” hơn rất nhiều.
Hãy dành 15 phút mỗi ngày để dọn góc bếp, làm sạch phòng ngủ hay kiểm tra hệ thống thông gió – vì không gian sống sạch là lá phổi khỏe.
Nguồn: Afamily
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.
