Một số thiết kế về mặt lý thuyết thì rất đẹp và công năng, thoạt đầu rất được gia chủ ưa chuộng. Nhưng phải đến khi hoàn thiện thực tế và trải qua sinh hoạt hàng ngày, những thiết kế này mới khiến gia chủ “vò đầu bứt tóc” vì luôn khiến căn nhà nóng bức quanh năm.

1. 1. Giếng trời quá to rộng

Thiết kế giếng trời rộng giúp không gian trong nhà được chiếu sáng tối đa, mang lại cảm giác thoáng đãng và rộng rãi hơn diện tích thực tế. Tuy nhiên, mặt trái của việc thiết kế giếng trời quá to là khiến căn nhà hứng nắng tối đa, đặc biệt là vào thời điểm trưa hè nóng bức, oi ả. Như ví dụ thực tế sau:

“Gia đình anh Huỳnh Xuân Thiện, 38 tuổi, xây nhà 3 tầng trên miếng đất mặt tiền 4,8m dài hơn 20m ở quận 9. Hai nhà bên cạnh đang là nhà cấp 4, nhưng anh đề phòng sau này họ xây tầng cao, sẽ lấp các cửa sổ cạnh nhà mình, nên quyết định sẽ làm 2 giếng trời để lấy sáng từ cao xuống. Hai đứa con mắt kém và cũng cận thị như bố nên anh Thiện rất quý ánh sáng tự nhiên, muốn hướng con tới việc càng ít dùng đèn càng tốt.

Anh Thiện chừa 2m làm sân sau (diện tích mái lợp kính gần 10m2) và để khoảng giữa nhà rộng tầm 7m2 nữa để làm thông tầng. Hệ lam bằng sắt dưới lớp kính cường lực được làm ở mức nhỏ nhất có thể, để ánh sáng chiếu vào nhà được nhiều nhất. Ở sân sau có một toilet nhỏ, còn dưới giếng trời giữa nhà là khu vực cầu thang. Tất cả các phòng đều trổ cửa sổ ra các khu vực giếng trời.

Xây xong nhà, anh rất hài lòng vì tất cả các phòng đều nhận được ánh sáng tự nhiên. Ban ngày hoàn toàn không cần bật đèn. Thậm chí, giữa trưa nắng, nếu mở hết cửa sổ, còn có cảm giác nhà hơi sáng so với nhu cầu sử dụng.

Thiết kế giếng trời lớn khiến gia chủ thiệt nhiều hơn lợi (ảnh minh họa)

Tuy nhiên, vì chỉ chú ý lấy sáng mà không quan tâm đến thông gió nên giếng trời chính là một nguyên nhân khiến nhà anh nắng nóng. Nhà hướng Đông, toàn bộ khu giếng trời sau nhà là hướng Tây, nắng chiếu qua kính khiến các phòng ở phía sau nhà rất nóng vào buổi chiều, kể cả phòng ở tầng trệt. Giếng trời giữa nhà khá rộng nên buổi chiều những phòng phía trước cũng nóng nốt. Buổi tối trong nhà không mát vì anh không làm thông gió ở giếng trời.

Chưa hết, sàn nhà trực tiếp hứng nắng từ giếng trời thì chịu thiệt hại đáng kể do nắng nóng. Gạch lát sàn thường xuyên bị bong tróc. Do cầu thang nằm trọn trong khu vực giếng trời giữa nhà nên lan can cầu thang của tầng trên cùng gỗ nứt nẻ cong vênh, mấy bậc cầu thang trên cùng bạc phếch. Đợt Tết Nguyên đán, gia đình anh về quê 10 ngày, lúc trở về nhà, mấy chậu cây để ở dưới giếng trời héo quắt. 

Gợi ý cách khắc phục:

• - Làm lam chắn cố định bên dưới giếng trời
• - Làm mái che di động và có điều khiển từ xa để điều chỉnh mức độ chiếu sáng 
• - Thiết kế thông gió ngang dưới mái kính, kết hợp cây xanh giảm bớt ánh sáng và giúp căn nhà thông gió, thoát nhiệt

>>> Xem thêm: Tác hại từ việc xây giếng trời mà chủ nhà cần lường trước và có biện pháp xử lý 

2. 2. Thiết kế giếng trời đúng hướng nắng nóng

Cũng từ ví dụ trên của gia đình anh Thiện, có thể thấy dù thiết kế giếng trời hẹp lại vừa đủ với nhu cầu sử dụng, nhưng nếu bỏ qua khâu vị trí đặt giếng trời và không chú ý thông gió, không gian trong nhà vẫn sẽ hứng chịu nắng nóng oi ả của mùa hè. 

Khi thiết kế vị trí giếng trời, cần xem bố cục của ngôi nhà (độ dài, rộng, cao) và hướng mặt trời (Đông - Tây) mà đề xuất vị trí và hình dạng giếng trời để vẫn lấy được sáng nhưng không bị chiếu trực tiếp vào các không gian sinh hoạt khác, đạt hiệu quả tối ưu về điều tiết vi khí hậu.

KTS Phạm Thanh Truyền cho rằng, với các ngôi nhà vùng nhiệt đới, tốt nhất chỉ nên làm lỗ giếng trời ở đúng ô trống giữa cầu thang, vừa không gây hại cho cầu thang, vừa đảm bảo ánh sáng vừa đủ. Quan trọng là thông thoáng, thoát khí nóng trong nhà qua được các ô thông tầng, nếu làm bịt kín, vô tình tạo nên hiệu ứng nhà kính, ngôi nhà trở nên nóng và ngột ngạt hơn.

"Một điều nguy hiểm là tầng ozon mỏng, lượng tia cực tím càng lúc càng tăng cao, có thể làm bỏng da, gây ung thư da... Vì thế nếu gia chủ để giếng trời với diện tích và vị trí không phù hợp, vô tình gặp tác hại từ thiên nhiên mà không biết", kiến trúc sư Truyền nhận xét.

Gợi ý cách khắc phục:

• - Thiết kế thông gió ngang dưới mái kính, kết hợp cây xanh và phun nước làm mát

>>> Xem thêm: 4 sai lầm khi thiết kế giếng trời gia chủ Việt nên tránh để khỏi “tiền mất tật mang”

3. 3. Thiết kế mặt tiền kính lớn

Để căn nhà thêm sang trọng và giúp lấy sáng cho toàn bộ không gian bên trong, nhiều gia chủ Việt hiện nay rất ưa chuộng thiết kế mặt tiền kính lớn, trải dọc từ tầng 1 lên đến những tầng trên cùng. 

Tuy nhiên, thiết kế thay tường bê tông bằng tường kính mang lại nhược điểm cực lớn là khả năng bức xạ nhiệt cao của mặt kính, khiến không gian trong nhà hấp thụ nhiệt nóng - lạnh cao hơn nhiều so với xây tường bê tông thông thường. Nhiều gia chủ đã khắc phục bằng cách lắp rèm 2 lớp dày - mỏng đan xen nhưng không ăn thua.

Gợi ý cách khắc phục:

• - Lắp rèm 2 lớp, kết hợp 2 loại rèm kéo và rèm vải, kèm theo dán film cách nhiệt cho mặt kính

>>> Xem thêm: Chị Vũ Thuận chia sẻ cách chống nóng hiệu quả cho căn hộ vách kính hướng Tây sau 2 mùa hè nóng như đổ lửa 

*Các gia chủ có gặp trường hợp nào như trên? Hãy chia sẻ dưới bình luận để các thành viên khác tham khảo và học hỏi nhé!