Sự việc nổ cục nóng điều hòa tại Vĩnh Phúc đang nhận được sự quan tâm của rất nhiều người về nguyên nhân phát nổ cũng như cách phòng tránh tai nạn nguy hiểm này. Dưới đây là nguyên nhân khiến cục nóng điều hòa phát nổ và cách phòng tránh mà bạn nên biết. 

Ảnh chụp màn hình sự cố nổ điều hòa tại Vĩnh Phúc

1. Điều gì khiến cục nóng điều hòa phát nổ ?

Theo ThS Nguyễn Ngọc Trí - giảng viên Trường cao đẳng Công nghệ Thủ Đức, vụ tai nạn không đáng có xảy ra do cục nóng điều hòa phát nổ ở Vĩnh Phúc có thể bắt nguồn từ một số nguyên nhân.

Nguyên nhân dẫn đến cục nóng điều hòa phát nổ khả năng cao là do nhân viên kỹ thuật đã hàn xì dàn nóng và thử kín với áp suất lớn. Quá trình hàn với nguồn nhiệt cao khoảng 900 - 1.000oC, làm nhiệt độ không khí ẩm bên trong đường ống tăng cao.

Bên cạnh đó, nguyên nhân khác khiến cục nóng điều hòa phát nổ, có thể kỹ thuật viên đã dùng loại gas R32 lẫn khí không ngưng nhưng không có thiết bị bảo vệ máy nén. Theo ông Trí, nếu kỹ thuật viên không thực hiện hút chân không hoặc đuổi gió đúng cách, rất dễ làm sót một lượng khí không ngưng bên trong.

Cục nóng điều hòa phát nổ đến từ nhiều nguyên nhân

Trong điều kiện thường, Gas lạnh không có tính cháy nổ, nhưng đối với một số loại gas - trong đó có gas R32 - có thể cháy nhẹ trong một số trường hợp có nhiệt độ và áp suất cao. Trong một số trường hợp, có khả năng hệ thống vận hành không có rơ le bảo vệ quá dòng. Kỹ thuật viên cũng không kẹp đồng hồ ampe vào để kiểm tra, dễ dẫn đến xảy ra hiện tượng cục nóng điều hòa phát nổ. Từ đó, hệ thống giải nhiệt không được do có khí không ngưng, làm cho áp suất trong hệ thống tăng cao. Máy sẽ quá tải và cháy động cơ.

Nguyên nhân khác có thể do nghẹt cáp trong hệ thống dùng gas R32. Toàn bộ lượng gas bị nhốt lại trong cụm dàn nóng và máy nén chạy quá tải, không có thiết bị bảo vệ gây cháy động cơ, phát sinh nguồn nhiệt làm cho gas R32 bắt lửa và cháy.

2. Những thói quen sai lầm phổ biến trong các gia đình

GS.TS Nguyễn Đức Lợi, cho biết, đặt giàn nóng phơi mưa nắng ngoài trời là thói quen sai lầm phổ biến nhiều người mắc phải. Điều này dễ dẫn đến tình trạng cục nóng điều hòa phát nổ. Vì khi lắp đặt dàn nóng điều hòa ngoài trời nhưng không được che chắn mà thường xuyên bị dầm mưa, nắng chiếu quanh năm. 

Ngoài ra, việc lắp đặt cục nóng ở ngoài trời, nơi có ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào sẽ làm tăng nhiệt độ của cục nóng. Điều này cũng đồng nghĩa với việc điện năng tiêu tốn nhiều hơn, tuổi thọ điều hòa rút ngắn đi do cục nóng điều hòa phải làm việc liên tục.

Mặc dù nhiều hãng sản xuất liên tục tung ra các công nghệ cũng như kiểu thiết kế để giúp dàn nóng điều hòa chống chọi với các điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Và dàn nóng cũng được thiết kế để lắp đặt ngoài trời. Tuy vậy, việc lắp đặt dàn nóng điều hòa mà không có mái che phơi mưa, nắng ngoài trời quanh năm là không nên, dễ gây cục nóng điều hòa phát nổ.

Không nên để cục nóng điều hòa ngoài trời mà không có che chắn

Theo GS.TS Nguyễn Đức Lợi, vị trí lắp đặt dàn nóng tốt nhất là ở các lô gia của chung cư, sân thượng có mái che, ban công của phòng... Là ở những nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và có mái che. Vị trí lắp đặt dàn nóng điều hòa nên cách tường ít nhất 10cm, và đặt ở nơi không có vật cản phía trước. Cũng như những nơi có hướng gió thổi thường xuyên để quạt có thể thoát hơi nóng ra ngoài một cách hiệu quả nhất, tránh tình trạng cục nóng điều hòa phát nổ.

Vị trí đặt dàn nóng cần tránh hướng gió thổi vuông góc trực tiếp quá mạnh vào cánh quạt, vì sẽ ảnh hưởng đến sức cản lớn cho tốc độ quay của quạt, gây nên tình trạng lãng phí điện năng đáng tiếc. Mặt ngoài của dàn nóng phải cách tường ít nhất 1m để tránh tình trạng quẩn gió. Nếu gió nóng thổi ra ngoài rồi lại đẩy ngược lại vào bên trong để làm lạnh thì sẽ tiêu tốn rất nhiều điện năng. Do đó, nếu muốn tìm vị trí vừa mát, có mái che cho dàn nóng… thì phải lưu ý hướng gió thổi của dàn nóng.

GS.TS Nguyễn Đức Lợi cho biết, cục nóng, giàn nóng điều hòa cũng cần được bảo dưỡng định kỳ. Với nhà cao tầng, ít bụi, gần hồ, chỉ cần bảo dưỡng 1 lần/năm. Nhà gần đường, nhiều bụi thì phải bảo dưỡng 2 - 3 lần năm. Bụi bẩn làm tắc nghẽn giàn nóng, khiến không giải nhiệt được dễ khiến cục nóng điều hòa phát nổ.

3. Những lưu ý để đảm bảo an toàn - tránh tình trạng cục nóng điều hòa phát nổ

Trước đây đã có một số vụ cục nóng điều hòa phát nổ. Năm 2015, một vụ nổ tương tự đã xảy ra tại Bình Dương làm một người chết. Hiện một số hãng máy điều hòa nổi tiếng cũng rất quan tâm đến vấn đề này và đưa ra một số cảnh báo cho các kỹ thuật viên khi bảo trì hay sửa chữa. Trong đó, cần tuyệt đối tránh để không khí lẫn vào dầu trong quá trình thu hồi gas, tránh gây cục nóng điều hòa phát nổ.

Vì vậy, các hãng khuyến cáo kỹ thuật viên không tiến hành nhốt gas trong trường hợp có khả năng trộn không khí trong hệ thống hoặc khí bị rò rỉ. Ngoài ra, nên thu hồi chất làm lạnh bằng máy thu hồi.

Trong quá trình bơm rút, nên dừng máy nén trước khi tháo hệ thống ống môi chất lạnh. Nếu máy nén vẫn chạy và van khóa đang mở trong khi bơm rút, không khí sẽ bị hút vào khi đường ống môi chất lạnh được tháo ra, dẫn đến áp suất bất thường trong mạch làm lạnh. Việc này có thể gây hư hỏng thiết bị và gây thương tích, thậm chí là cục nóng điều hòa phát nổ.

Những lưu ý để đảm bảo an toàn - tránh tình trạng cục nóng điều hòa phát nổ

Trong khi đó, ông Nguyễn Tiến Cảnh - giám đốc Công ty Alpha Nguyễn, chuyên ngành điện lạnh - cho rằng các kỹ thuật viên cũng cần chú ý đến loại gas khi sạc cho máy điều hòa. Thông thường, mỗi loại gas sẽ có một loại dầu bôi trơn khác nhau. 

Nếu sạc nhầm gas cho máy điều hòa, có thể khiến dầu bôi trơn trong máy không hoạt động được, dẫn đến tắc nghẽn. Nghẹt dầu làm tăng áp suất trong máy, gây nguy cơ cục nóng điều hòa phát nổ không mong muốn.

Tổng hợp: Cẩm Vân