3.703 lượt xemMâm ngũ quả ngày Tết là biểu tượng văn hóa của người Việt. Theo từng vùng miền, mâm ngũ quả được bày trí với các loại quả đặc trưng khác nhau, mang ý nghĩa sâu sắc về tâm linh. Vậy nên chọn loại quả nào cho mâm ngũ quả ngày Tết? Cách trang trí mâm ngũ quả ra sao? Cùng tìm hiểu ngay nhé!
*Tham khảo Hướng dẫn đăng bài trên website Happynest tại đây để kết nối với cộng đồng Happynest nhé.
-
1. Mâm ngũ quả là gì?
Hiểu một cách đơn giản nhất, mâm ngũ quả để chỉ một mâm trái cây với khoảng 5 loại hoa quả khác nhau, thường được bày biện vào ngày Tết Nguyên đán và đặt lên bàn thờ tổ tiên của người Việt.
Mỗi loại trái cây trên mâm ngũ quả thường đại diện cho ước nguyện của gia chủ thông qua tên gọi, màu sắc hay cách sắp xếp. Ngày nay, trang trí mâm ngũ quả ngày Tết không chỉ mang ý nghĩa tâm linh như phong tục xưa mà còn thể hiện tính thẩm mỹ và sự khéo léo của gia chủ.
Bày mâm ngũ quả ngày Tết cũng mang nhiều ý nghĩa trang trí, không chỉ mang ý nghĩa tâm linh như phong tục cổ truyền khi xưa
-
2. Ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày Tết
Thông thường, mâm ngũ quả sẽ gồm 5 loại trái cây khác nhau, được nhắc đến trong kinh Vu Lan Bồn với hình ảnh tượng trưng trái cây 5 màu.
Đối với người Việt, số 5 tượng trưng cho mong muốn “ngũ phúc lâm môn”:
- Phú: Giàu có, nhiều của cải
- Quý: Phẩm chất sang trọng
- Thọ: Sống lâu trăm tuổi
- Khang: Có nhiều sức khỏe
- Ninh: Cuộc sống bình an
Mỗi màu sắc trái cây trong mâm ngũ quả lại biểu trưng cho một ý nghĩa cụ thể
Còn theo quan niệm Phật giáo, 5 màu sắc của mâm ngũ quả tương ứng với “ngũ thiện căn”: tín căn (lòng tin), tấn căn (ý chí kiên trì), niệm căn (ghi nhớ), định căn (tâm không loạn), huệ căn (sáng suốt).
Bởi vậy, các loại hoa quả được trưng bày trên mâm ngũ quả dịp Tết cũng mang những ý nghĩa nhất định như:
- Quả bưởi, dưa hấu: Căng tròn, tươi mát, hứa hẹn năm mới đủ đầy, may mắn.
- Quả hồng, quýt: Sắc đỏ cam rực rỡ, tượng trưng cho sự may mắn và thành đạt.
- Quả lê: Ngọt ngào, ngụ ý cho việc gì cũng suôn sẻ, thuận lợi.
- Quả lựu: Nhiều hạt với mong muốn con cháu nhiều, vui nhà vui cửa.
- Quả đào: Thể hiện sự thăng tiến.
- Mai: Ngụ ý con gái phải có chồng, hạnh phúc.
- Quả táo (táo đỏ): Mang ý nghĩa phú quý.
- Thanh long: Ngụ ý rồng mây gặp hội.
- Quả trứng gà có hình trái đào tiên: Thể hiện lộc trời ban xuống.
- Dừa: Có âm tương tự như là “vừa” trong tiếng miền Nam, có nghĩa không thiếu.
- Sung: Thể hiện mong muốn sung túc trong mọi mặt như sức khỏe, công việc, tình yêu,...
- Đu đủ: Mang đến sự đầy đủ, phồn thịnh.
- Xoài: Có âm na ná như là “xài” nếu đọc theo kiểu miền Tây, cầu mong cả năm tiêu xài không thiếu thốn.
>>> Xem thêm: Ý tưởng trang trí nhà ngày Tết đón năm mới phát tài, phát lộc
-
3. Cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết theo từng miền
-
Mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc
Trong quan niệm của người miền Bắc, một mâm ngũ quả ngày Tết bày biện đẹp và đúng chuẩn phải là một mâm ngũ quả có đầy đủ các loại trái cây như: chuối xanh, bưởi, phật thủ, sung, hồng, quất cảnh, ớt, dứa,... với màu sắc rực rỡ nhưng hài hòa, đảm bảo đúng theo Ngũ hành:
- Kim - màu trắng
- Mộc - màu xanh lá
- Thủy - màu đen
- Hỏa - màu đỏ
- Thổ - màu vàng
Chuối trong mâm ngũ quả được bày theo nải, phải là chuối xanh, tượng trưng cho sự quần tụ, sum vầy, đầm ấm.
Bưởi màu vàng tượng trưng cho sự giàu sang, may mắn. Một số gia đình thay bưởi bằng quả phật thủ (tác dụng lưu giữ thần, Phật và gia tiên lưu lại trong nhà lâu hơn để phù hộ cho gia chủ).
Quả quất cảnh, quả hồng hay ớt đỏ được tô điểm xung quanh mâm ngũ quả vì có màu đỏ, vàng rực rỡ, vô cùng đẹp mắt, biểu tượng cho sự may mắn, thành đạt.
Quả dứa có mùi thơm đặc trưng, thể hiện mong ước về một năm mới an lành và nhiều phúc lộc.
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết kiểu truyền thống miền Bắc là đặt nải chuối xanh ở dưới cùng để đỡ lấy toàn bộ các loại quả còn lại. Ở chính giữa đặt bưởi, phật thủ hoặc mãng cầu. Các loại quả khác nhau như đào, hồng, quýt, táo thì đặt ở xung quanh, ở chỗ trống thì có thể xen kẽ ớt, quất…
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết ở miền Bắc thường chuộng nhiều màu sắc, ứng với ngũ hành
-
Mâm ngũ quả ngày Tết miền Trung
Khu vực miền Trung thường gặp phải thiên tai, bão lũ, hạn hán quanh năm nên đất đai cũng không được màu mỡ, ít cây trái. Vì vậy, mâm ngũ quả ngày Tết của người miền Trung thường đơn giản, không câu nệ hình thức, có gì cúng nấy, miễn thành tâm là được.
Các loại trái cây thường thấy trong mâm ngũ quả ngày Tết của người miền Trung là: thanh long, chuối, dưa hấu, mãng cầu, dứa, sung, cam, quýt…
Người miền Trung không câu nệ cách bày mâm ngũ quả ngày Tết đẹp mà thường có gì cúng nấy
>>> Xem thêm: Những mâm ngũ quả ngày Tết sung túc, tài lộc và đầy ý nghĩa của 3 miền Bắc - Trung - Nam
-
Mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam
Người miền Nam bày mâm ngũ quả theo mong muốn “cầu sung vừa đủ xài”, ước mong năm mới đủ đầy, sung túc, tương ứng với 5 loại quả: mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài.
Những loại trái cây có cách phát âm mang ý nghĩa không tốt như chuối (chúi nhủi, làm ăn không phất lên được), lê (lê lết, đổ bể, dễ thất bại), cam, quýt (quýt làm cam chịu),… sẽ không được mang ra thờ cúng.
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết ở miền Nam thông dụng nhất là đặt đu đủ, dừa, xoài lên mâm trước do có hình dáng to và khá nặng để đỡ các loại trái khác rồi sau đó mới lần lượt bày những loại quả còn lại lên.
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam thường là đặt đu đủ, dừa, xoài lên mâm trước, sau đó mới lần lượt bày những loại quả còn lại lên
-
4. Lưu ý khi bày mâm ngũ quả ngày Tết
-
Chọn hoa quả cẩn thận
Để có một mâm ngũ quả ngày Tết đẹp, màu sắc tươi mới, bạn nên chú trọng khâu chọn lựa, đặc biệt là trái cây bày mâm ngũ quả, cụ thể:
- Chọn quả mới chín tới để vẫn có màu sắc tươi và bày được lâu.
- Chọn quả chắc tay, không bị dập, trầy xước còn cuống và lá.
- Tránh chọn quả có gai, có mùi như sầu riêng, mít…
- Không dùng hoa quả giả để đặt lên mâm ngũ quả.
Để có một mâm ngũ quả ngày Tết chuẩn đẹp, bạn cần chú ý ngay từ khâu chọn hoa quả
-
Rửa hoa quả đúng cách
Nhiều người quan niệm rằng khi trang trí mâm ngũ quả thì các loại trái cây phải được rửa sạch, bóng loáng, tuy nhiên điều này sẽ làm cho trái cây bị héo nhanh, không trưng được lâu.
Tốt nhất, các bạn chỉ cần dùng giấy ướt lau sạch vỏ ngoài của trái cây. Nếu vẫn muốn rửa sạch thì nên lau thật khô để quả không bị đọng nước gây thối, mốc trong thời gian cúng lễ.
-
Tránh đặt quá nhiều loại hoa quả
Các loại hoa quả ngày càng đa dạng hơn rất nhiều nhưng không vì thế mà bạn cần phải bày tất cả lên mâm ngũ quả. Bạn nên bày biện hoa quả có chọn lọc, tiết chế số lượng vừa đủ và tránh đặt thêm hoa, thực phẩm sẽ gây rối mắt, rườm rà.
Sắp xếp các loại hoa quả với số lượng vừa đủ để đảm bảo tính thẩm mỹ và ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày Tết
-
5. Gợi ý các mẫu trang trí mâm ngũ quả ngày Tết đẹp, chuẩn chỉnh
Nếu bạn đang tìm kiếm ý tưởng trưng bày mâm ngũ quả ngày Tết, hãy tham khảo gợi ý bày mâm ngũ quả sau đây nhé:
Trang trí mâm ngũ quả đơn giản nhưng vẫn đủ đẹp mắt
Mâm ngũ quả ngày Tết kết hợp lọ hoa, giỏ bánh làm điểm nhấn
Mâm ngũ quả ngày Tết đi kèm lời chúc ấn tượng
Khắc chữ lên quả cũng là một ý tưởng độc đáo để trang trí mâm ngũ quả ngày Tết
Mâm ngũ quả ngày Tết theo kiểu truyền thống
Mâm ngũ quả ngày Tết với cách phối màu quả đẹp mắt
>>> Xem thêm: Danh sách 10 thứ cần mua sắm trước Tết
Mong rằng qua bài viết, các bạn đã hiểu hơn về ý nghĩa mâm ngũ, lưu ý khi bày mâm ngũ quả và có thêm ý tưởng trang trí mâm ngũ quả ngày Tết cho gia đình. Và Và đừng ngần ngại chia sẻ ngay với cộng đồng Happynest thành quả của bạn nhé!
Tổng hợp
*Để lại thông tin trong box dưới đây nếu bạn có nhu cầu tìm kiếm đơn vị thiết kế - thi công nhà ở nhé.
