1.366 lượt xemSò, hàu, vẹm, ngao… vốn nổi tiếng là giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe. Thế nhưng, bạn có biết chúng cũng là nhóm hải sản "ngậm" nhiều vi nhựa nhất hiện nay, trung bình lên tới 10 hạt/gram? Bác sĩ khuyến cáo: nếu không cẩn thận khi ăn, bạn có thể đang vô tình đưa hàng ngàn hạt vi nhựa vào cơ thể mà không hề hay biết.
Động vật nhuyễn thể bổ dưỡng nhưng tích tụ nhiều vi nhựa hơn các loại hải sản khác
Theo bác sĩ Lê Nhất Duy (Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM – Cơ sở 3), vi nhựa trong môi trường biển có thể xâm nhập vào cơ thể các loài sinh vật biển, đặc biệt là nhóm nhuyễn thể như sò, hàu, vẹm, ngao, hến…. Đây là những loài lọc hàng trăm lít nước biển mỗi ngày để sinh tồn – đồng nghĩa với việc “lọc luôn” cả hạt vi nhựa siêu nhỏ lơ lửng trong nước.
Trong khi các loài cá chỉ chứa khoảng 2,9 hạt vi nhựa mỗi gram, tôm cua ở mức 8,6 MP/g thì nhóm nhuyễn thể có thể đạt tới 10,5 MP/g – cao nhất trong tất cả các loại hải sản. Hàm lượng vi nhựa này còn tăng mạnh nếu hải sản được đánh bắt từ vùng biển châu Á – nơi có mức độ ô nhiễm nhựa nghiêm trọng hàng đầu thế giới.
Nhuyễn thể là “cỗ máy lọc nước biển” giàu dinh dưỡng nhưng cũng là “ổ chứa” vi nhựa hàng đầu.
>>> Xem thêm: Vi nhựa trong không khí nguy hiểm đến mức nào? Câu trả lời khiến nhiều người giật mình
Ăn hải sản chứa vi nhựa có thể dẫn đến những nguy cơ nào cho sức khỏe?
Vi nhựa không chỉ nằm lại trong ruột của hải sản – khi con người ăn vào, chúng có thể xâm nhập vào ruột, máu và các cơ quan nội tạng. Bác sĩ Duy cho biết: những hạt nhựa siêu nhỏ (nano nhựa) có thể vượt qua hàng rào sinh học, gây viêm, tổn thương tế bào, làm tăng stress oxy hóa. Vi nhựa còn có thể “mang theo” các hóa chất độc hại như BPA, kim loại nặng, thuốc trừ sâu từ môi trường biển vào cơ thể người.
Một số nguy cơ tiềm ẩn đã được ghi nhận trong các nghiên cứu trên động vật như: rối loạn nội tiết, ảnh hưởng sinh sản, rối loạn chuyển hóa, miễn dịch, thần kinh và thậm chí liên quan đến các bệnh tim mạch. Tuy nhiên, các tổ chức như WHO và FAO cho rằng bằng chứng hiện tại vẫn chưa đủ để xác định chính xác mức độ rủi ro của vi nhựa ở mức tiêu thụ thông thường.
Vi nhựa là “nguy cơ tiềm ẩn” hơn là hiểm họa tức thời – nhưng bạn không nên xem nhẹ.
>>> Xem thêm: Phát hiện vi nhựa có thể gây tắc nghẽn mạch máu não, ảnh hưởng đến trí nhớ và nhận thức
Không cần tẩy chay hải sản: 4 cách giảm vi nhựa hiệu quả khi ăn
Thay vì loại bỏ hoàn toàn hải sản ra khỏi chế độ ăn, bạn hoàn toàn có thể giảm đáng kể lượng vi nhựa tiêu thụ bằng cách ăn uống có chọn lọc. Bác sĩ Duy khuyến nghị:
- Chọn mua hải sản từ nguồn đáng tin cậy, có kiểm định chất lượng và xuất xứ rõ ràng.
- Làm sạch kỹ và bỏ nội tạng – đây là nơi vi nhựa tập trung nhiều nhất, đặc biệt ở cá và giáp xác.
- Hạn chế ăn sống các loại nhuyễn thể (sò, hàu, vẹm...) – thay vào đó, hãy nấu chín kỹ để loại bỏ phần vi nhựa dễ bị loại ra ngoài theo nhiệt.
- Giảm tần suất ăn các loại hải sản có nguy cơ tích lũy vi nhựa cao, đặc biệt là sò, hàu, ngao và hến.
Chọn kỹ, sơ chế đúng và ăn điều độ là “bộ ba” giúp bạn tận hưởng hải sản một cách an toàn hơn.
Vì sao hải sản châu Á thường chứa nhiều vi nhựa hơn?
Theo bác sĩ Duy, vi nhựa phân bố không đều giữa các vùng biển, và châu Á đang là điểm nóng của ô nhiễm nhựa toàn cầu. Nguyên nhân là do lượng rác thải nhựa lớn đổ ra biển từ các quốc gia dân số đông, xử lý rác chưa hiệu quả, hoạt động đánh bắt và tiêu dùng nhựa tăng nhanh. Điều này khiến hàm lượng vi nhựa trong sinh vật biển ở khu vực này cao hơn hẳn so với châu Âu hay Bắc Mỹ.
Nếu có thể, bạn nên ưu tiên chọn các sản phẩm hải sản có nguồn gốc được chứng nhận (ví dụ: ASC, MSC, GlobalG.A.P.), hoặc từ các chuỗi siêu thị uy tín có truy xuất nguồn gốc rõ ràng.
Sự khác biệt về vùng biển đánh bắt có thể quyết định mức độ an toàn của món ăn trên bàn bạn.
>>> Xem thêm: Cách giảm vi nhựa trong bữa ăn hàng ngày để bảo vệ sức khỏe
FAQs – Giải đáp thắc mắc về vi nhựa trong hải sản
Vi nhựa là gì?
Vi nhựa là những mảnh nhựa siêu nhỏ (dưới 5mm), hình thành do quá trình phân rã của rác thải nhựa trong môi trường. Chúng hiện diện ở khắp nơi, đặc biệt trong đại dương.
Tôi có nên ngừng ăn nhuyễn thể như hàu, sò, vẹm không?
Không cần thiết phải loại bỏ hoàn toàn, nhưng nên giảm tần suất và ăn theo cách an toàn hơn: chọn nguồn sạch, làm sạch kỹ và nấu chín hoàn toàn.
Hải sản sống có chứa nhiều vi nhựa hơn không?
Có – vì khi ăn sống, bạn thường ăn cả ruột hoặc mô mềm nơi vi nhựa tích tụ nhiều nhất. Nấu chín kỹ có thể giúp giảm phần nào lượng vi nhựa tiêu thụ.
Có cách nào loại bỏ vi nhựa khỏi hải sản hoàn toàn không?
Hiện tại, chưa có phương pháp nào giúp loại bỏ hoàn toàn vi nhựa khỏi thực phẩm. Tuy nhiên, sơ chế đúng cách và chọn nguồn gốc rõ ràng có thể giảm thiểu tối đa lượng vi nhựa bạn tiêu thụ.
Cách ăn hải sản để hạn chế “nuốt” vi nhựa.
>>> Xem thêm: Vi nhựa có thể gây vô sinh, ung thư, nhưng có một nhóm thực phẩm giúp cơ thể chống lại điều đó
Hải sản là món quà dinh dưỡng tuyệt vời của đại dương – nhưng trong thời đại ô nhiễm nhựa, mỗi bữa ăn cần đi kèm với hiểu biết và sự chọn lọc. Vi nhựa tuy chưa thể nhìn thấy bằng mắt thường, nhưng tác động tiềm ẩn của chúng đối với sức khỏe là điều không thể bỏ qua.
Bạn có đang ăn hải sản đúng cách? Hãy chia sẻ bài viết này để cùng lan tỏa kiến thức và góp phần lựa chọn tiêu dùng an toàn, bền vững hơn cho sức khỏe và môi trường.
Nguồn: aFamily
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.
