Công trình nằm ở ngoại ô thành phố Buôn Ma Thuột, xã Cư Ebur - một khu vực cư dân lâu đời có đời sống xã hội gắn kết - đang phải đối mặt với tiến trình đô thị hóa nhanh chóng. Khi nhận được đề bài thiết kế một quán cà phê tại đây, chúng tôi hướng đến một kiến trúc có thể kế thừa được tinh thần của địa điểm, duy trì được sự hài hòa giữa kiến trúc mới và nếp sinh hoạt cộng đồng hiện hữu.
Để tối ưu kinh phí và phù hợp với nguồn lực xây dựng địa phương, kiến trúc của Cà phê Xã được module hóa và tập trung vào những vật liệu sẵn có để quá trình thi công được thuận lợi và hiệu quả.
Tại Cư Ebur, nhiều ngôi nhà vẫn còn giữ được đặc trưng của kiến trúc nông thôn, từ một nhà chính kiên cố, những không gian đệm được mở rộng ra xung quanh bằng cấu trúc nhẹ nhằm phục vụ cho sinh hoạt thường nhật, tiếp khách, chuồng trại, hoặc ga-ra xe công nông... Điều này gợi cảm hứng cho việc đề xuất kiến trúc của Cà phê Xã, khi vị trí xây dựng công trình trước đây vốn là chuồng nai cũ, vườn rau và hàng hiên sinh hoạt chung của cả gia đình.
Việc đề xuất mô hình mở cũng dựa trên quan sát của nhóm thiết kế khi nhận ra đa phần người dân bản địa yêu thích không gian cà phê cóc, lấp lửng trong ngoài. Phần “đóng” của công trình được “nén lại” và đặt ở những vị trí phù hợp, chủ yếu là những không gian cần tính riêng tư như quầy và phụ trợ, trong khi phần lớn không gian chính được mở ra với thiên nhiên. Chúng tôi hướng đến một cấu trúc “lỏng” để duy trì được tính liên tục và phong phú cho trải nghiệm cà phê. Việc cân nhắc về cao độ nền, kích thước, chiều cao và cảnh quan khiến không gian quán có thể phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau trong cùng một lúc: workshop, đọc sách, hội nhóm hay tụ họp gia đình. Tất cả các không gian được liên kết với nhau dưới một hệ mái dốc nhẹ và liên tục.
Với việc toàn bộ không gian đều xoay quanh một sân trong lớn, các cụm ngồi được bố trí ở nhiều cao độ khác nhau, thấp dần về “thung lũng” trung tâm, chúng tôi mong muốn tạo ra không khí vừa ấm cúng, quây quần vừa thân thiện, cởi mở như chính tên “Xã” của quán. Công trình hướng đến cảm giác hài hòa trong khi vẫn giữ được sự phong phú và tôn trọng bản sắc của từng không gian riêng lẻ.
Địa điểm: Xã Cư Ebur, tỉnh Buôn Ma Thuột
Diện tích: 300m2
Đơn vị thiết kế: Tad.atelier
Kiến trúc sư: Vũ Tiến An, Phạm Quốc Hiệp, Bùi Diễm Quỳnh
Năm hoàn thành: 2023
Ảnh: Tad.atelier