Các sản phẩm tạo hương thơm nhân tạo như sáp thơm, nước xịt phòng hay dung dịch lau sàn không chỉ mang lại mùi hương dễ chịu mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là phổi. Nghiên cứu mới đây cho thấy mức độ ô nhiễm mà chúng gây ra có thể ngang bằng, thậm chí nghiêm trọng hơn khí thải từ ô tô.
Hương thơm nhân tạo có thể làm ô nhiễm không khí trong nhà
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Purdue (Mỹ) đã thực hiện một nghiên cứu về tác động của các sản phẩm có hương thơm nhân tạo đối với không khí trong nhà. Nhóm nghiên cứu đã mô phỏng một căn hộ điển hình và theo dõi mức độ ô nhiễm do các hoạt động sinh hoạt hàng ngày tạo ra.
- Khi các sản phẩm như nước xịt phòng, sáp thơm, chất khử mùi và dung dịch lau sàn tiếp xúc với ozone, chúng phản ứng hóa học và tạo ra các hạt nano siêu nhỏ.
- Những hạt này có kích thước chỉ vài nanomet, nhỏ đến mức có thể xâm nhập sâu vào phổi khi con người hít phải.
- Lượng hạt nano phát sinh từ các sản phẩm này ngang bằng hoặc thậm chí cao hơn so với bếp gas và động cơ ô tô.
Việc sử dụng các sản phẩm tạo hương thơm nhân tạo có thể làm tăng đáng kể mức độ ô nhiễm không khí trong nhà, tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe. (Ảnh minh họa)
>>> Xem thêm: Các cách giúp ngôi nhà “tỏa hương” trong ngày Tết chỉ bằng nguyên liệu tự nhiên
Hít phải hương thơm nhân tạo: Nguy cơ sức khỏe chưa thể xem nhẹ
Mặc dù chưa có nghiên cứu cụ thể về mức độ tổn hại mà các hóa chất trong hương thơm nhân tạo gây ra đối với cơ thể, nhưng các nhà khoa học lo ngại về tác động tiêu cực của chúng đối với hệ hô hấp.
- Các hạt nano sinh ra từ hương thơm nhân tạo có thể xâm nhập vào phổi và gây viêm nhiễm, đặc biệt nguy hiểm với người có bệnh lý nền như hen suyễn hoặc viêm phế quản mãn tính.
- Khi tiếp xúc lâu dài, các hóa chất này có thể gây stress oxy hóa trong cơ thể, ảnh hưởng đến chức năng phổi và hệ miễn dịch.
- Một số hợp chất hữu cơ bay hơi trong nước hoa nhân tạo có thể tích tụ trong cơ thể và làm tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính.
Ngoài việc tạo mùi hương dễ chịu, các sản phẩm tạo hương nhân tạo còn có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng đối với hệ hô hấp khi tiếp xúc lâu dài. (Ảnh minh họa)
Hương thơm nhân tạo có thể liên quan đến ung thư phổi
Một nghiên cứu công bố vào Ngày Ung thư Thế giới đã chỉ ra rằng ô nhiễm không khí là một trong những nguyên nhân góp phần gây ung thư phổi ở những người không hút thuốc.
- Dạng ung thư phổi phổ biến nhất hiện nay là ung thư biểu mô tuyến, chiếm tỷ lệ cao ở phụ nữ trên 185 quốc gia.
- Năm 2022, có khoảng 2,5 triệu ca ung thư phổi được chẩn đoán trên toàn cầu, trong đó gần 1 triệu trường hợp là phụ nữ.
Ô nhiễm không khí trong nhà từ các sản phẩm có hương thơm nhân tạo có thể là một yếu tố nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe con người, đặc biệt là bệnh ung thư phổi. (Ảnh minh họa)
Những biện pháp giúp giảm nguy cơ ô nhiễm không khí trong nhà
Để giảm tác động tiêu cực của các sản phẩm tạo hương thơm nhân tạo và cải thiện chất lượng không khí trong nhà, cần áp dụng nhiều biện pháp từ thay đổi thói quen sinh hoạt đến sử dụng các giải pháp tự nhiên và công nghệ hỗ trợ.
1. Hạn chế sử dụng sáp thơm, nước xịt phòng và chất khử mùi nhân tạo
Nhiều gia đình có thói quen sử dụng sáp thơm, nước xịt phòng hay chất khử mùi nhân tạo để tạo cảm giác dễ chịu, nhưng thực tế đây là những sản phẩm chứa nhiều hợp chất hữu cơ bay hơi (VOCs), có thể gây hại cho hệ hô hấp nếu tiếp xúc lâu dài.
- Thay vì dùng sản phẩm có mùi tổng hợp, bạn có thể tận dụng các nguyên liệu tự nhiên như tinh dầu nguyên chất, hoa khô hoặc vỏ cam, quýt để tạo mùi thơm an toàn.
- Một số loại tinh dầu như tinh dầu sả, tinh dầu bạc hà, tinh dầu cam không chỉ giúp thanh lọc không khí mà còn có tác dụng đuổi côn trùng hiệu quả.
- Đối với phòng kín, nên đặt bã cà phê, than hoạt tính hoặc baking soda để hút ẩm và khử mùi tự nhiên, tránh phụ thuộc vào các sản phẩm hóa học.
Loại bỏ các sản phẩm có mùi hương nhân tạo là cách giúp bảo vệ hệ hô hấp và giảm nguy cơ hít phải các chất độc hại. (Ảnh minh họa)
2. Mở cửa sổ để thông gió, tạo sự lưu thông không khí
Một trong những cách đơn giản và hiệu quả nhất để giảm thiểu ô nhiễm không khí trong nhà là đảm bảo không gian luôn thông thoáng. Không khí tù đọng có thể làm tích tụ các hạt bụi mịn, vi khuẩn và hóa chất độc hại từ các sản phẩm gia dụng.
- Nên mở cửa sổ ít nhất 15-30 phút mỗi ngày để trao đổi không khí trong nhà, đặc biệt vào sáng sớm khi không khí trong lành hơn.
- Đối với những ngôi nhà hoặc căn hộ không có nhiều cửa sổ, có thể sử dụng quạt thông gió hoặc hệ thống quạt đối lưu để giúp đẩy không khí cũ ra ngoài và hút không khí mới vào.
- Tránh mở cửa sổ vào những ngày chỉ số ô nhiễm không khí ngoài trời cao (ví dụ như những ngày có nhiều khói bụi hoặc nồng độ PM2.5 cao).
Duy trì không gian thoáng đãng giúp loại bỏ khí độc và hạn chế tình trạng không khí bí bách, ngột ngạt trong nhà.
3. Dùng các chất làm sạch tự nhiên thay thế hóa chất tẩy rửa công nghiệp
Nhiều sản phẩm lau sàn, nước rửa bếp hay nước tẩy rửa trong nhà có chứa thành phần hóa học mạnh như formaldehyde, amoniac, chlorine,… Khi sử dụng thường xuyên, các chất này có thể bốc hơi vào không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe hô hấp.
- Thay vì sử dụng các loại nước lau sàn chứa hóa chất, có thể dùng giấm trắng pha loãng hoặc baking soda để lau chùi, vừa an toàn vừa hiệu quả.
- Chanh và muối là những nguyên liệu tự nhiên giúp khử mùi và tẩy rửa rất tốt, có thể dùng để làm sạch bồn rửa, bếp ga và các bề mặt bám dầu mỡ.
- Nếu cần tẩy vết bẩn cứng đầu, hãy thử hòa baking soda với nước oxy già, đây là hỗn hợp an toàn và hiệu quả hơn nhiều so với các sản phẩm tẩy rửa công nghiệp.
Sử dụng các nguyên liệu tự nhiên để vệ sinh nhà cửa không chỉ giúp giảm hóa chất bay hơi mà còn bảo vệ sức khỏe gia đình một cách bền vững.
4. Hạn chế đốt nến thơm và xông tinh dầu quá mức
Mặc dù nến thơm và tinh dầu thiên nhiên mang lại cảm giác thư giãn, nhưng việc sử dụng chúng không đúng cách có thể gây tác dụng ngược.
- Nến thơm, đặc biệt là loại làm từ sáp paraffin, khi đốt sẽ giải phóng khí độc hại như toluene và benzene – hai chất có thể gây kích ứng đường hô hấp. Nếu muốn sử dụng nến, nên chọn loại làm từ sáp ong hoặc sáp đậu nành không chứa phụ gia hóa học.
- Khi xông tinh dầu, cần lưu ý không để nồng độ hương thơm quá đậm đặc và nên chọn những loại tinh dầu nguyên chất, không pha tạp chất tổng hợp.
- Tốt nhất là dùng máy khuếch tán tinh dầu thay vì đốt trực tiếp, giúp tinh dầu bay hơi tự nhiên mà không tạo ra khói hoặc khí độc hại.
Sử dụng nến thơm và tinh dầu một cách hợp lý giúp tận hưởng hương thơm dễ chịu mà không làm ảnh hưởng đến sức khỏe.
>>> Xem thêm: Nên đốt nến thơm trong phòng máy lạnh không?
5. Chú ý đến sản phẩm chăm sóc cá nhân có mùi thơm
Không chỉ nước hoa hay kem dưỡng thể, mà ngay cả xà phòng, dầu gội, nước rửa tay cũng có thể chứa các hóa chất tạo mùi nhân tạo gây kích ứng da và hệ hô hấp.
- Khi mua sản phẩm chăm sóc cá nhân, hãy ưu tiên các sản phẩm hữu cơ, không chứa paraben và không có hương liệu nhân tạo.
- Đối với trẻ em hoặc những người có làn da nhạy cảm, nên chọn xà phòng thiên nhiên từ dầu dừa, dầu olive hoặc các loại tinh dầu nhẹ như oải hương, tràm trà.
- Hạn chế sử dụng nước hoa xịt phòng lên quần áo vì các hợp chất bay hơi có thể thấm vào da khi tiếp xúc lâu dài.
Lựa chọn sản phẩm chăm sóc cá nhân không chứa hương liệu tổng hợp giúp giảm nguy cơ dị ứng và bảo vệ sức khỏe một cách an toàn.
6. Sử dụng máy lọc không khí để loại bỏ hạt ô nhiễm
Nếu sống ở thành phố hoặc những khu vực có mật độ ô nhiễm cao, việc đầu tư một chiếc máy lọc không khí là điều cần thiết.
- Nên chọn máy lọc có bộ lọc HEPA (High-Efficiency Particulate Air) – loại có thể giữ lại hơn 99% các hạt bụi mịn PM2.5 và vi khuẩn có hại.
- Đặt máy lọc không khí ở phòng khách, phòng ngủ hoặc nơi có nhiều bụi bẩn để đạt hiệu quả tối ưu.
- Thường xuyên vệ sinh bộ lọc và thay màng lọc theo hướng dẫn của nhà sản xuất để duy trì hiệu suất lọc tốt nhất.
Sử dụng máy lọc không khí giúp cải thiện chất lượng không khí trong nhà, đặc biệt đối với người có bệnh lý về hô hấp.
Cần nâng cao nhận thức về chất lượng không khí trong nhà
Giáo sư Brandon Boor từ Đại học Purdue nhấn mạnh rằng:
"Chất lượng không khí trong nhà thường bị xem nhẹ, trong khi nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của chúng ta mỗi ngày. Những phát hiện từ nghiên cứu sẽ giúp đưa ra các giải pháp cải thiện không khí trong nhà, bảo vệ sức khỏe cộng đồng."
Việc giảm thiểu các sản phẩm có hương thơm nhân tạo không chỉ giúp bảo vệ hệ hô hấp mà còn góp phần cải thiện chất lượng sống, đặc biệt trong thời kỳ ô nhiễm không khí đang là mối lo chung của toàn cầu.
Hãy bảo vệ sức khỏe gia đình bằng cách ưu tiên không khí sạch trong nhà, hạn chế các sản phẩm tạo hương nhân tạo và tăng cường thông gió tự nhiên.
Nguồn: CafeBiz
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.