Môi trường ẩm ướt đã đặt ra nhiều thách thức trong thiết kế kiến trúc, từ vấn đề hơi nước xâm nhập cho đến nhiệt tăng tạo nấm mốc, không khí bí bách. Tuy nhiên, thay vì cố gắng tìm cách giảm độ ẩm, nhiều người đã tìm cách thích nghi nhờ sử dụng vật liệu địa phương một cách khéo léo.
Khám phá kiến trúc phù hợp với những khu vực có không khí ẩm
1. Vấn đề đổi mới thiết kế kiến trúc trong môi trường ẩm
Có thể nói rằng, sự gia tăng nhanh chóng của quá trình đô thị hóa và tác động của biến đổi khí hậu đã khiến kiến trúc trong môi trường ẩm ướt trở thành một vấn đề cấp thiết. Theo đó, các công trình hiện đại có nhiều kính và hệ thống điều hòa có thể giúp kiểm soát nhiệt độ, nhưng lại giữ hơi ẩm. Điều này sẽ làm tăng mức tiêu thụ năng lượng, ảnh hưởng đến chất lượng không khí.
Kiến trúc trong môi trường ẩm là vấn đề cần được giải quyết nhanh
Lúc này, nhiều kiến trúc sư đã nghiên cứu việc kết hợp các phương pháp truyền thống với các cải tiến hiện đại để tạo nên một không gian sống thoải mái, tiết kiệm tối đa năng lượng và có thể thích nghi tốt với khí hậu.
Sự kết hợp phương pháp truyền thống và hiện đại sẽ tạo không gian thoải mái
>>> Xem thêm: Cách khắc phục độ ẩm cho phòng dưới cầu thang để giữ quần áo luôn khô ráo
2. Hướng đổi mới trong thiết kế kiến trúc để thích nghi với môi trường ẩm
Để thích nghi tốt hơn với những điều khiển khí hậu ẩm ướt, các KTS đã đưa ra một số đổi mới quan trọng trong những kiến trúc, cụ thể như:
Bật mí một số thay đổi trong các kiến trúc thường thấy ở nơi ẩm ướt
2.1. Đặt nền móng cao để chống ẩm và lũ lụt hiệu quả
Thực tế, các khu vực nhiệt đới thường có mưa lớn, dễ ngập úng khiến đất mềm, lúc này cần có những giải pháp dựng nền móng công trình sao cho phù hợp. Với điều kiện như vậy, nhà sàn được xem là một phương án hữu hiệu, vừa hạn chế tiếp xúc với đất nên giảm được tác động của hơi ẩm từ đất vừa chống lũ hiệu quả. Loại công trình này đã được áp dụng từ lâu, ở nhiều nơi như rừng Amazon, Bangladesh hay Đông Nam Á.
Nền móng cao sẽ giúp nhà giảm tiếp xúc trực tiếp với độ ẩm từ mặt đất
Ngày nay, hầu hết các kiến trúc hiện đại như nhà nổi ở Jakarta hay các công trình có nền móng bệ cao ở đô thị vẫn đang tiếp tục phát triển theo nguyên lý này, tạo nên không gian thoáng khí và giảm tối đa tác động của độ ẩm.
Đặt nền móng nhà cao sẽ giảm tối đa tác động tiêu cực của độ ẩm
2.2. Các thiết kế sẽ tận dụng gió tự nhiên để làm mát hiệu quả
Thông gió đóng vai trò rất quan trọng trong việc kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm. Khi tìm hiểu, bạn sẽ thấy các kiến trúc truyền thống như nhà gỗ ở Kerala hay shophouse ở Penang thường xây dựng trần cao và hành lang đón gió để tạo nên hiệu ứng luồng khí tự nhiên, giúp không gian luôn thoáng mát.
Nhà gỗ trần cao và hành lang đón gió giúp không gian thoáng mát
Trong khi đó, ở các tòa nhà cao tầng hiện đại, mặt tiền sẽ được đục lỗ và hệ vỏ kép sẽ giúp cải thiện khả năng thông gió. Tại Singapore, các tòa nhà thậm chí còn có thêm vườn trên không để tối ưu hóa sự lưu thông không khí, giảm mức độ phụ thuộc vào điều hòa và tăng hiệu quả làm mát.
Kiến trúc sư thiết kế thêm vườn trên không để tăng hiệu quả làm mát
2.3. Dùng mái nhà thông minh để điều tiết nhiệt
Máu nhà không chỉ để che mưa, che nắng mà còn giúp điều hòa nhiệt độ và giảm độ ẩm. Các mái nhà truyền thống tại khu vực Đông Nam Á giúp nước mưa thoát nhanh, trong khi mái nhà tự nhiên làm từ tre hay cọ lại mang đến khả năng cách nhiệt và thông gió tốt.
Mái nhà truyền thống Đông Nam Á giúp thoát nước nhanh chóng
Ngày nay, những công nghệ hiện đại như mái xanh, mái phản quang hay vật liệu có thể thay đổi độ thấm nước theo môi trường đã giúp cải thiện hiệu suất nhiệt, góp phần duy trì không gian sống ổn định.
2.4. Tập trung thiết kế cửa sổ thông thoáng
Cửa ô chớp có khả năng điều tiết không khí, tránh đọng lại hơi nước
Trong môi trường ẩm, cửa sổ không chỉ là nơi lấy ánh sáng mà còn phải điều tiết không khí và hạn chế tình trạng đọng hơi nước. Theo đó, những ô cửa chớp truyền thống được xem là giải pháp hiệu quả cho kiểu khí hậu này vì có thể điều chỉnh độ mở linh hoạt, giúp không khí lưu thông ngay cả khi trời mưa. Ngày nay, các vật liệu kính hiện đại như kính chống thấm nước, kính thông minh cũng có thể tùy ý điều chỉnh độ trong suốt theo nhiệt độ môi trường bên trong.
>>> Xem thêm: 10 mẹo chống nồm, ẩm hiệu quả cho ngôi nhà
2.5. Hành lang và sân trong
Tạo không gian bán mở là cách đối phó với độ ẩm hiệu quả
Một trong những giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả nhất để đối phó với độ ẩm là tạo nên không gian bán mở như hành lang hay sân trong. Theo đó, những sân trong có nhiều cây xanh và hồ nước nhỏ ở Maroc, Mexico hay các ngôi nhà truyền thống ở Kerala và Việt Nam giúp cải thiện thông gió và tạo ra vùng khí hậu mát mẻ.
Hành lang xanh, sân vườn nâng cao chất lượng môi trường sống
Trong những khu đô thị hiện đại, các nguyên lý này cũng được ứng dụng vào việc xây dựng hành lang xanh, khu vườn chung hoặc các không gian mở khác để nâng cao chất lượng môi trường sống.
3. Tương lai của kiến trúc trong môi trường ẩm
Yếu tố quan trọng trong kiến trúc ở môi trường ẩm là thích nghi
Kiến trúc cần bền vững và biết hòa mình cùng thiên nhiên
Khi độ ẩm gia tăng nhanh do biến đổi khí hậu, kiến trúc cần phải chuyển từ việc chống lại độ ẩm sang thích nghi với nó. Theo đó, bằng cách kết hợp giải pháp nâng sàn cao, tận dụng gió tự nhiên để thông gió, mái nhà thông minh, cửa sổ thoáng khí và không gian bán mở, các kiến trúc sư đã thiết kế ra những công trình vừa bền vững, thích nghi tốt với môi trường.
Tựu chung lại, trong những khu vực ẩm ướt nhất thế giới, kiến trúc không chỉ cần đứng vững mà còn phải biết hòa mình cùng với thiên nhiên.
Nguồn: Archdaily
>>> Xem thêm: 6 loại cây hút ẩm, khử mùi hiệu quả giúp không gian luôn khô ráo, thoáng đãng
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.