Thịt lợn từ lâu đã là nguyên liệu không thể thiếu trong bữa ăn của người Việt. Tuy nhiên, việc chọn nhầm thịt lợn bệnh - dù đã được chế biến kỹ - có thể mang lại hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe mà nhiều người vẫn chưa lường hết. Sự thật là, có những loại vi khuẩn, ký sinh trùng và độc tố bên trong thịt bệnh mà việc nấu chín ở 100 độ C hoàn toàn không đủ để tiêu diệt hay vô hiệu hóa.
Dù được nấu chín kỹ, thịt lợn bệnh vẫn có thể là nguồn gây ngộ độc, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện kịp thời.
Không phải cứ nấu chín là an toàn - độc tố trong thịt bệnh vẫn tồn tại
Một trong những sai lầm phổ biến là cho rằng chỉ cần nấu kỹ thì thịt nào cũng ăn được. Tuy nhiên, theo bác sĩ Lê Văn Thiệu, khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp - Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, điều này không đúng đối với thịt lợn bệnh. Các loại vi khuẩn như Salmonella, E.coli, Listeria hoàn toàn có thể tồn tại dai dẳng trong thịt và gây ra những triệu chứng ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng như sốt cao, nôn mửa, tiêu chảy cấp, đặc biệt nguy hiểm với trẻ nhỏ, người cao tuổi và phụ nữ mang thai.
Không chỉ vi khuẩn, những độc tố nội sinh như histamine, endotoxin, mycotoxin sinh ra từ xác lợn bệnh lại càng nguy hiểm. Các chất này không dễ dàng bị phân hủy ở nhiệt độ sôi của nước (100 độ C) như nhiều người lầm tưởng. Một khi đã đi vào cơ thể, chúng có thể gây ngộ độc cấp tính - với biểu hiện đau bụng dữ dội, tụt huyết áp, sốc độc và trong trường hợp nghiêm trọng, có thể tử vong.
Không dừng lại ở đó, nếu tiếp xúc lâu dài với thịt chứa độc tố ở liều lượng nhỏ, người tiêu dùng còn có nguy cơ tổn thương gan, thận, suy giảm miễn dịch, thậm chí là tăng khả năng hình thành tế bào ung thư trong cơ thể.
Độc tố từ thịt bệnh là “sát thủ giấu mặt” - không thể loại bỏ bằng cách đun nấu thông thường. (Hình ảnh lan truyền trên mạng xã hội trong vụ thịt lợn C.P)
Thịt lợn bệnh chứa đầy vi khuẩn, ký sinh trùng và virus gây hại
Không chỉ độc tố, thịt bệnh còn là “ổ chứa” của nhiều loại ký sinh trùng và virus nguy hiểm. Trong đó, giun xoắn và sán dây là những loài thường gặp nhất ở lợn bệnh. Khi người ăn phải thịt chưa được nấu chín kỹ, ấu trùng giun hoặc sán có thể xâm nhập vào cơ thể, gây tổn thương nghiêm trọng tại các mô cơ, hệ thần kinh trung ương hoặc thậm chí cả mắt. Những biến chứng này không chỉ khó điều trị mà còn dễ để lại hậu quả lâu dài.
Ngoài ra, các loại virus như cúm lợn, dịch tả lợn châu Phi hay liên cầu khuẩn lợn không trực tiếp lây qua đường tiêu hóa, nhưng có thể truyền gián tiếp nếu người chế biến không tuân thủ quy trình vệ sinh - chẳng hạn như không rửa tay sau khi chạm vào thịt sống, hoặc sử dụng chung dao, thớt cho thực phẩm sống và chín.
Ăn thịt lợn bệnh không chỉ gây ngộ độc mà còn có thể dẫn đến các bệnh ký sinh trùng hoặc truyền nhiễm nguy hiểm. (Ảnh minh họa)
Nhiều loại thịt bệnh vẫn được tuồn ra thị trường - nhìn không khác gì thịt tươi
Một sự thật khiến người tiêu dùng phải giật mình là: không phải loại thịt bệnh nào cũng có dấu hiệu rõ ràng. Gần đây, một người tự xưng là cựu nhân viên tại cơ sở sản xuất thực phẩm đã tố cáo tình trạng cửa hàng ép nhân viên bán cả thịt heo, thịt gà có dấu hiệu bệnh - như nổi hột, mưng mủ, áp xe hoặc bốc mùi - cho người tiêu dùng. Một số còn bị bán giá rẻ để làm lạp xưởng. Hiện vụ việc đang được cơ quan chức năng điều tra, song phản ánh này một lần nữa làm dấy lên lo ngại về lỗ hổng trong kiểm soát chất lượng thực phẩm.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm - Đại học Bách Khoa Hà Nội), người tiêu dùng cần cảnh giác với thịt có các đốm trắng nhỏ trên thớ - đây có thể là ấu trùng sán gạo. Những “hạt gạo” nhỏ trắng đục, bên trong chứa dịch và đầu sán thường ký sinh tại cơ lưỡi, chân, vai, cơ hoành... và có thể dẫn đến nhiễm sán nếu ăn phải.
Vấn đề nằm ở chỗ, thịt nhiễm bệnh - dù là thịt heo có áp xe hay thịt chứa ấu trùng sán - đôi khi vẫn giữ được vẻ ngoài bắt mắt, không có mùi lạ hoặc biến đổi màu sắc rõ rệt. Điều này khiến nhiều người lầm tưởng là thịt sạch và vẫn sử dụng bình thường.
Thịt bệnh không phải lúc nào cũng bốc mùi - nhưng luôn là hiểm họa nếu ăn phải.
Làm sao để chọn thịt lợn an toàn? Đừng để “giá rẻ” đánh lừa
Trước thực trạng thịt lợn bẩn có thể len lỏi dưới nhiều hình thức, các chuyên gia khuyến cáo người tiêu dùng cần trang bị những kiến thức cơ bản để tự bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình:
- Mua thịt tại nơi uy tín, có kiểm dịch và thông tin truy xuất nguồn gốc rõ ràng.
- Quan sát kỹ màu sắc: thịt tươi phải đỏ hồng hoặc đỏ đậm, mỡ trắng ngà, khô ráo, không có vết bầm hay nổi gân máu.
- Tránh xa thịt có dấu hiệu tái nhợt, chảy nước, có mùi lạ, hoặc nổi hột, nốt lấm chấm màu trắng như hạt gạo.
- Khi luộc thử, thịt tươi sẽ cho nước trong, mùi thơm tự nhiên và có lớp váng mỡ rõ rệt. Ngược lại, thịt bệnh sẽ có nước đục, mùi khét hoặc hôi, ít váng.
- Tuyệt đối không ăn thịt tái, nem chua, tiết canh hoặc các món chưa được nấu chín kỹ.
- Luôn rửa tay kỹ sau khi chế biến thịt sống, không dùng chung dao - thớt cho thực phẩm sống và chín để tránh lây nhiễm chéo.
Đừng vì “rẻ” mà mua nhầm thịt bệnh - cái giá phải trả cho sức khỏe có thể rất đắt.
Cảnh giác với mọi thớ thịt - vì sức khỏe không thể thỏa hiệp
Thịt lợn là món ăn quen thuộc và giàu dinh dưỡng, nhưng cũng có thể trở thành “cái bẫy tử thần” nếu người tiêu dùng chủ quan. Trong bối cảnh thực phẩm bẩn, thịt nhiễm bệnh, thịt chứa ký sinh trùng vẫn còn trôi nổi, việc ăn uống an toàn không còn là lựa chọn - mà là trách nhiệm.
Hãy trang bị kiến thức, quan sát cẩn thận và đừng tin vào vẻ ngoài hay giá rẻ của một miếng thịt. Đôi khi, thứ bạn tưởng là ngon lại chính là nguyên nhân khiến sức khỏe gia đình gặp nguy hiểm.
Đừng quên chia sẻ bài viết này để nhiều người cùng cảnh giác và biết cách nhận diện thịt lợn bệnh - vì sức khỏe là điều không thể đánh đổi!
Nguồn: vnexpress