5 bố cục thiết kế bếp và các lưu ý quan trọng không thể bỏ qua

Bếp là trái tim của một ngôi nhà, nơi mà gia đình tụ họp và chia sẻ những bữa ăn ngon lành cùng nhau. Thiết kế bếp đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một không gian tiện nghi, đẹp mắt và an toàn. 

Dưới đây là 5 bố cục thiết kế bếp và các lưu ý quan trọng để tạo ra một không gian bếp hoàn hảo.

1. Lưu ý khi thiết kế bếp

1. 1. a. Áp dụng nguyên tắc tam giác

Nguyên tắc tam giác trong thiết kế bếp, còn được gọi là "nguyên tắc tam giác nấu ăn" là một quy tắc thiết kế quan trọng nhằm tối ưu hóa sự tiện lợi và hiệu quả khi nấu nướng và chuẩn bị thức ăn trong không gian bếp. Nguyên tắc này dựa trên việc sắp xếp các yếu tố chính trong bếp thành một tam giác, giúp người nấu ăn di chuyển dễ dàng giữa các vị trí quan trọng như bếp, khu vực bồn rửa và tủ lạnh. Nguyên tắc tam giác giúp tối ưu hóa không gian, tiết kiệm thời gian và công sức trong quá trình nấu nướng.

Các yếu tố của nguyên tắc tam giác:

Bếp: Đây là nơi chế biến thực phẩm, nấu nướng và nấu chín. 

Khu vực bồn rửa: Đây là nơi làm sạch thực phẩm trước khi chế biến và rửa chén đĩa, dụng cụ nấu nướng sau khi sử dụng. 

Tủ lạnh: Đây là nơi để lưu trữ thực phẩm tươi và đông lạnh.

Các thông số cần lưu ý khi áp dụng nguyên tắc tam giác:

Khoảng cách giữa 2 điểm của tam giác bếp cách nhau từ 1,2m – 2,7m

Tổng chiều dài 3 cạnh của tam giác bếp khoảng 4m – 7,9m

Bố trí khoảng di chuyển trong tam giác bếp thật thông thoáng

b. Nguyên tắc tam giác bếp mở rộng

Cùng với nhu cầu phát triển thì gian bếp cũng được mở rộng thêm với 5 khu vực chức năng: 

Khu vực để thực phẩm: Nơi chứa thực phẩm tươi như thịt, cá, rau củ, đồ hộp,…

Khu vực để đồ dùng, thực phẩm khô: Khu vực đựng dao, thớt, nồi xoong, chảo, gia vị, mì gói, đậu, đồ ăn vặt, bánh,…

Khu vực chậu rửa: Là nơi làm sạch thực phẩm

Khu vực chế biến thực phẩm: Là nơi sơ chế đồ ăn trước khi nấu

Khu vực bếp nấu: Là nơi nấu chín thức ăn

c. Tuân thủ các chỉ số nhân trắc học khi thiết kế bếp

Dựa và các thông số cơ thể của người sử dụng như: chiều cao, chiều dài sải tay,… các nhà thiết kế sẽ tính toán và quyết định các thông số của bàn bếp, tủ bếp sao cho người dùng cảm thấy thoải mái và thuận tiện nhất. Đối với chiều cao trung bình của người Việt Nam thì bạn có thể tham khảo các thông số bên dưới:

Chiều cao bếp: Chiều cao của bếp nên phù hợp với chiều cao của người sử dụng. Thông thường, chiều cao của bếp nên dao động từ 80cm đến 85cm để đảm bảo độ thoải mái khi sử dụng.

Chiều cao quầy bar: Nếu bếp có quầy bar, chiều cao của quầy nên phù hợp với chiều cao của ghế bar. Thông thường, chiều cao quầy bar từ 100cm đến 110cm là phổ biến.

Chiều cao tủ và kệ lưu trữ: Chiều cao của các tủ và kệ lưu trữ nên phù hợp với người sử dụng, để họ có thể tiếp cận dễ dàng mà không cần cử động quá cao hoặc thấp. Theo đó, Mặt dưới của tủ bếp trên nên cách sàn bếp khoảng 142 hoặc 145cm. 

Chiều rộng khu vực phía trên, ngang tầm vai của người dùng nên đặt là 52cm. Chiều rộng của lối đi trong bếp nên để là khoảng 76cm.

Chiều rộng mặt bàn bếp dưới khoảng từ 55cm đến 60cm vì tầm với của người phụ nữ chỉ trong khoảng 60cm.

d. Lưu ý các yếu tố khác trong thiết kế bếp

An toàn điện và nhiệt: Đảm bảo các nguồn điện và điểm nhiệt nằm ở vị trí an toàn, tránh tiếp xúc trực tiếp với nước và đảm bảo các phích cắm cách xa khu vực nấu nướng.

Hệ thống quạt hút: Cân nhắc lựa chọn hệ thống quạt hút hiệu quả để loại bỏ mùi và khói nấu nướng, đồng thời giúp thông thoáng không gian bếp.

Lựa chọn vật liệu chất lượng: Lựa chọn vật liệu như gỗ chịu nước, đá hoặc gạch men cho mặt bàn bếp. Vật liệu chất lượng giúp bếp dễ vệ sinh và bền bỉ trong thời gian dài.

Yếu tố phong thủy: để đảm bảo phong thủy trong thiết kế bếp, bạn nên lưu ý đến hướng đặt bếp; vị trí bếp tương quan với các không gian khác như cửa ra vào, phòng khách, nhà vệ sinh… Để chi tiết hơn thì bạn có thể tham khảo thêm tư vấn từ đơn vị có chuyên môn. 

2. Các dạng thiết kế bếp phổ biến

Tùy vào bố cục ngôi nhà và nhu cầu sử dụng của gia chủ mà có 5 dạng thiết kế bếp phổ biến. 

a. Bếp chữ I

Thiết kế bếp chữ "I" là một trong những cách bố trí bếp thông dụng và phổ biến. Khi thiết kế bếp theo kiểu chữ "I", các thành phần chính của bếp sẽ được sắp xếp theo một dãy đường thẳng duy nhất, tạo thành hình chữ "I". Thiết kế này phù hợp với các không gian bếp dài và hẹp, đồng thời tối ưu hóa diện tích sử dụng và tạo cảm giác rộng rãi và thông thoáng.

Bếp chữ U

Thiết kế bếp chữ "U" là một kiểu bố trí bếp mà trong đó các thành phần chính của bếp được sắp xếp thành hình dạng chữ "U". Thiết kế này tạo ra một không gian bếp 3 mặt tiếp xúc, tối ưu hóa không gian sử dụng và cho phép nhiều người sử dụng bếp cùng một lúc mà không gây cản trở. Bố trí bếp chữ "U" thường tạo ra một không gian nấu nướng và làm việc hiệu quả và tiện nghi.

c. Bếp song song

Trong kiểu bố trí này, các thành phần chính của bếp được sắp xếp thành hai dãy đối diện, tạo thành hình dạng song song. Thiết kế bếp song song phổ biến trong các căn hộ hoặc nhà có không gian bếp hẹp. Kiểu thiết kế này cho phép tối ưu hóa diện tích sử dụng và cải thiện tính tiện lợi trong quá trình nấu nướng.

d. Bếp chữ L

Thiết kế bếp chữ "L" là một kiểu bố trí bếp mà các thành phần chính của bếp được sắp xếp thành hình chữ "L". Thiết kế này có dạng chữ "L" do đó phù hợp với nhiều loại không gian bếp, bao gồm cả không gian bếp nhỏ và lớn. Bố trí bếp chữ "L" cho phép tối ưu hóa diện tích sử dụng và tạo ra không gian nấu nướng linh hoạt, hiện đại và tiện nghi.

e. Bếp có đảo bếp

Bếp có đảo bếp là sự kết hợp của bất kỳ 4 loại bố cục bếp ở trên kèm một đảo bếp nằm ở giữa không gian bếp. Đảo bếp là một cấu trúc độc lập và không được gắn vào tường hay tủ bếp, nó tạo ra một không gian nấu nướng và làm việc tách biệt giữa khu vực bếp chính và đảo bếp.

Khi thiết kế bếp, bên cạnh thẩm mỹ hãy tập trung vào tiện nghi, thoải mái và an toàn cho người sử dụng. Áp dụng các ý tưởng thiết kế và lưu ý quan trọng trên sẽ giúp tạo ra một không gian bếp hoàn hảo, là nơi tạo nên những bữa ăn ngon và những kỷ niệm đáng nhớ cùng gia đình và bạn bè.

Kts Huỳnh Xuân Hải – CTCP Thiết kế - Xây dựng và Đào tạo Kiến Thiết Việt