Okinawa là quần đảo xinh đẹp nằm ở phía Nam Nhật Bản, nhưng nắng gắt, bão biển vào mùa mưa và gió lạnh, mưa dài vào mùa đông là thách thức lớn với cư dân nơi đây. Công trình MA of Wind đã đưa ra những giải pháp cho những thách thức này, đồng thời lưu giữ nét kiến trúc truyền thống của người Nhật.
Chống lại nắng gắt bằng lưới thép, sàn thoáng khí và hệ thống thu nước mưa
“Chúng tôi thiết kế một ngôi nhà tiện nghi hơn cho cuộc sống của gia chủ bằng cách sử dụng năng lượng tự nhiên thay vì đồ dùng điện.” – Kiến trúc sư chia sẻ. Điều này được thể hiện rõ từ lưới cây che nắng đến sàn nhà thoáng khí và cả hệ thống thu nước mưa tại MA of Wind.
Lưới thép dần được phủ xanh nhờ sự sinh trưởng của cây dây leo
Okinawa mặc dù ở nằm giữa biển nhưng có nhiệt độ các tháng mùa hè cao nhất là 30 - 33 độ C và nắng thường rất gay gắt. Thêm vào đó những cơn bão biển cũng là nỗi đe dọa lớn. Kiến trúc sư đã giải quyết vấn đề nắng gắt và bão biển bằng cách: sử dụng lưới thép với cây dây leo, tạo sàn thoát khí và sử dụng hệ thống thu nước mưa.
Đầu tiên, lưới cây với những cây thân leo giăng phủ kín từ mặt đất lên đến mái nhà là lựa chọn thông minh. Lưới cây không chỉ ngăn nắng gắt lọt vào trong mà còn đảm bảo sự riêng tư cho các thành viên trong gia đình. Nhờ “tấm thảm xanh’’ nơi mặt tiền kiến trúc sư đã quyết định sử dụng cửa kính lớn thay thế hoàn toàn cho các bức tường ngăn ở mặt trước và sau nhà. Điều này giúp kết nối không gian trong - ngoài, con người không bị tách biệt với thiên nhiên.
Lưới cây xanh rợp ở mặt sau ngôi nhà khi các cây mọc lá
Không giống như mùa hè, Okinawa có mùa đông khá khắc nghiệt, trời trở lạnh đi kèm gió ẩm thổi mạnh và cả mưa. Trời âm u khiến ngôi nhà dễ thiếu đi ánh sáng. Các loại cây thân leo như nho, hoa hồng anh… được lựa chọn ngoài lý do thẩm mỹ còn vì chúng rụng lá vào mùa đông, giúp cho ánh sáng lọt vào trong nhà.
Vào mùa đông, cây rụng lá giúp ánh sáng tự nhiên lọt vào căn nhà
Giải pháp thứ hai là tạo phần mái dốc và hệ thống thu nước mưa trên mái được sử dụng để tưới cây, vừa tiết kiệm nước sinh hoạt lại tận dụng được nguồn nước trời ban.
Chum đựng nước mưa trên tầng 2, nguồn nước này được tận dụng để tưới cây
Giải pháp thứ ba là nâng cao sàn nhà 1m so với mặt đất để thông khí tự nhiên, kết hợp với khoảng ao nhỏ và 5 lỗ thông gió đặt dưới sàn. Gió lướt qua khoảng ao nhỏ trước hiên, đi qua khoảng trống dưới sàn qua các lỗ thông hơi tràn ngập vào không gian trong nhà. Những ngày có gió nóng, khoảng ao nhỏ đóng vai trò làm mát làn gió trước khi tràn vào bên trong. Vào những ngày mùa đông có gió lạnh, gia chủ chỉ cần đóng kín lỗ thông gió sẽ chặn được gió lạnh len lỏi vào trong, tạo độ ấm cho căn nhà.
Mặt cắt dọc của thể hiện cơ chế che nắng, thông gió và thu mưa của MA of House
Những tháng mùa hè, quần đảo Okinawa phải đón những cơn bão từ đại dương. Bê tông cốt thép được lựa chọn để giúp công trình trụ vững trong những cơn bão.
Những nét kiến trúc đặc trưng Nhật Bản như dòng chảy tự nhiên trong MA of Wind
Khái niệm “Engawa” được coi là hiên nhà thân thương trong trái tim người Nhật, một nét kiến trúc độc đáo của nhà ở truyền thống Nhật Bản. Engawa gồm những tấm ván được gắn vào phần rìa của ngôi nhà, có thể sử dụng làm lối đi hay hành lang, nhưng chức năng chính lại là nơi mọi người cùng ngồi trò chuyện và thưởng trà.
Engawa - Hiên nhà thân thương trong trái tim người Nhật
Tại MA of Wind, hiên nhà Engawa được tái hiện, đặt cạnh khoảng ao nhỏ, bên dưới lưới cây xanh rợp. Nơi người lớn an nhiên thưởng trà, trẻ nhỏ thích thú vui đùa viết lên những trang kí ức thật đẹp.
Hiên nhà Engawa tại MA of Wind
Áp dụng triệt để phong cách tối giản của Nhật Bản, ngôi nhà hạn chế sử dụng đồ đạc nhằm tạo ra những không gian đa năng. Ngoài ra, những vật liệu thô mộc như gỗ, bê tông trần được lựa chọn thay vì những vật liệu hiện đại.
Đồ đạc trong căn nhà được tối giản với mục đích tạo ra những không gian rộng rãi
Ở giữa không gian phòng sinh hoạt chung, bàn ăn thấp đặc trưng kiểu Nhật nhưng được kết hợp với lỗ thông gió dưới sàn để tạo khoảng không để chân thoải mái.
Kiểu bàn ăn thấp của Nhật nhưng lại được đặt trên lỗ thông khí tạo được chỗ để chân thoải mái
Chiếc bàn ăn có thể hạ xuống khi không sử dụng, tạo khoảng không gian vui chơi rộng lớn cho trẻ nhỏ
Mặt sau của ngôi nhà cũng được sử dụng lưới thép và cây xanh bao che
Gian phòng trưng bày với hệ thống cửa linh hoạt
Khi những cánh cửa mở rộng, khoảng cách giữa con người và thiên nhiên gần như không còn hiện hữu
Một góc nhìn khác từ tầng 2 ngôi nhà
Mặt bằng tầng 1 của MA of Wind
Mặt bằng tầng 2 của MA of Wind
Từ sự kết hợp những giải pháp một cách hài hòa, MA of Wind đã có thể tự điều chỉnh theo khí hậu và môi trường sống hướng về những giải pháp xanh bền vững mà vẫn giữ được nét kiến trúc truyền thống. Nhờ vậy, công trình đủ sức đi qua những ngày hè, ngày đông và ngày bão tại Okinawa.
Thông tin công trình:
Kiến trúc sư: Ryuichi Ashizawa Architect & Associates
Địa điểm: Naha, Nhật Bản
Diện tích: 84,0 m2
Năm dự án: 2011
Ảnh: Kaori Ichikawa
Bài viết: Thảo Ngân