Nhiều năm trôi qua, có những người “chiến sĩ” - những kiến trúc sư Việt luôn khao khát hướng về công trình xanh, vẫn miệt mài để chứng minh giá trị bền vững của công trình xanh đối với cuộc sống ngày nay, góp phần khẳng định vị trí của công trình xanh đối với toàn xã hội.
Có người theo đuổi công trình xanh như một mục tiêu khi đến với nghề, có người thì muốn thử thách bản thân chinh phục miền đất mới, có người chỉ đơn giản là muốn góp một phần công sức để cuộc sống của tất cả chúng ta trở nên tốt đẹp hơn.
Với KTS.Ths Nguyễn Hoàng Mạnh, CEO của MIA Design Studio, một đàn anh trong ngành kiến trúc với 14 năm kinh nghiệm làm nghề, con người là trung tâm của mọi công trình kiến trúc: “ Tôi đặt con người là trung tâm của mọi tác phẩm kiến trúc của mình. Bất cứ công trình nào mà tôi tìm thấy được giá trị sử dụng cao, phục vụ tốt cho con người thì tôi sẽ rất hứng thú tham gia”. Đó là lí do anh tìm hiểu và tới với hành trình chinh phục tiêu chuẩn xanh.
Con người là yếu tố trung tâm của kiến trúc là yếu tố KTS Nguyễn Hoàng Mạnh thể hiện qua công trình Nhà Hộc Kéo
Còn với KTS An Việt Dũng, anh vốn khắc sâu trong tâm trí hình ảnh trong trẻo của quê hương Ninh Bình và an yên của miền quê nước Ý nơi anh từng theo học. Nên khi trở lại Hà Nội, ngắm nhìn những tòa nhà cao tầng, những khu nhà tập thể cũ kĩ với thiết kế chuồng cọp, anh đã phải tự hỏi: Sao những người thủ đô có thể sống trong không gian tù túng như thế? Và thiên nhiên ở đâu trong cuộc sống của họ. Chính điều đó đã thôi thúc anh bước lên hành trình chinh phục công trình xanh.
Phá vỡ tư duy về những ban công chuồng cọp tại các khu tập thể cũ, Eco Balcony là sự thay đổi thú vị mà KTS. An Việt Dũng muốn giới thiệu tới đông đảo mọi người
Đó chỉ là hai trong vô vàn câu chuyện về lí do những KTS, những người “chiến sĩ” với ý chí bền bỉ, quyết tâm chinh phục công trình Xanh tại Việt Nam.
Bức tranh thực tế về công trình nhà ở xanh ngày nay
Nhờ có sự tham gia tích cực của báo chí và truyền thông, những năm gần đây “Công trình xanh” không còn là cụm từ quá xa lạ với đông đảo công chúng. Nhận thức của công chúng dần thay đổi tích cực là điều kiện thuận lợi đối với những KTS luôn theo đuổi giá trị xanh bền vững nhưng kèm theo đó, KTS cũng gặp không ít những khó khăn và trở ngại tâm lý. Bởi kiến trúc không chỉ là ngành nghề xây dựng, đó còn là một lĩnh vực đầy tính nghệ thuật. Mỗi công trình đều là đứa con tinh thần mà KTS dành trọn tâm huyết để tạo ra. Cũng như những người làm nghệ thuật khác KTS mong muốn tìm được những gia chủ có tâm hồn đồng điệu với mình, cảm được công trình của mình. Sẽ thật buồn nếu gia chủ chỉ coi trọng ngôi nhà có kiến trúc đẹp mà không biết nó đẹp ra sao hay quan tâm nó có giá trị bền vững thế nào, không hiểu được dụng ý và sự tỉ mẩn của người thiết kế.
Trong quá trình trao đổi cùng KTS, cũng có những gia chủ đề đạt rằng họ không có nhu cầu sở hữu công trình xanh. Tuy nhiên ở vị trí của người làm kiến trúc, được khách hàng tin tưởng và giao phó công trình thì các KTS cũng cố gắng cân bằng các ý kiến, hướng gia chủ tới những giá trị tốt đẹp và bền vững nhất dù không hoàn toàn đi theo kiến trúc của một công trình nhà ở chuẩn xanh.
Được gia chủ ghi nhận và thấu hiểu công trình là món quà tinh thần mà bất cứ KTS nào cũng mong muốn nhận được
Bên cạnh đó, nỗi băn khoăn về chi phí tăng thêm vẫn là lí do muôn thuở cản trở quyết định sở hữu công trình nhà ở xanh của không biết bao nhiêu người. Theo KTS Nguyễn Hoàng Mạnh: “Vẫn còn rất nhiều chủ nhà từ chối công trình xanh vì họ chưa nhìn nhận cụ thể được lợi ích mà công trình xanh đem lại. Điều đó khiến họ không dễ dàng gì khi quyết định bỏ thêm chi phí để sở hữu công trình xanh”.
Nhằm đưa ra giải pháp để cân đối được lợi ích và chi phí của công trình xanh, KTS. Đỗ Hữu Nhật Quang, người đồng sáng lập GreenViet và có nhiều kinh nghiệm trong tư vấn chứng nhận công trình xanh, lại tin rằng: “Việc thực hiện công trình xanh không phải luôn cần nhiều tiền. Rẻ vẫn xanh”.
Theo anh, chi phí phát sinh khi xây dựng công trình xanh, một phần phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên và quan điểm thẩm mỹ của gia chủ vì nó liên quan trực tiếp tới việc lựa chọn vật liệu xanh để hoàn thiện công trình. Thị trường vật liệu xanh ngày nay đã dần đa dạng hơn nên lựa chọn vật liệu thay thế với mức phí hợp lý hơn nhưng hiệu quả tương đương là hoàn toàn có thể. Đó là một trong những giải pháp để chi phí phát sinh sẽ không còn là điều quá đáng ngại.
Anh cũng đưa ra một số lời khuyên về vật liệu xanh ổn về chất và phù hợp về điều kiện kinh tế: gạch bê-tông khí chưng áp (AAC) và kính low-e, đèn leed, thiết bị vệ sinh tiết kiệm nước…
Vật liệu xanh đa dạng giúp chúng ta dễ dàng hơn trong việc lựa chọn loại vật liệu phù hợp với điều kiện kinh tế và nhu cầu công trình của mình
Quy định về xây dựng đô thị cũng là điểm KTS cần hết sức lưu ý. Có thể KTS và gia chủ đã tìm được kết cấu công trình xanh như ý muốn nhưng khi soi chiếu với quy định xây dựng, lại có sự xung đột nhất định. Kết cấu phải có sự điều chỉnh sao cho phù hợp với quy định pháp luật mà không ảnh hưởng tới nhu cầu sử dụng của chủ nhà. Và người đưa ra phương hướng cho đề bài nan giải này không ai khác ngoài KTS.
Quy định về xây dựng đô thị là một trong những khó khăn KTS phải lưu ý để tính toán giải pháp xanh phù hợp cho công trình
Có những nỗ lực không ngừng nghỉ đáng được ghi nhận
Thành công lớn nhất sau thời gian dài nỗ lực của các KTS chắc hẳn là sự ghi nhận của công chúng đối với các công trình xanh nói chung và nhà ở xanh nói riêng trong những năm trở lại đây. Mọi người dần hiểu rõ hơn về giá trị mà công trình xanh đem lại về lâu về dài không chỉ cho chính gia chủ mà còn cho môi trường, cho toàn xã hội.
Đã có những đơn vị sẵn sàng lấy “xanh” là sứ mệnh như Farming Architects: Ngay khi gọi tên – Farming - những người làm kiến trúc trẻ sẽ không đánh mất chính mình trên quá trình phát triển nhiều “cạm bẫy” của lợi nhuận. Những “người nông dân” của Farming Architects luôn đặt cho mình một nhiệm vụ, định hướng “gieo nhiều nhất những khoảng xanh để tạo nên một cuộc sống trong lành hơn”. Nhiệm vụ ấy chẳng phải của ai giao phó, nó xuất phát tự sự tiếc nuối của những kiến trúc sư trẻ khi mỗi ngày qua đi lại thấy rõ sự “mịt mờ của cuộc sống dưới làn khói bụi ô nhiễm”.
Chỉ cần hoàn thiện được một công trình xanh, đó đã là một thành tựu lớn.
Không gian sống lí tưởng của công trình Nhà Hộc Kéo do MIA Design Studio thiết kế khiến ai cũng ước ao được sở hữu
Ngôi nhà nhỏ đa sắc màu ở Bình Dương do A21 Studio thực hiện lại dẫn lối người xem vào không gian sống sinh động, nên thơ
Không chỉ ghi dấu với công chúng trong nước, các công trình xanh ở nước ta còn ghi dấu ấn với bạn bè quốc tế thông qua những cuộc thi tài trên khắp Thế giới.
Công trình xanh Naman Spa do MIA Design Studio thiết kế đã dành được giải thưởng lớn nhất tại A+ Award 2016 cho hạng mục công trình chăm sóc sức khỏe
Công trình nhà cộng đồng BE Friendly Space đoạt giải thưởng cao A+Award 2017
Trong nước, những cuộc thi đánh giá và ghi nhận những công trình xanh đã trở thành nguồn động viên tinh thần vô giá, giúp hoàn thiện các tiêu chí đánh giá công trình xanh trong cộng đồng KTS.
V + H House của KTS Mai Lan Chi đạt giải nhất hạng mục giải thưởng cho KTS trẻ trong khuôn khổ cuộc thi Spec Go Green International Awards 2017
Ý tưởng về thành phố xanh trong tương lai của sinh viên Nguyễn Việt Tiến gây ấn tượng mạnh tại cuộc thi Spec Go Green International Awards 2017
Chinh phục công trình xanh là một quá trình dài hơi, đòi hỏi KTS phải có lòng tin, phải hiểu rõ bản chất và quyết chí đồng hành tới cùng để thay đổi thói quen xây dựng nhà ở hiện nay của xã hội, hướng tới kiến trúc mang giá trị bền vững, thân thiện với môi trường tự nhiên.
Xem thêm: Xanh là chất lượng: Xu hướng xanh trong xây dựng nhà ở 2018 sẽ có gì khác biệt?
Bài viết: Thu Thủy
[Xanh là Chất lượng - Green is quality] là khái niệm được Ashui.com (Trang thông tin điện tử của Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Việt Nam) sáng tạo nên để định hướng là mục tiêu trong xây dựng công trình kiến trúc xanh.
Happynest cùng Ashui.com liên kết phát triển các chủ đề nội dung để truyền đi thông điệp "Xanh là chất lượng" giúp xây dựng và cải thiện chất lượng cuộc sống tại Việt Nam.
Chúng tôi tin rằng nhận thức chung của cả cộng đồng với những vấn đề về chất lượng cuộc sống sẽ giúp mỗi người đều có ý thức tìm kiếm những giải pháp để đem lại một cuộc sống tốt hơn trong tương lai, bằng chính hành động và kêu gọi hành động từ hôm nay. Đó không chỉ là trách nhiệm của một người mà là sự chung tay của cả cộng đồng để hướng đến những giá trị chung.