Là người phụ nữ Á Đông, mang trên mình nhiều vai trò nhưng KTSNgụ Ngôn vẫn dành được nhiều thành tựu trong công việc “sáng tác” của mình. Không thích gắn thêm giới tính vào trước danh xưng KTS, với chị dù là bất cứ ai, bất cứ công việc nào để đạt được hạnh phúc, thành công cần phải có sự học hỏi, cố gắng, nỗ lực của bản thân chứ không phải ở nam hay nữ.
Với chị kiến trúc như hơi thở, làm kiến trúc chính là cuộc sống của chị và trong những loại vật liệu chị tiếp xúc, chị đặc biệt thích, đam mê với vật liệu gạch nung.
“Nữ hoàng” của những viên gạch mộc
Ra trường từ năm 2004, KTS. Ngụ Ngôn thuộc lớp kiến trúc sư đàn chị, đã có chỗ đứng, có thành tựu và không còn thuộc lớp KTS trẻ. Trong suốt 13 năm làm nghề, các công trình thiết kế của chị không ít cũng chẳng quá nhiều. Nhưng người ta vẫn luôn nhận biết được cái chất riêng trong từng tác phẩm. Bởi ở đó có sự mộc mạc, giản dị của hình khối, sự thân thiện của vật liệu, sự chu toàn trong từng không gian của một người phụ nữ.
NDC House - một trong những công trình của Tropical House tại TP. Hồ Chí Minh
Điều mà KTS. Ngụ Ngôn theo đuổi chính là sự tối giản của những nhu cầu vật chất trong một căn nhà đồng thời tăng cường chất lượng sống. Với chị một công trình đẹp cũng không nhất thiết phải tốn quá nhiều chi phí cho vật liệu đắt tiền và thiết bị sang trọng. Chị muốn cho khách hàng của mình thấy được vẻ đẹp của một công trình giản dị thực sự. Đó cũng chính là lý do vì sao chị yêu thích những viên gạch đỏ nung và khoe chúng trong từng tác phẩm của chị.
Tuy chỉ là những bức tường bằng gạch nhưng chúng được sắp xếp tinh tế, thú vị tạo nên sự khác biệt cho không gian sống
Công trình mang tên Số Đỏ - không gian rực rỡ với màu gạch nung và những bụi hoa giấy thắm sắc
Tâm sự với chúng tôi, KTS. Ngụ Ngôn thể hiện: “Tôi thực sự yêu thích vẻ đẹp giản dị mộc mạc của viên gạch, chúng tôi muốn tạo ra nhiều những công trình đẹp chỉ khởi đầu bằng một viên gạch và hình khối đơn giản. Những không gian chúng tôi tạo ra bằng sự liên kết của bức tường gạch kết hợp với ánh sáng không bao giờ nhàm chán và chứa đựng đầy cảm xúc. Tôi cho rằng những đứa trẻ con cần được sống trong một không gian đủ ánh sáng và nhiều cảm xúc để phát triển toàn diện.”
Tất cả những gì gọi là chất phác, thuần thiện nhưng đầy khát khao với kiến trúc trong chị đã tạo nên những không gian sống vô giá. Tâm niệm làm nghề của chị cũng mộc mạc như chính con người chị: “Sử dụng những gì đang có và cố gắng giữ gìn làm đẹp quê hương, điều này thật đơn giản khi chúng ta áp dụng vào những ngôi nhà, khu vườn mà chúng ta đang ở.”
Một vài công trình tiêu biểu như: Công trình Terra Cotta Studio đạt giải A+ Awards 2017 trong hạng mục không gian làm việc, công trình Termitary House đoạt giải thưởng Brick Award 2016, công trình nhà Tổ Mối, hay công trình Nhà Long Thành được lựa chọn cho các công trình bằng gạch đẹp và sáng tạo trên thế giới theo Tạp chí kiến trúc hàng đầu Archdaily. Đó chỉ là một vài công trình ấn tượng được chị thực hiện. Vàđiều đặc biệtmay mắn ở đâylà chị có thể san sẻ nghề nghiệp, ước mơ và hoài bão cùng người bạn đời hiểu chị như chính bản thân anh: KTS. Nguyễn Hải Long. Cả hai anh chị cùng thành lập nên Tropical Space và tham gia rất nhiều buổi trao đổi nói chuyện trong và ngoài nước về kiến trúc bản địa.
LT House là một ngôi nhà nhỏ nằm ở khu tái định cư thuộc huyện Long Thành
Nhà Tò Vò - Đây là một ngôi nhà nhỏ 3.5mx7m nằm trong một con phố nhỏ ở quận Bình Tân, Tp.HCM
Với diện tích hạn hẹp, KTS sử dụng cầu thang không chỉ là chức năng giao thông mà còn được như một không gian chung cho việc trò chuyện, đọc sách và thư giãn
Ngôi nhà Tổ mối (Termitary House) diện tích xây dựng 80m2 bao gồm một tầng trệt và một tầng lửng tại thành phố Đà Nẵng mở ra một khoảng sống đáng quý…
Mỗi bức tường lại được tạo hình với một kiểu xếp gạch khác nhau…
Nhờ vậy mà ngôi nhà trở nên sống động, từng khoảng không gian trở nên hấp dẫn, đa dạng
Không gian gồm những lớp tường xốp rỗng thông gió kết hợp ánh sáng
Sắc đỏ ấm của gạch mộc tạo nên một không gian sống thân thiết, mộc mạc
Công trình toàn gạch và sự không đơn giản như vẻ bề ngoài
Không giống như các công trình thông thường, lớp gạch được che phủ bới lớp vôi, sơn hay những tấm ốp, các công trình nhà gạch độc mộc khoe trọn vẻ đẹp của những hàng gạch thẳng tắp, lớp mạch vữa gọn gàng, không nhem nhuốc, màu đỏ nung nhiều sắc thái của gạch mộc. Và chính điều này đã trở thành thách thức không nhỏ với chị và đồng nghiệp.
“Những người thợ xây là những người giúp đỡ tạo nên thành công của chúng tôi nhiều nhất. Tuy nhiên khi mới bắt đầu, họ chưa quen với những bức tường xây thẳng mạch vữa. Điều này đã trở nên khó khăn với họ. Điều kiện thi công với khí hậu nắng mưa thất thường cũng khiến người thợ xây mỏi mệt và dễ chán nản, mỗi khi chúng tôi ghé thăm công trường họ ngại lắm vì biết đâu sẽ có bức tường nào đó vừa làm xong bị dỡ ra.”
Những người “nghệ sĩ” gạch
Nếu cứ xây và dỡ bỏ thì họ sẽ rất nản, chị có động viên họ không? – Tôi có chứ, nhưng không làm trực tiếp, tôi đã dẫn những người đồng nghiệp quốc tế đến xem thợ xây gạch của chúng tôi, họ ngạc nhiên và khen ngợi những người thơ xây của chúng ta như những nghệ sĩ xây gạch. Và điều này thực sự mang lại sự khích lệ và động viên cho họ. Chúng tôi hi vọng những người thợ xây không cảm thấy công việc mỗi ngày là tẻ nhạt, họ sẽ yêu thích công việc của mình ngày càng nhiều hơn.
Công trình TERRA COTTA STUDIO, nơi làm việc của nghệ nhân Lê Đức Hạ và thưởng lãm nghệ thuật Đất Nung
Cứ như thế, những người thợ trở thành những người tài giỏi hơn. Khi vượt qua được cái ngưỡng của bản thân, khó khăn sẽ tan biến, tạo nên sự thăng hoa thật sự. Và chị cũng nhờ chính những đôi bàn tay khéo léo, chăm chỉ ấy mà có được quả ngọt như hôm nay.
Một gia đình đồng điệu, một người chồng – đồng nghiệp đáng tin cậy
Tôi vẫn tin rằng nếu lựa chọn lại nghề một lần nữa tôi vẫn chọn trường kiến trúc, trừ khi thi lại khó quá tôi trượt – chị cười vui vẻ trêu đùa. Nhưng ai cũng hiểu đó là cách chị thể hiện tình yêu lớn lao cho kiến trúc. Dường như chị sinh ra là để gắn với những bản vẽ, vật liệu, với nắng gió công trường.
Chị chia sẻ với tôi: “Những vất vả và khó khăn khi làm nghề, tôi đều có người chia sẻ. Đó là một may mắn của tôi khi partner trong công việc cũng chính là partner trong cuộc sống đời thường. Tôi luôn trân trọng những bất đồng và tranh cãi. Chúng là gia vị của cuộc sống, nếu thiếu nó thì sẽ rất nhạt.”
KTS Ngụ Ngôn cùng chồng KTS Nguyễn HảiLong trong một lần tham gia giảng bài tại Đại học Cornell, tiểu bang New York, Hoa Kỳ
Gia đình nhỏ của chị cùng vì thế mà luôn tràn ngập tiếng cười. Sự đồng điệu tâm hồn của hai con người đã lèo lái gia đình đi chung một con đường. “Chúng tôi cũng phải dành nhiều thời gian để chăm lo cho con cái, cùng mất rất nhiều thời gian để tìm được hướng phát triển song song. Bây giờ chúng tôi cũng khá thoải mái khi trao đổi công việc trên bàn ăn, trên đường đưa đón bọn trẻ, con tôi cũng đã quen với một số những thuật ngữ chuyên môn khi bố mẹ nói với nhau.”
Chị có muốn định hướng cho con mình theo nghiệp của cha mẹ? – “Gia đình chúng tôi luôn chia sẻ công việc cho nhau. Chúng tôi khuyến khích con cái từ nhỏ làm quen với các bộ môn nghệ thuật tạo hình, chơi với đất sét, làm mô hình, tập vẽ tay, vẽ máy, học thêm âm nhạc. Những môn học ấy có thể giúp ích rất nhiều cho sự phát triển của các cháu trong bất cứ ngành nghề nào. Chúng tôi không muốn áp đặt bất cứ kì vọng nào lên con trẻ.”
Cuộc gặp gỡ kết thúc trong lắng đọng bởi chúng tôi đều cảm nhận được chiều sâu của người phụ nữ đang ngôi trước mặt mình. Chúng tôi khâm phục chị nhưng chị cho rằng điều đó chẳng có gì đáng nói bởi khi bạn yêu nghề thì việc kết hợp công việc với cuộc sống gia đình nó cũng tự nhiên như bạn thở vậy. Với chị khó khăn tất nhiên là có nhưng chỉ làm cho công việc trở nên hào hứng. Mỗi ngày sống hãy luôn tạo nên những điều mới mẻ và nhiều mục tiêu để chinh phục, thì dù làm công việc gì, phụ nữ hay đàn ông bạn cũng sẽ được hạnh phúc.
Những công trình đã công bố:
Termitary House – Complete year: 2014
Wasp House - Complete year: 2015
LT House - Complete year: 2015
NDC House - Complete year: 2016
Terra Cotta Studio - Complete year: 2016
Những giải thưởng đã đạt được
• Monsoon Architecture Award 2017|Terra Cotta Studio |
Comendation | Institutions and Work Places
• Monsoon Architecture Award 2017| LT House | Winner |
Single Family Residential Projects
• A+ Awards 2017: Terra Cotta Studio | Concepts-Architecture +Workspace |Jury Winners; Popular Choice Winners
• AR Emerging Architecture 2016 |
Terra Cotta Studio | Finalist
• Brick Award 2016 | Termitary House | Winner |
Residential Use Category
• FuturArc Green Leadership Award 2016 |
Termitary House | Winner | Single Residential Category
• AZ Award 2016 | Termitary House |
Best Residential Architecture
• Arcasia Award for Architectecture 2015 | Termitary House | Honorable Mention |Single Family Residential Projects
• World Architecture Festival 2015 | Termitary House |
Finalist | Completed House
• Architectural Review House 2015 | Termitary House | Finalist
• Talk: In Feb 2017, lecture at Cornell University with the topic: “Nests in the Tropic”
• Talk: In July 2017, lecture at living Asian with the topic: “Modern Tropical”
• The jury of the Site Sanctuary Competition by ARKxSITE 2017 http://www.arkxsite.com/jury
Thực hiện: Phạm Anh