Hướng bàn thờ theo phong thủy là yếu tố quan trọng giúp gia chủ thu hút tài lộc, bình an và may mắn. Không chỉ đơn thuần là nơi thờ cúng, bàn thờ còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, tác động đến vận khí và hạnh phúc của cả gia đình.
Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết nguyên tắc đặt hướng bàn thờ chuẩn phong thủy năm 2025, cách chọn hướng hợp tuổi - hợp mệnh, những điều kiêng kỵ cần tránh và giải pháp hóa giải khi lỡ đặt sai hướng, giúp bạn yên tâm hơn trong việc bài trí không gian thờ cúng.
1. Hướng bàn thờ theo phong thủy là hướng nào?
Hướng bàn thờ theo phong thủy được hiểu là hướng nhìn ra phía trước của bàn thờ, trùng với hướng lưng của người thực hiện nghi lễ khi đứng thắp hương. Khái niệm này tương tự như cách xác định hướng nhà, tức là xác định phương vị mà bàn thờ “đối diện” để đón nhận sinh khí và năng lượng tốt lành.
Theo các chuyên gia phong thủy, việc chọn hướng bàn thờ không chỉ phụ thuộc vào kiến trúc và bố cục của ngôi nhà, mà còn cần dựa vào tuổi và mệnh của gia chủ. Mỗi người sẽ có các hướng tốt (thuộc Đông tứ trạch hoặc Tây tứ trạch) và hướng xấu khác nhau.
- Đông tứ trạch: gồm các hướng Đông, Đông Nam, Nam, Bắc - thường phù hợp với gia chủ thuộc Đông tứ mệnh (hành Mộc, Thủy, Hỏa).
- Tây tứ trạch: gồm các hướng Tây, Tây Bắc, Tây Nam, Đông Bắc - thường phù hợp với gia chủ thuộc Tây tứ mệnh (hành Kim, Thổ).
Khi kết hợp tuổi, mệnh và quẻ trạch, gia chủ sẽ tìm ra hướng bàn thờ đẹp nhất để mang lại tài lộc, may mắn và sức khỏe cho cả gia đình.
Hướng bàn thờ theo phong thủy là hướng trước mặt bàn thờ, nhìn ra ngoài, và cần chọn sao cho hợp tuổi - hợp mệnh để kích hoạt vượng khí.
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc chọn hướng bàn thờ theo phong thủy
Trong phong thủy nhà ở, bàn thờ là không gian linh thiêng, đóng vai trò kết nối giữa con cháu và tổ tiên, đồng thời là nơi thu hút sinh khí, mang lại hưng vượng, may mắn và sức khỏe cho cả gia đình. Việc chọn hướng bàn thờ hợp phong thủy không chỉ dựa trên cảm tính, mà cần xét đến nhiều yếu tố quan trọng sau:
1. Tuổi và mệnh của gia chủ
Gia chủ - thường là nam giới trụ cột trong gia đình - sẽ là người đứng tuổi để chọn hướng bàn thờ. Nếu cha đã cao tuổi hoặc sức khỏe yếu, con trai có thể thay cha đứng tuổi. Trong trường hợp gia đình không có nam mệnh, tuổi của nữ chủ nhà cũng có thể dùng để xác định hướng.
Ví dụ: Gia chủ sinh năm 1984 (Giáp Tý) thuộc mệnh Kim, Tây tứ mệnh, nên ưu tiên các hướng Tây, Tây Bắc, Tây Nam, Đông Bắc.
2. Nguyên tắc Đông tứ trạch - Tây tứ trạch
- Đông tứ trạch: Đông, Đông Nam, Nam, Bắc - hợp với mệnh Mộc, Hỏa, Thủy.
- Tây tứ trạch: Tây, Tây Bắc, Tây Nam, Đông Bắc - hợp với mệnh Kim, Thổ.
Khi chọn hướng bàn thờ, cần kết hợp nguyên tắc này với tuổi và quẻ mệnh của gia chủ để đạt “tọa cát - hướng cát”.
3. Kiến trúc và bố trí không gian
Hướng bàn thờ phải hài hòa với kiến trúc tổng thể, tránh đặt đối diện cửa chính, gần lối đi nhiều người qua lại hoặc sát nhà vệ sinh. Không gian thờ cúng cần đảm bảo sự yên tĩnh và trang nghiêm để giữ năng lượng tích cực.
4. Yếu tố tâm linh và truyền thống
Ngoài yếu tố phong thủy, nhiều gia đình Việt còn duy trì tập quán đặt bàn thờ theo hướng truyền thống của gia tộc. Điều này vừa giữ gìn bản sắc văn hóa, vừa mang lại sự an tâm về mặt tinh thần.
Hướng bàn thờ hợp phong thủy cần xét đồng thời tuổi - mệnh gia chủ, nguyên tắc trạch mệnh, kiến trúc nhà và yếu tố tâm linh để đảm bảo vừa chuẩn phong thủy vừa thuận tiện sinh hoạt.
>>> Xem thêm: Nguyên tắc thiết kế phòng thờ hợp phong thuỷ
3. Cách xác định hướng bàn thờ theo phong thủy
Trong phong thủy, bàn thờ tuân theo nguyên tắc “Nhất vị, nhị hướng” - nghĩa là trước hết cần chọn vị trí đẹp, sau đó mới xét đến hướng. Sau khi đảm bảo bàn thờ được đặt ở vị trí tĩnh, tránh những khu vực xung sát, gia chủ mới tiếp tục chọn hướng phù hợp với tuổi và mệnh.
3.1. Chọn hướng bàn thờ theo tuổi
Tuổi của gia chủ là yếu tố tiên quyết để xác định hướng bàn thờ. Mỗi tuổi thuộc một cung mệnh khác nhau, từ đó có các hướng tốt và xấu riêng. Ví dụ:
- Tuổi Thân, Tý, Thìn: Nên đặt bàn thờ hướng Bắc (cung Tý), Đông Nam (cung Thìn) hoặc Đông (cung Mão).
- Tuổi Mão, Mùi, Hợi: Nên chọn hướng Bắc (cung Mùi), Đông (cung Mão) hoặc Đông Nam (cung Thìn).
- Tuổi Tý, Sửu, Dậu: Nên ưu tiên hướng Đông (cung Mão) hoặc Bắc (cung Sửu).
Khi áp dụng nguyên tắc này, gia chủ nên đối chiếu thêm với quẻ mệnh để chọn được hướng vừa hợp tuổi, vừa hợp trạch.
Chọn hướng bàn thờ theo tuổi giúp gia chủ tận dụng tối đa vận khí tốt, tăng may mắn và ổn định phong thủy nhà ở.
3.2. Chọn hướng bàn thờ theo mệnh
Mệnh phong thủy của gia chủ được xác định từ năm sinh và khác với mệnh tử vi. Trong phong thủy Bát trạch, có hai nhóm chính:
- Đông tứ mệnh: Gồm mệnh Khảm, Ly, Chấn, Tốn - hợp các hướng Đông tứ trạch (Đông, Đông Nam, Nam, Bắc).
- Tây tứ mệnh: Gồm mệnh Càn, Cấn, Đoài, Khôn - hợp các hướng Tây tứ trạch (Tây, Tây Bắc, Tây Nam, Đông Bắc).
Ví dụ: Gia chủ mệnh Ly (Đông tứ mệnh) nên đặt bàn thờ ở hướng Nam, Bắc, Đông hoặc Đông Nam để kích hoạt sinh khí và bảo vệ tài lộc.
Chọn hướng bàn thờ theo mệnh giúp cân bằng năng lượng trong nhà, hỗ trợ sức khỏe và tài vận của cả gia đình.
4. Hướng đặt bàn thờ theo từng loại
Tùy vào tín ngưỡng và mục đích thờ cúng, mỗi gia đình có thể lập nhiều loại bàn thờ khác nhau. Mỗi loại bàn thờ lại có nguyên tắc đặt hướng riêng để đảm bảo vừa tôn nghiêm, vừa chuẩn phong thủy.
4.1. Hướng đặt bàn thờ Phật
Bàn thờ Phật nên được đặt sao cho phù hợp với gian nhà để không gian thờ cúng được linh thiêng và trang trọng nhất.
Hướng đặt bàn thờ Phật tốt nhất chính là hướng ra phía cửa chính, có như vậy tiền môn mới sáng sủa, rước tài lộc may mắn vào nhà.
Tuyệt đối không nên đặt bàn thờ Phật gần nhà vệ sinh, gần lối đi lại hay quay vào tường. Điều này sẽ ảnh hưởng không tốt, thậm chí mang ý xúc phạm bề trên.
Nếu thờ cúng cả bàn thờ Phật và gia tiên thì nên đặt tượng Phật cao hơn một bậc. Trên đó nên đặt những đồ vật như thác trầm, đinh trầm và đèn bàn thờ tượng trưng cho ánh sáng soi đường.
Bàn thờ Phật nên hướng ra cửa chính, đặt cao và tránh các vị trí ô uế để giữ sự linh thiêng và may mắn.
4.2. Hướng đặt bàn thờ gia tiên
Hướng bàn thờ gia tiên thường được chọn dựa vào mệnh của gia chủ:
- Gia chủ mệnh Mộc, Hỏa, Thủy: hợp hướng Đông, Nam, Bắc, Đông Nam.
- Gia chủ mệnh Kim, Thổ: hợp hướng Tây, Tây Bắc, Tây Nam, Đông Bắc.
Ngoài hướng, vị trí bàn thờ gia tiên cần ở nơi yên tĩnh, tránh đặt ngay sát cửa sổ hoặc đối diện cửa chính để hạn chế gió lùa và đảm bảo sự tôn nghiêm.
4.3. Hướng đặt bàn thờ thần tài, thổ địa
Nhiều người thắc mắc rằng có nên đặt bàn thờ thần tài hướng ra cửa?
Bàn thờ Thần Tài và Thổ Địa là nơi mang lại tài khí, may mắn đến với gia chủ. Vậy nên bàn thờ nên được đặt hướng ra cửa để thu hút tài lộc.
Thông thường bàn thờ nên được đặt dựa vào tường hoặc bình phong để tạo thế vững chãi, ngụ ý mang đến sự bình yên, sung túc cho cả gia đình.
Bàn thờ Thần Tài - Thổ Địa nên hướng ra cửa và đặt nơi thông thoáng, dựa lưng vào tường để đón tài khí.
4.4. Hướng đặt bàn thờ ông Táo (bếp)
Bàn thờ ông Táo nên được đặt trang trọng trong căn bếp của mỗi gia đình.
Về phần hướng, bàn thờ ông Táo có thể đặt song song với căn bếp hoặc hướng ra bếp đều được.
Bàn thờ nên được đặt gần với bếp nấu ăn và tránh hướng nhà vệ sinh. Thông thường, hướng Nam là hướng thích hợp nhất để đặt bàn thờ ông Táo ở bếp.
Nhiều gia đình không đặt bàn thờ ông Táo trong bếp thì có thể thắp hương ở bàn thờ gia tiên.
Bàn thờ ông Táo đặt trong bếp, hướng Nam là tốt nhất, tránh gần khu vực ô uế để giữ năng lượng tích cực.
4.5. Hướng đặt bàn thờ theo phong thuỷ nhà chung cư
Tùy theo không gian, vị trí của mỗi căn hộ chung cư mà có 2 cách đặt bàn thờ như sau:
- Thứ nhất: vị trí bàn thờ thường được treo trên tường, phù hợp cho những căn hộ nhỏ muốn tiết kiệm diện tích.
- Thứ hai: sử dụng tủ thờ như các hộ gia đình khác, thường được áp dụng trong những căn hộ rộng rãi, thoải mái.
Theo chuyên gia phong thủy, các hướng đặt bàn thờ chung cư tốt nhất mà gia chủ nên lựa chọn chính là Diên Niên, Sinh Khí, Thiên Y và Phục Vị.
Bàn thờ chung cư cần chọn cung tốt hợp mệnh và đặt ở nơi yên tĩnh, tránh hướng thẳng ra cửa để đảm bảo phong thủy.
>>> Xem thêm: Những lưu ý khi đặt bàn thờ trong phòng khách giúp mang lại tài lộc, sức khỏe
5. Những điều kiêng kỵ khi chọn hướng bàn thờ theo phong thủy
Bàn thờ là nơi linh thiêng, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc và ảnh hưởng trực tiếp đến vận khí của gia đình. Vì vậy, khi đặt hướng bàn thờ, gia chủ cần tuyệt đối tránh những lỗi phong thủy dưới đây để không làm mất đi sự tôn nghiêm và may mắn.
- Không đặt bàn thờ ngay lối đi lại nhiều, làm ồn ào mất đi sự thanh tịnh nơi thờ cúng.
- Không đặt bàn thờ ở hướng Tây Nam nhìn ra Đông Bắc.
- Không đặt bàn thờ hướng Đông, Đông Nam nhìn ra hướng Tây.
- Không làm bàn thờ bằng gỗ đã qua sử dụng.
- Không nên đặt bàn thờ tổ tiên ở trung tâm nhà vì hung. Tuy nhiên bàn thờ Phật vẫn có thể.
- Không nên đặt ảnh người quá cố cao hơn bàn thờ.
- Không đặt bàn thờ sát nhà tắm làm mất không khí tôn nghiêm.
- Không đặt bàn thờ hướng Ngũ Quỷ: Tây Nam và Đông Bắc.
- Không đặt bàn thờ ở trên đầu tủ.
- Bàn thờ Thần và bàn thờ Phật có thể để chung nhưng bát hương không nên để sát nhau.
- Bàn thờ gia tiên và bàn thờ Phật không nên để đối diện nhau trong cùng một phòng.
Những điều kiêng kỵ cần tránh khi chọn hướng bàn thờ theo phong thủy.
6. Lỡ đặt bàn thờ hướng xấu thì phải làm sao?
Trong nhiều trường hợp, bàn thờ đã được đặt từ trước và không hợp phong thủy theo tuổi - mệnh gia chủ. Khi đó, vẫn có thể áp dụng các biện pháp hóa giải để giảm thiểu tác động xấu và điều chỉnh năng lượng trong nhà.
6.1. Cách hóa giải hướng bàn thờ xấu theo phong thủy
Trong phong thủy Bát trạch có cho biết, mỗi tuổi đều có 4 hướng tốt và 4 hướng xấu:
- 4 hướng tốt: Sinh khí, Diên niên, Thiên y, Phục vị.
- 4 hướng xấu: Họa hại, Tuyệt mệnh, Lục sát, Ngũ quỷ.
Do đó khi bố trí hướng đặt bàn thờ, gia chủ cần chú ý đến nguyên tắc “Tọa cát - Hướng Cát” nghĩa là vị trí tốt và hướng tốt được tính theo tuổi của gia chủ.
Thông thường nên căn cứ theo tuổi, năm sinh âm lịch để tính cung mệnh theo Bát quái.
- Khảm: 1
- Khôn: 2
- Chấn: 3
- Tốn: 4
- Càn: 6
- Đoài: 7
- Chấn: 8
- Ly: 9
Riêng 5 là cung Cấn (nữ) và cung Khôn (nam)
Cách tính cung mệnh cũng rất đơn giản, bạn có thể tham khảo cách sau:
Lấy 2 số cuối của năm sinh cộng lại, nếu kết quả là hai chữ số thì tiếp tục cộng đến khi kết quả cuối cùng là số từ 1 đến 9. Gọi số này là a.
Với nam mệnh, ta lấy 10 - a để tính cung phi.
Với nữ mệnh, ta lấy 5 + a để tính cung phi. (Nếu là 2 chữ số thì tiếp tục cộng đến khi ra một chữ số từ 1 đến 9).
Ví dụ, nếu gia chủ sinh năm 1998, ta có cách tính như sau:
Lấy 9 + 8 = 17. Tiếp tục lấy 1 + 7 = 8.
Với nam mệnh, ta lấy 10 - 8 = 2 (cung Khôn).
Với nữ mệnh, ta lấy 5 + 8 = 13. Sau đó tiếp tục lấy 1 + 3 = 4 (cung Tốn).
Sau khi đã tính được cung mệnh thì cần lưu ý rằng:
- Gia chủ thuộc mệnh Đông tứ mệnh: Khảm, Ly, Chấn, Tốn thì bàn thờ nên đặt các hướng Đông tứ trạch là: Nam, Bắc, Đông và Đông Nam.
- Gia chủ thuộc mệnh Tây tứ mệnh: Càn, Cấn, Đoài, Khôn thì bàn thờ nên đặt hướng Tây tứ trạch là Tây, Tây Bắc, Tây Nam và Đông Bắc.
Phong thủy có điều cấm kỵ liên quan đến 2 hướng Tây Nam và Đông Bắc rằng chúng ta không nên đặt hướng bàn thờ ở Tây Nam quay ra Đông Bắc và ngược lại.
Hóa giải hướng bàn thờ xấu bằng cách xoay về cung tốt hoặc dùng vật phẩm phong thủy hỗ trợ sẽ giúp cải thiện trường khí và vận mệnh.
>>> Xem thêm: Những kiêng kỵ khi đặt bàn thờ trong nhà không phải ai cũng biết
6.2. Thủ tục chuyển hướng bàn thờ
Việc di chuyển hướng đặt bàn thờ chỉ thực hiện khi thực sự cần thiết. Bởi bàn thờ là nơi thờ cúng các vị Thần, Phật, gia tiên cần đảm bảo trang nghiêm và thanh tịnh.
Do đó, khi cần di dời hướng bàn thờ cần thực hiện đúng thủ tục để không bị mất đi “lộc” mà bề trên ban cho.
Xem ngày chuyển bàn thờ
Việc di chuyển hướng bàn thờ cần thực hiện vào giờ tốt và ngày lành. Vì thế xem ngày chuyển bàn thờ là việc đầu tiên mà gia chủ cần quan tâm.
Ngày chuyển phải là ngày tốt, hợp phong thủy, hợp mệnh và tuổi với gia chủ. Điều này vừa giúp việc chuyển hướng được suôn sẻ vừa nâng cao được vận khí.
Mâm cúng chuyển bàn thờ
Mâm lễ cúng bàn thờ cần có các món sau: Đĩa sôi, rượu, gà luộc, vàng mã, quần áo, cau trầu, nước sạch, hoa quả.
Trên thực tế, tùy điều kiện gia đình mà gia chủ có thể thêm bớt các món lễ vật nhưng phải thật tươm tất.
Văn khấn chuyển bàn thờ
Sau khi dọn mâm lễ cúng xong, gia chủ cần đọc văn khấn để chuyển bàn thờ. Khi đọc cần đọc to, rõ và mạch lạc.
Nội dung văn khấn như sau:
Văn khấn chuyển bàn thờ về nhà mới
Văn khấn chuyển bàn thờ gia tiên sang vị trí khác
Văn khấn chuyển bàn thờ thần tài, thổ địa
Sau khi đọc xong bài văn khấn, gia chủ cần vái lạy và chờ đến khi nén hương cháy hết 2/3 thì tạ lễ và hóa vàng. Sau đó mới di dời bàn thờ sang vị trí mới.
Văn khấn tạ lễ sau khi chuyển bàn thờ
Sau khi di dời bàn thờ xong thì cần thắp thêm thuần hương mới. Sau khi hương cháy được 1/4 thì gia chủ cần đọc bài văn khấn sau để tạ lễ:
Văn khấn lễ tạ sau khi chuyển bàn thờ
>>> Xem thêm: Gợi ý thiết kế bàn thờ trong căn hộ, vừa trang nghiêm và chuẩn phong thủy, vừa tiết kiệm diện tích
FAQ - Những câu hỏi thường gặp về hướng bàn thờ theo phong thủy
1. Hướng bàn thờ theo phong thủy là hướng nào?
Hướng bàn thờ là hướng nhìn ra phía trước, trùng với hướng lưng của người đứng hành lễ. Hướng này cần được chọn sao cho hợp tuổi - hợp mệnh gia chủ để thu hút sinh khí và may mắn.
2. Tuổi nào hợp hướng bàn thờ Đông tứ trạch?
Gia chủ thuộc mệnh Mộc, Hỏa, Thủy như các cung Khảm, Ly, Chấn, Tốn sẽ hợp các hướng Đông, Đông Nam, Nam, Bắc. Cần kết hợp với tuổi cụ thể để chọn chính xác.
Đông tứ trạch thường hợp với mệnh Mộc, Hỏa, Thủy.
3. Có nên đặt bàn thờ hướng ra cửa chính không?
Với bàn thờ Phật hoặc Thần Tài, hướng ra cửa chính có thể giúp thu hút tài khí. Tuy nhiên bàn thờ gia tiên nên đặt ở nơi yên tĩnh, tránh thẳng cửa để giữ sự trang nghiêm.
Bàn thờ hướng ra cửa chỉ phù hợp với một số trường hợp, không áp dụng chung.
4. Nếu lỡ đặt bàn thờ hướng xấu thì làm thế nào?
Có thể hóa giải bằng cách xoay bàn thờ về hướng tốt, dùng bình phong hoặc vật phẩm phong thủy hỗ trợ, hoặc thực hiện lễ chuyển hướng bàn thờ đúng nghi thức.
Hướng bàn thờ xấu vẫn có thể hóa giải nếu áp dụng đúng cách.
5. Bàn thờ trong nhà chung cư nên đặt hướng nào?
Bàn thờ chung cư nên đặt ở các cung tốt như Diên Niên, Sinh Khí, Thiên Y, Phục Vị tùy theo mệnh gia chủ. Tránh đặt sát cửa ra vào hoặc ban công để hạn chế gió lùa.
Bàn thờ chung cư cần ưu tiên hướng tốt hợp mệnh và vị trí yên tĩnh.
6. Có thể đặt bàn thờ Phật và gia tiên chung không?
Có thể đặt chung nhưng tượng Phật cần đặt cao hơn, tách biệt bát hương và không để hai bàn thờ đối diện nhau trong cùng một phòng.
Bố trí bàn thờ Phật và gia tiên chung cần đảm bảo sự tôn kính và phân cấp rõ ràng.
Việc chọn hướng bàn thờ theo phong thủy không chỉ là vấn đề tâm linh mà còn là cách để gia chủ kích hoạt vượng khí, thu hút tài lộc và duy trì sự bình an trong gia đình. Từ nguyên tắc xác định hướng hợp tuổi - hợp mệnh, lưu ý các yếu tố kiêng kỵ, đến cách hóa giải khi đặt sai hướng, mỗi chi tiết đều có ý nghĩa quan trọng. Dù ở nhà phố, biệt thự hay chung cư, gia chủ cũng nên đặt bàn thờ ở vị trí tôn nghiêm, hướng tốt và hợp phong thủy để không gian thờ cúng luôn ấm cúng, linh thiêng.
Tổng hợp
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.