984 lượt xemRằm tháng Giêng, hay còn gọi là Tết Nguyên Tiêu, được người Việt xem là cái Tết thứ hai trong năm, mang ý nghĩa quan trọng về tâm linh và văn hóa. Đây không chỉ là thời điểm để gia đình sum họp, cầu mong bình an, mà còn là dịp để tham gia các lễ hội truyền thống đặc sắc. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về ý nghĩa, phong tục và những hoạt động độc đáo xoay quanh ngày lễ quan trọng này.
1. Rằm tháng Giêng – Ngày lễ hội đầu tiên sau Tết Nguyên Đán
Rằm tháng Giêng là ngày 15 âm lịch đầu tiên của năm, được xem là thời điểm trăng tròn mang ý nghĩa viên mãn, khởi đầu trọn vẹn cho cả năm. Trong đời sống văn hóa Việt Nam, ngày này còn được gọi là Tết Nguyên Tiêu, xuất phát từ phong tục đón mừng năm mới của người Hoa nhưng đã được hòa quyện vào văn hóa Việt từ hàng trăm năm qua.
Dân gian Việt Nam vẫn lưu truyền câu nói: “Cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng”, nhấn mạnh tầm quan trọng của lễ cúng ngày này. Đây là dịp để bày tỏ lòng biết ơn với tổ tiên, cầu mong một năm may mắn, sung túc và bình an.
Rằm tháng Giêng, diễn ra vào ngày 15 tháng Giêng âm lịch, còn được gọi là Tết Nguyên Tiêu. Đây là ngày trăng tròn đầu tiên của năm mới
>>> Xem thêm: Vì sao nói “Cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng”?
2. Ý nghĩa và tầm quan trọng của Rằm tháng Giêng
Ý nghĩa tâm linh
Ngày Rằm tháng Giêng mang ý nghĩa kết nối giữa con người với trời đất và tổ tiên. Các nghi lễ trong ngày này thể hiện sự tri ân đối với thần linh, tổ tiên và khát vọng cầu mong sự che chở, phù hộ cho gia đình.
Ý nghĩa văn hóa
Đây không chỉ là dịp để thực hiện các nghi thức cúng lễ mà còn là cơ hội để gia đình sum họp, cùng nhau giữ gìn những giá trị truyền thống. Rằm tháng Giêng cũng là dịp để cộng đồng tham gia vào các lễ hội đặc sắc, gắn kết tinh thần đoàn kết và tôn vinh bản sắc dân tộc.
Tầm quan trọng
Rằm tháng Giêng được xem như cái Tết tiếp nối của Tết Nguyên Đán, giúp hoàn thiện các nghi lễ đầu năm. Đối với người Việt, ngày này đánh dấu sự khởi đầu viên mãn, tạo nền tảng cho một năm mới tốt lành.
Lễ cúng Rằm tháng Giêng không chỉ để tri ân tổ tiên mà còn cầu mong sức khỏe, may mắn, và bình an cho gia đình trong cả năm
3. Phong tục truyền thống ngày Rằm tháng Giêng
Dâng lễ cúng tổ tiên
Các gia đình chuẩn bị mâm cỗ thịnh soạn để dâng lên bàn thờ tổ tiên và thần linh. Mâm cỗ thường bao gồm gà luộc, bánh chưng, xôi gấc, canh măng, cùng các loại hoa quả tươi. Đây là nghi thức quan trọng thể hiện lòng biết ơn và cầu mong sự phù hộ cho gia đình.
Đi chùa cầu an
Người Việt tin rằng đi chùa thắp hương vào ngày Rằm tháng Giêng sẽ mang lại may mắn, bình an. Tại đây, họ dâng lễ, cầu nguyện cho sức khỏe, sự nghiệp và gia đình hạnh phúc. Những ngôi chùa lớn thường tổ chức các nghi lễ trang trọng, thu hút đông đảo người dân tham gia.
Hóa vàng
Phong tục hóa vàng vào ngày Rằm tháng Giêng nhằm gửi gắm tiền vàng và lễ vật đến tổ tiên, cầu mong sự phù hộ độ trì. Đây cũng là nghi thức khép lại các lễ cúng đầu năm.
Treo đèn lồng
Tại các vùng có đông người Hoa sinh sống, như Hội An hay Chợ Lớn (TP.HCM), phong tục treo đèn lồng đỏ vào ngày Rằm tháng Giêng tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc, và không khí lễ hội thêm phần rực rỡ.
Vào ngày Rằm tháng Giêng các gia đình thường chuẩn bị mâm cỗ thịnh soạn để dâng lên tổ tiên và thần linh
>>> Xem thêm: Xem ngày giờ đẹp cúng ông Công ông Táo 2025: Có 3 ngày đẹp nhất
4. Các lễ hội đặc sắc dịp Rằm tháng Giêng
Lễ hội chùa Hương
Diễn ra từ mùng 6 tháng Giêng đến hết tháng 3 âm lịch, chùa Hương trở thành điểm hành hương lớn nhất cả nước vào dịp Rằm tháng Giêng. Đây là cơ hội để du khách vừa cầu an, vừa chiêm ngưỡng phong cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp.
Lễ hội Yên Tử
Yên Tử được xem là đất tổ của Phật giáo Việt Nam, và lễ hội Yên Tử vào dịp Rằm tháng Giêng thu hút hàng nghìn phật tử, du khách thập phương. Người tham gia không chỉ cầu bình an mà còn tìm thấy sự thanh tịnh trong tâm hồn.
Lễ hội thả đèn hoa đăng ở Hội An
Tại Hội An, người dân thả hàng ngàn chiếc đèn hoa đăng xuống dòng sông Hoài, tạo nên cảnh tượng lung linh, huyền ảo. Lễ hội này là điểm nhấn văn hóa độc đáo, mang lại sự thanh bình, may mắn cho những người tham gia.
Mỗi dịp Rằm tháng Giêng, các ngôi chùa lớn thu hút hàng vạn phật tử và du khách đến dâng hương, cầu nguyện
5. Món ăn đặc trưng ngày Rằm tháng Giêng
- Bánh chưng, bánh tét: Hai món bánh truyền thống này không thể thiếu trong mâm cỗ Rằm tháng Giêng, tượng trưng cho sự trọn vẹn, đủ đầy.
- Xôi gấc: Màu đỏ của xôi gấc biểu trưng cho sự may mắn, thịnh vượng và thường xuất hiện trong các lễ cúng ngày Rằm.
- Chè trôi nước: Chè trôi nước là món ăn đặc biệt mang ý nghĩa đoàn viên, hạnh phúc. Những viên chè tròn trịa, ngọt ngào tượng trưng cho sự viên mãn trong năm mới.
- Canh măng: Canh măng khô hoặc măng tươi là món ăn quen thuộc, mang ý nghĩa gắn kết gia đình, hòa hợp.
- Hoa quả tươi: Mâm ngũ quả được bày trí trang trọng trên bàn thờ, tượng trưng cho sự cân bằng ngũ hành, cầu mong sự hài hòa và thịnh vượng.
Những món ăn đặc trưng trong ngày Rằm tháng Giêng
>>> Xem thêm: Thắp hương 1, 3 hay 5 nén? Thắp hương bao nhiêu nén là chuẩn nhất?
Rằm tháng Giêng không chỉ là ngày lễ quan trọng trong năm mà còn là dịp để người Việt giữ gìn những giá trị truyền thống tốt đẹp. Từ các nghi lễ tâm linh, phong tục truyền thống, đến các món ăn đặc trưng, tất cả đều thể hiện sự tôn kính với tổ tiên, khát vọng về một năm mới an lành, hạnh phúc. Hãy cùng gia đình và bạn bè trải nghiệm không khí thiêng liêng, ấm áp của Rằm tháng Giêng, để kết nối với cội nguồn và đón chào một năm mới đầy may mắn!
Tổng hợp
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.
