Bộ Xây dựng nói gì về thời hạn sử dụng nhà chung cư 50-70 năm?

Thời hạn sử dụng nhà ở chung cư có thể là 50 năm, 70 năm hoặc 90 năm, khi hết thời hạn sử dụng nếu kết quả kiểm định nhà chung cư còn bảo đảm an toàn, người dân sẽ được gia hạn thời gian sử dụng.

Thông tin được Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng gửi tới các cơ quan báo chí trong ngày 3-6, khi có nhiều ý kiến khác nhau liên quan tới thời hạn sử dụng nhà chung cư.

Đề xuất 2 phương án

Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản khẳng định việc quy định thời hạn sử dụng nhà chung cư phù hợp với xu hướng của nhiều nước trên thế giới như Trung Quốc, Singapore, Thái Lan…, nhằm bảo đảm an toàn cuộc sống của cư dân trong các tòa chung cư.

Cơ quan này cũng cho biết, vừa qua khi trình Chính phủ hồ sơ đề nghị sửa đổi Luật nhà ở 2014, Bộ Xây dựng đã đề xuất bổ sung quy định mới về thời hạn sở hữu nhà chung cư thay cho quy định thời hạn sở hữu lâu dài như hiện nay.
Theo đó, Bộ Xây dựng đề xuất 2 phương án và đã được Chính phủ chấp thuận, báo cáo Quốc hội đề nghị đưa vào chương trình xây dựng luật của Quốc hội trong năm 2023.

Tại tờ trình số 53 ngày 28-3-2022, Bộ Xây dựng đề xuất 2 phương án liên quan tới quyền sở hữu nhà ở chung cư.

Phương án 1 - Bổ sung quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư được xác định theo thời hạn sử dụng công trình theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Phương án 2 - Thời hạn sở hữu nhà chung cư được xác định theo thời hạn sử dụng đất xây dựng tòa chung cư theo quy định của Luật đất đai.

Bảo đảm quyền sở hữu của cư dân

Bộ Xây dựng khẳng định với phương án 1

1. Đề xuất thời hạn sở hữu nhà chung cư xác định theo thời hạn sử dụng công trình vì đặc điểm nhà chung cư là công trình đặc thù, quy mô lớn, tập trung nhiều người sinh sống, theo thời gian sử dụng công trình sẽ xuống cấp, không còn bảo đảm an toàn.

Do đó, khi hết niên hạn sử dụng hoặc khi chưa hết hạn sử dụng nhưng công trình bị xuống cấp thì cơ quan có thẩm quyền sẽ thực hiện kiểm định, đánh giá chất lượng. 

Nếu công trình vẫn còn sử dụng được thì sẽ tiếp tục cho sử dụng, trường hợp công trình không bảo đảm an toàn cho tính mạng, tài sản của các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư thì phải phá dỡ để xây dựng lại.

>>> Xem thêm: Lãi suất vay ngân hàng mua nhà: Cập nhật mới nhất tháng 2/2022

2. Từ thực trạng công tác cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ thời gian vừa qua, nhiều trường hợp nhà chung cư hết niên hạn sử dụng, bị xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tính mạng, tài sản người dân nhưng rất khó khăn trong việc di dời, phá dỡ để xây dựng lại. 

Vì vậy, cần bổ sung quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư để có cơ sở pháp lý cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ.

3. Đề xuất quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư vẫn bảo đảm quyền lợi người dân sinh sống trong các nhà chung cư, bởi khi đề xuất chính sách Bộ Xây dựng đã đề xuất các tình huống cụ thể để xử lý.

Theo đó, người dân vẫn được thực hiện các quyền của chủ sở hữu tài sản như mua bán, tặng cho, để thừa kế trong thời hạn sở hữu nhà chung cư… 

Sau khi hết hạn sử dụng công trình, nếu kết quả kiểm định chất lượng chung cư vẫn đảm bảo an toàn thì các chủ sở hữu được tiếp tục sở hữu theo thời hạn ghi trong kết luận kiểm định của cơ quan có thẩm quyền.

Trường hợp phải phá dỡ để xây dựng lại thì sẽ thực hiện xử lý theo chính sách cải tạo, phá dỡ, xây dựng lại nhà chung cư, người đang sở hữu nhà chung cư có quyền được tái định cư tại địa điểm cũ mà không phải di chuyển đi nơi khác.

Bộ Xây dựng khẳng định đề xuất quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư theo thời hạn không có nghĩa chung cư chỉ có thời hạn từ 50-70 năm. 

Theo quy định của pháp luật xây dựng thì thời hạn sử dụng công trình được xác định theo hồ sơ thiết kế xây dựng công trình (tuổi thọ thiết kế) và theo thời hạn sử dụng thực tế. 

Như vậy, thời hạn sở hữu chung cư có thể 50 năm, 70 năm hoặc dài hơn là 80 năm, 90 năm…, tùy vào chất lượng công trình.

Cũng theo bộ này, việc đầu tư xây dựng nhà chung cư trong thời gian tới vẫn là xu hướng chủ yếu tại các đô thị, nhất là các đô thị lớn, có yêu cầu tiết kiệm quỹ đất. Đây cũng là xu hướng chung của thế giới và đề xuất nêu trên sẽ không dẫn đến tình trạng người dân chuyển từ mua chung cư sang mua nhà đất riêng lẻ, do tâm lý muốn sở hữu lâu dài nhà ở.

Bởi vì, quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư sẽ có tác động đến giá bán nhà ở, giá bán chung cư sẽ giảm, tạo điều kiện cho người dân có khả năng tài chính trung bình có thể tạo lập được nhà ở.

Tuy nhiên, đây mới chỉ là đề xuất chính sách ban đầu, sau khi được Quốc hội thông qua đưa vào chương trình xây dựng luật thì Bộ Xây dựng sẽ dự thảo cụ thể nội dung để lấy ý kiến rộng rãi các chuyên gia, nhà khoa học, người dân.

>>> Xem thêm: 4 lầm tưởng về sở hữu nhà ở mà nhiều người thường mắc phải, tham khảo ngay trước khi 'mất tiền'

Đối với phương án 2

Bộ Xây dựng cho hay cơ sở để đưa ra đề xuất thời hạn sở hữu nhà chung cư theo thời hạn sử dụng đất tuân thủ theo pháp luật đất đai.

Luật đất đai 2013 đang được nghiên cứu sửa đổi, bổ sung, theo đó sẽ có 2 tình huống: Giữ nguyên quy định về thời hạn sử dụng đất ổn định lâu dài như luật hiện hành thì thời hạn sở hữu nhà chung cư sẽ vẫn lâu dài như hiện hành. 
Trường hợp bổ sung quy định về thời hạn sử dụng đất xây dựng nhà chung cư thì thời hạn sở hữu nhà chung cư được xác định theo thời hạn sử dụng đất.

Theo Bảo Ngọc

Báo Tuổi trẻ