Bão Harvey: Quy hoạch đô thị và lối sống của con người đã tạo ra thảm họa 1000 năm có 1

Đô thị không thiết kế cho biến đổi khí hậu - các cấu trúc xã hội chính là nguyên nhân gây ra thiên tai

“Quy hoạch đô thị nghèo nàn ở Houston, chứ không phải biến đổi khí hậu, là nguyên nhân của trận lụt nghiêm trọng sau cơn bão Harvey” đó là ý kiến của chuyên gia về thảm họa Ilan Kelman.

Ilan Kelman là người đánh giá về rủi ro, sức chịu đựng và sức khoẻ toàn cầu tại Đại học College London, Anhvà là giáo sư II của Đại học Agder, Kristiansand, Na Uy. Mối quan tâm nghiên cứu tổng thể của ông là liên kết các thảm hoạ và sức khoẻ, bao gồm việc lồng ghép biến đổi khí hậu vào nghiên cứu thiên tai và nghiên cứu sức khoẻ.

Houston – vùng đất bị nhấn chìm trong lũ sau cơn bão Harvey

Bão Harvey là một cơn bão với lượng mưa lớn. Đó không phải là thảm họa tự nhiên. Thiên tai xảy ra do những quyết định của con người sống trong vùng bão mà không có biện pháp.

Từ góc độ quy hoạch và thiết kế, có thể chuẩn bị trước được rất nhiều từ vài thập kỉ khi có cơn bão bắt đầu xuất hiện.

"Nếu bạn muốn ở chỗ khô, thì đừng xây dựng ở vùng ngập lũ"

Điều này có thể là khó khăn. Mỗi vị trí đều có những mối nguy hiểm, vì vậy không thể tránh được nguy cơ bị hư hại. Thay vào đó, điều quan trọng là cân bằng các nguy cơ trong khi thiết kế và xây dựng.

Nguyên nhân có thể bắt nguồn từ cách xác định địa điểm, đất sử dụng, cách phân vùng, những yếu tố từ lâu đã kết hợp khá lỏng lẻo xung quanh Houston, đến sự lớn mạnh của nền kinh tế dầu lửa khiến thành phố đã mở rộng mà không hề nghĩ đến hậu quả. Nhiều người còn cố tìm kiếm và phát triển dự án ở những địa điểm tuyệt đẹp ở vùng duyên hải. Khi có rất nhiều công trình đã xây dựng ở vùng trũng thì nguy cơ dễ bị ngập là khó tránh được.

Tuy nhiên, có thể sử dụng nhiều biện pháp để xây dựng ở vùng ngập mà không gây ra thảm họa lũ lụt. Các bề mặt thấm nước có thể được sử dụng cho đường xá và bãi đỗ xe. Nước sau đó ngấm qua mặt đất giảm thiểu lượng nước trước khi cho chảy về chỗ trũng.

Giải pháp có thể tính đến để hạn chế lũ lụt khi bão về

Cần xem xét lại việc thiết kế thành một thành phố giao thông công cộng giá rẻ, đáng tin cậy, thường xuyên và an toàn. Hạn chế bãi đỗ xe lớn, mở rộng đường nhiều làn xe và trồng nhiều cây xanh hơn.

Xây dựng một kế hoạch thoát lũ cho vùng nghĩa là xây dựng kế hoạch tăng không gian xanh. Đường phố và các tòa nhà cần quy hoạch theo phương thức có thể định hướng được dòng nước chảy đến khu vực trũng được chỉ định trước. Đây có thể là những khe núi dùng cho đi xe đạp và đi bộ chứ không phải là khu vực sinh hoạt, công viên hay ao hồ phục vụ cho chèo thuyền và hoạt động dã ngoại làm thành hồ chứa tạm thời.

Một số loại cây có khả năng hút nước cao cần được tính toán để trồng tuy nhiên cần chú ý vào mùa khô hạn, chúng có thể chết. Thêm vào đó, việc trồng thêm những loài cây không phải bản địa có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến hệ sinh thái địa phương. Các tuyến đường xanh và vị trí lưu trữ cần được tối đa khả năng lưu trữ nước.

Cơn bão Harvey tại Houston được đánh giá là thảm họa thiên tai hiếm có trong 1000 năm qua. Người Mỹ có nên thiết kế tổng thể quy hoạch cho một “sự kiện” như vậy? Chính phủ Hà Lan đã từng tuyên bố rằng họ luôn có quy hoạch để sẵn sàng bảo vệ đường bờ biển của họ đối với một cơn bão hiếm hoi có thể 10.000 năm mới có một. Không phân biệt dự liệu và những giới hạn trong tính toán,người Mỹ hoàn toàn có thể thử điều này nếu họ thực sự muốn đặt nó vào một hạng mục đáng đầu tư.

Một khi quy hoạch và thiết kế cộng đồng rộng lớn đã được quyết định và hoàn thành, thì các cấu trúc riêng lẻ có thể tạo ra sự khác biệt lớn hơn cho việc sống ở các địa điểm có khả năng bị lũ. Mã số xây dựng, cũng như các quy định về quy hoạch, phải được ban hành, theo dõi và thi hành. Tách biệt chúng ra khỏi tầm ảnh hưởng, chi phối của các chủ đầu tư. Chúng sẽ mang lại kết quả tốt hơn.

Biến đổi khí hậu có thể tác động đến bão Hurricane Harvey nhưng nó không tạo ra những bản thiết kế đô thị và các cấu trúc xã hội gây ra thảm họa.

Nhà ở cần được nâng cao để khi bị ngập ngôi nhà vẫn chịu được những tác động tiêu cực như rác thải, ô nhiễm. Các công trình cần có các lối vào được thiết kế phù hợp với cả những người khuyết tật.

Những loại vật liệu nhanh khô và dễ dàng làm sạch là điều nên được cân nhắc lựa chọn. Tuy nhiên, nước lụt có thể bị ô nhiễm bởi các hóa chất và độc tố không dễ tẩy sạch. Điện và ống nước có thể được nâng lên để tránh hỏng hóc cần phải sửa chữa sau một đợt nước lũ.

Tại một số vùng, di tản trở thành lựa chọn tốt nhất. Chính vì vậy mà hệ thống giao thông cần được thiết kế cho thảm họa và việc chuẩn bị này là điều cần thiết. Khi cơn bão Rita đổ xô về phía Texas trong năm 2005, mọi người đã bị mắc kẹt trong xe của họ trong nhiều giờ đồng hồ khi cố gắng rời khỏi đó. Hàng chục người đã chết. Đã có những con đường bị ngập lụt nặng khiếnhàng trăm người thiệt mạng.

Nhiều người không có tiền để di tản. Giao thông công cộng thường không đầy đủ. Bạn phải có một chiếc xe riêng, trả tiền xăng và chỗ ở thay thế. Bảo hiểm có thể trợgiúp nhưng không phải ai cũng có bảo hiểm ví dụ như những người di cư không có giấy tờ.

Phải hứng chịu cơn bão không phải chỉ là vấn đề ở thiết kế và quy hoạch

Phải sống trong cơn bão không chỉ là vấn đề về thiết kế và quy hoạch. Nó cũng là vấn đề của các các dịch vụ công cộng, cung cấp kiến thức và trao cơ hội cho mọi người bất kể nền tảng của họ thế nào. Chính cách sống của con người chứ không phải môi trường hoặc thời tiết phải chịu trách nhiệm về thiên tai xảy ra.

Sự thay đổi khí hậu không làm cho dân số Houston tăng 40% kể từ năm 1990. Sự thay đổi khí hậu cũng không xây dựng một nhà máy hoá chất trong vùng lũ lụt sau khi các chính trị gia nhận lobby lờ đi các quy tắc an toàn. Những điều này đã góp phần tạo nên sự “tàn bạo” của thiên nhiên. Kết hợp với một đôthịkhông thiết kế cho biến đổi khí hậu, người dân sẽ hứng chịu đủ hậu quả của chính mình gây ra.

Nhà máy hóa chất được xây dựng ngay vùng trũng

Cho dùbiến đổi khí hậu đã tạo ra cơn bão thì một thảm hoạ lớn khủng khiếp cũng đã xảy ra mà không đơn thuầnchỉ từ mưa hoặc lũ lụt, thay vào đó làtừ những tác động của con người. Thay vì đổ lỗi cho thảm hoạ thiên nhiên, chúng ta có thể đưa ra các quyết định cá nhân và tập thể để sống trong vùng bão mà không gây ra thảm hoạ do bão gây ra bởi con người.

(Theo Deezee)