Khám phá tường tận về chủ nghĩa chức năng trong thiết kế

Trong thế giới thiết kế hiện đại, chủ nghĩa chức năng giữ vai trò quan trọng trong việc tạo nên các sản phẩm có tính ứng dụng cao. Triết lý này đặc biệt nhấn mạnh việc hình thức phải phục vụ chức năng, đảm bảo sự tối giản, hiệu quả và tiện dụng. Sau đây, mình sẽ tổng hợp một số thông tin để bạn hiểu hơn về chủ nghĩa này trong thiết kế nhé!

5 Phút để tìm hiểu chi tiết về chủ nghĩa chức năng trong thiết kế 

1. Giới thiệu chủ nghĩa chức năng trong thiết kế

Chủ nghĩa chức năng (Functionalism) được biết đến như một triết lý nhấn mạnh đến công năng của mỗi sản phẩm thay vì yếu tố thẩm mỹ hay trang trí. Theo chủ nghĩa này, một thiết kế đẹp không hoàn toàn nằm ở vẻ bề ngoài mà quan trọng hơn là cách mà nó phục vụ cho nhu cầu sử dụng thực tế. Hiện nay, nguyên tắc này đã có tầm ảnh hưởng rất lớn đến một số lĩnh vực, chẳng hạn như: kiến trúc, thiết kế công nghiệp, nội thất và đồ họa. 

Tư tưởng chức năng nhấn mạnh đến công năng của mỗi sản phẩm

2. Tư tưởng chức năng trong thiết kế có từ đâu?

Triết lý này ra đời vào đầu thế kỷ 20, dựa trên câu nói nổi tiếng của kiến trúc sư Louis Sullivan: “Form follows function” (nghĩa là hình thức theo sau chức năng). Sau đó, triết lý về chức năng trong thiết kế tiếp tục phát triển rộng rãi bởi nhiều tên tuổi lớn như Mies van der Rohe, Le Corbusier, Walter Gropius và Yrjö Kukkapuro. 

>>> Xem thêm: Nhà ống thiết kế theo chủ nghĩa thiên tính (naturalism) để gia đình ba thế hệ có không gian xanh giữa Sài Gòn

Chủ nghĩa chức năng trong thiết kế đã có từ đầu thế kỷ 20

Bên cạnh đó, phong trào Bauhaus tại Đức cũng đóng góp khá nhiều trong việc truyền bá tư tưởng chức năng trong lĩnh vực thiết kế, từ đó tạo nên những nguyên tắc cơ bản về công năng và tính tối giản. Các nhà thiết kế hậu Bauhaus lại tiếp tục mở rộng độ phổ biến của phong cách này bằng cách đưa nó vào thực tiễn trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Tư tưởng về chức năng trong thiết kế vẫn được phát triển mạnh mẽ

3. Một số nguyên tắc của chủ nghĩa chức năng trong thiết kế

Thực tế, chủ nghĩa này rất đề cao các nguyên tắc sau: 

3.1. Công năng chính là yếu tố cốt lõi

Nguyên tắc đầu tiên chính là sản phẩm được tạo ra phải đáp ứng được nhu cầu thực tế của người dùng. Đôi khi, nhà thiết kế cần loại bỏ yếu tố trang trí không cần thiết để tập trung hoàn toàn vào trải nghiệm người dùng. 

Sản phẩm phải đáp ứng được nhu cầu thực tế của người dùng 

3.2. Tối giản trong hình thức 

Thay đưa ra những mẫu thiết kế rườm rà với nhiều đường nét hoa mỹ, nhà thiết kế thường ưu tiên tính tối giản. Theo đó, mỗi mẫu thiết kế dựa trên tư tưởng chức năng đều sở hữu đường nét đơn giản, tập trung vào các hình dạng cơ bản để đảm bảo hiệu suất tối ưu. 

3.3. Công thái học, trải nghiệm người dùng

Công thái học là nguyên tắc quan trọng của tư tưởng chức năng 

Một trong những yếu tố quan trọng trong các thiết kế theo tư tưởng chức năng là công thái học. Các nhà thiết kế thường nghiên cứu rất kỹ về tư thế ngồi và chuyển động của cơ thể để tạo nên những sản phẩm thoải mái mà không thêm thắt nhiều chi tiết dư thừa. 

 3.4. Nguyên tắc của chủ nghĩa chức năng - Sử dụng vật liệu hợp lý  

Các sản phẩm được làm ra từ vật liệu bền vững, thân thiện với môi trường

Hầu hết các vật liệu được chọn đều dựa trên tiêu chí bền vững, đạt hiệu quả cao về chi phí và thân thiện với môi trường. Nhà thiết kế người Phần Lan - Yrjö Kukkapuro cũng từng phải thử nghiệm với nhiều vật liệu khác nhau (gỗ ép, nhựa, kim loại,...) để tạo nên những sản phẩm dễ sản xuất và có độ bền cao. 

>>> Xem thêm: The Green House “lột xác” từ căn nhà cũ theo chủ nghĩa chức năng thành công trình kiến trúc đương đại độc đáo

4. Ứng dụng của chủ nghĩa chức năng trong các lĩnh vực thiết kế

Hiện nay, triết lý này được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm:

4.1. Kiến trúc

Triết lý chức năng cũng được tìm thấy qua bản thiết kế kiến trúc

Đối với kiến trúc, tư tưởng chức năng được thể hiện rõ nét qua các công trình đơn giản nhưng lại hiệu quả về không gian và công năng sử dụng. Kiến trúc sư Le Corbusier thường áp dụng triết lý này vào các mẫu thiết kế nhà ở hiện đại với cấu trúc dạng khối, khoảng không gian mở và dùng vật liệu công nghiệp. 

4.2. Chủ nghĩa chức năng trong thiết kế nội thất

Các phong cách thiết kế nội thất độc đáo như Minimalism hay Scandinavian đều chịu sức ảnh hưởng lớn từ tư tưởng chức năng. Trong đó, hầu hết các nội thất đều được thiết kế gọn gàng, không rườm rà, đa dụng và đảm bảo sự tiện nghi. 

4.3. Thiết kế công nghiệp 

Sự đơn giản của trí lý chức năng còn tìm thấy trong thiết kế công nghiệp

Đôi khi, chúng ta còn có thể nhận ra triết lý này thông qua các sản phẩm hàng ngày như đồ gia dụng, ô tô, thiết bị điện tử,... Trong đó, tiêu biểu nhất là các sản phẩm đến từ thương hiệu Apple với lối thiết kế đơn giản, tinh tế nhưng tối ưu hóa trải nghiệm người dùng. 

4.4. Thiết kế đồ họa

Poster đơn giản với phông chữ sans-serif nhưng vẫn đẹp mắt

Thông thường, triết lý chức năng trong thiết kế đồ họa sẽ nhấn mạnh đến sự rõ ràng, dễ đọc và hiệu quả trong việc truyền tải các thông điệp. Minh chứng rõ nhất của điều này là phong cách Swiss Style (Thiết kế Thụy Sĩ) với việc sử dụng lưới bố cục, phông chữ sans-serif và màu sắc đơn giản để tạo nên nhiều mẫu thiết kế có tính ứng dụng cao và dễ tiếp cận. 

Chủ nghĩa chức năng đóng vai trò quan trọng trong thiết kế, nhấn mạnh đến công dụng và trải nghiệm người dùng trên mỗi sản phẩm. Mong rằng với những gì mình chia sẻ, bạn đã hiểu rõ hơn về triết lý thiết kế thú vị này rồi nhé!

Nguồn: Tổng hợp

>>> Xem thêm: Căn hộ 54m2 của vợ chồng trẻ theo “chủ nghĩa gia đình”, hoàn thiện nội thất với 180 triệu đồng

*Để lại thông tin trong box dưới đây nếu bạn có nhu cầu tìm kiếm đơn vị thiết kế - thi công nhà ở nhé.