Cần lưu ý gì khi Sổ hộ khẩu giấy chính thức bị “khai tử” từ 1/1/2023?

Từ ngày 01/01/2023, sổ hộ khẩu giấy có giá trị xác nhận về cư trú sẽ chính thức bị “khai tử” và hết giá trị sử dụng. Vậy sổ hộ khẩu cũ có bị thu hồi không? Người dân sử dụng sổ hộ khẩu điện tử như thế nào? Cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé.

• Sổ hộ khẩu cũ có bị thu hồi sau ngày 1/1/2023 không?

Thời gian gần đây, dư luận và báo chí nói nhiều về việc thu hồi sổ hộ khẩu cũ sau khi “khai tử” sổ hộ khẩu giấy. Vậy việc thu hồi sổ hộ khẩu giấy đã có chủ trương chưa và nếu có thì khi nào đi vào thực hiện chính thức? Việc thu hồi sổ hộ khẩu được áp dụng với tất cả các hộ gia đình hay tùy từng trường hợp? Khi sổ hộ khẩu bị thu hồi thì người dân căn cứ vào đâu để xác nhận thông tin cư trú khi giao dịch hành chính?

Người dân có bị thu hồi sổ hộ khẩu cũ khi “khai tử” sổ hộ khẩu giấy không?

Trả lời những câu hỏi nêu trên, Bộ Công an nêu rõ: Theo quy định tại Điều 38 Luật Cư trú thì: 

“Khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký, khai báo về cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật này và không cấp mới, cấp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.”

Một số người có nhầm lẫn tai hại về việc bỏ Sổ hộ khẩu giấy là không sử dụng, quản lý các thông tin về cư trú công công dân, người dân không cần đăng ký hộ thường trú, nhập hộ khẩu... Tuy nhiên, bỏ Sổ hộ khẩu giấy ở đây tức là bỏ hình thức quản lý dữ liệu cư trú bằng sổ sách, giấy tờ.

Nhà nước vẫn duy trì quản lý hộ khẩu, chỉ là thay thế hình thức quản lý thông tin sang phần mềm công nghệ thông tin hiện đại, hiệu quả hơn. Người dân vẫn cần làm thủ tục đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú như trước đây...

Thông tin về nơi cư trú của công dân sẽ được cập nhật lên hệ thống điện tử để quản lý thống nhất. Trong đó, mỗi người sẽ có một mã định danh cá nhân riêng thể hiện đầy đủ các thông tin liên quan về tên, tuổi, giới tính, ngày sinh, quan hệ nhân thân…

Như vậy, người dân chỉ bị thu hồi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú giấy khi thay đổi thông tin cư trú trong sổ. Những ai không thực hiện thay đổi, bổ sung thông tin cư trú liên quan đến Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú giấy thì không bị thu hồi. Sang năm 2023, khi những cuốn sổ này không còn giá trị, người dân có quyền giữ lại để làm kỷ niệm. 

>>> Xem thêm: Top 3 chính sách mới dự báo tác động lớn đến thị trường BĐS năm 2023 

• Các trường hợp bị thu hồi Sổ hộ khẩu giấy trước ngày 01/01/2023

Theo quy định Khoản 2 Điều 26 Thông tư 55/2021/TT-BCA, người dân sẽ bị thu hồi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú khi thực hiện một trong các thủ tục sau:

- Thủ tục đăng ký thường trú.

- Thủ tục điều chỉnh thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú.

- Thủ tục tách hộ.

- Thủ tục xóa đăng ký thường trú.

- Thủ tục đăng ký tạm trú.

- Thủ tục gia hạn tạm trú.

- Thủ tục xóa đăng ký tạm trú dẫn đến thay đổi thông tin trong Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú.

Có 7 trường hợp người dân bị thu hồi Sổ hộ khẩu giấy trước ngày 01/01/2023

Khi thực hiện một trong các thủ tục trên, ngoài việc bị thu lại Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú, cơ quan thực hiện thủ tục đăng ký cư trú sẽ cập nhật, điều chỉnh lại thông tin của công dân trong Cơ sở dữ liệu về cư trú.

Có thể thấy, đây đều là các thủ tục dẫn đến thay đổi thông tin về Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú của công dân. Thay vì điều chỉnh thông tin trong Sổ hộ khẩu, thông tin cư trú của công dân sẽ được cập nhật lên Cơ sở dữ liệu quốc gia, Sổ hộ khẩu điện tử do cơ quan Nhà nước quản lý.

>>> Xem thêm: 3 chính sách mới về nhà ở sẽ có hiệu lực kể từ tháng 1 năm 2022, các gia chủ Việt cần lưu ý 

• Người dân sử dụng Sổ hộ khẩu điện tử như thế nào?

Lãnh đạo Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an cho biết, khi chuyển qua hình thức sử dụng Sổ hộ khẩu điện tử, người dân nhập hộ khẩu, xóa hộ khẩu, chuyển hộ khẩu, đăng ký tạm trú… đều được cập nhật trên hệ thống Cơ sở dữ liệu về cư trú, thay vì được viết tay trong cuốn Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú bằng giấy như trước đây.

Người dân có thể tra cứu mã số Sổ hộ khẩu qua website baohiemxahoi.gov.vn 

Cán bộ này phân tích thêm, thời gian đầu người dân sẽ không quen, ngỡ ngàng, thậm chí rất lo lắng vì một số giao dịch dân sự như: Ngân hàng, mua bán nhà đất... vẫn yêu cầu Sổ hộ khẩu để đối chiếu.

Tuy nhiên, khi thu hồi Sổ hộ khẩu, cơ quan công an địa phương sẽ cấp cho người dân giấy xác nhận thông tin về cư trú, trong đó có tất cả thông tin về cư trú, liên quan Sổ hộ khẩu, mã số định danh cá nhân. Người dân có thể sử dụng giấy xác nhận này để thực hiện các giao dịch thủ tục hành chính.

“Trước đây khi người dân đi đăng ký thường trú/tạm trú sẽ được cấp một cuốn Sổ hộ khẩu hay Sổ tạm trú bằng giấy, thì nay sẽ được cập nhật thông tin lên hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu về cư trú. Ban đầu, người dân sẽ không quen nhưng dần sẽ thấy rất tiện lợi”, vị cán bộ này nói.

>>> Xem thêm: 8 điểm mới của Luật đất đai năm 2022  

Nguồn: Cổng Thông tin điện tử Chính Phủ, Thanh Niên, Luật Việt Nam

Bài viết: Thảo Vy