Quá trình và tốc độ đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ kéo theo việc khai thác môi trường và tự nhiên trở nên quá mức. Tính bền vững trong kiến trúc là vấn đề cần thiết để tiếp tục phát triển các công trình sáng tạo nhưng vẫn thân thiện với môi trường.
Model House - Pitta Arquitoetura
Nằm ở một bờ biển của Brazil, nép mình giữa Rio de Janeiro và São Paulo, Model House là một dự án kiểu mẫu của nhà phát triển bất động sản bền vững BIO Empreendimentos. Công trình được ra đời để tạo cảm hứng cho người dân địa phương xây dựng các công trình xanh và bền vững.
Model House là ngôi nhà kiểu mẫu chứng minh cho việc một ngôi nhà bền vững không tốn kém chi phí đắt đỏ
Địa phương xây dựng công trình này là một thiên đường nhiệt đới với khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều vào mùa hè. Nâng cao nền nhà là giải pháp cải thiện độ ẩm cho sàn. Bên cạnh đó, trần nhà cũng được xây cao, hệ thống cửa được mở lớn để tạo điều kiện thông gió tự nhiên. Các vật liệu xây dựng được lựa chọn đều có thể tìm kiếm ở địa phương như xi măng, gỗ và đá phiến.
Hệ thống cửa được mở lớn để thông sáng, thông gió cho ngôi nhà
Về mặt bền vững, ngôi nhà giảm thiểu nhu cầu năng lượng thông qua ánh sáng tự nhiên. Một bảng năng lượng mặt trời tạo ra đủ năng lượng để đáp ứng 100% nhu cầu tiêu dùng điện của ngôi nhà. Trong khi đó, lượng nước mưa dồi dào được tái sử dụng, giúp giảm hơn 50% nhu cầu gia đình cho các công việc: vệ sinh, giặt giũ, làm vườn.
Model House được xây dựng bằng các vật liệu có sẵn tại địa phương
Học viện Khoa học California - Renzo Piano Building Workshop + Stantec Architecture
Sau sự phá hủy nặng nề của một trận động đất, dự án phục hồi Học viện Khoa học California được thực hiện với một cấu trúc mới kết nối trực quan với công viên Golden Gate. Là một trong mười dự án “Xây dựng xanh” của Sở môi trường San Francisco, tính bền vững là một khía cạnh thiết kế thiết yếu để đạt được chứng nhận LEED Platinum.
Trên thực tế, công trình được cho là tiêu thụ năng lượng ít hơn từ 30% đến 35% so với yêu cầu của LEED Platinum
Về tính bền vững, tòa nhà có hệ thống sưởi sàn chịu trách nhiệm giảm mức tiêu thụ năng lượng từ 5 đến 10%. Hệ thống này thu hồi nhiệt đã sử dụng nhiệt bởi các thiết bị như điều hòa không khí. Mái nhà hoạt động như một vật liệu cách nhiệt vượt trội với lớp kính có hiệu suất cao làm giảm mức độ hấp thụ nhiệt. Bên cạnh đó, giếng trời cũng chịu trách nhiệm lấy sáng và thông gió tự nhiên.
Mái nhà với những ô kính có thể đóng mở được
Độ ẩm của đất kết hợp với hiện tượng quán tính nhiệt có tác dụng làm mát khu vực bên trong bảo tàng. Nhờ đó mà tránh được sự cần thiết của điều hòa không khí ở khu vực công cộng và các văn phòng nghiên cứu. Các tế bào quang điện cung cấp hơn 5% điện năng theo yêu cầu của bảo tàng.
Công trình đạt được chứng nhận bạch kim của LEED Platinum nhờ kiến trúc xanh và bền vững
Sustainable School - Michael Reynold
Sustainable School (Trường học bền vững) là dự án trường học đầu tiên tại Mỹ Latinh kết hợp giáo dục truyền thống với việc sử dụng các nguồn lực có trách nhiệm. Ngôi trường nằm ở ven biển của Jaureguiberry với diện tích xây dựng 270m2 dưới ý tưởng thiết kế của kiến trúc sư Michael Reynold. Cấu trúc của ngôi trường được tạo thành từ khoảng 60% vật liệu tái chế (như chai nhựa và thủy tinh, lon và bìa cứng) và 40% vật liệu xây dựng truyền thống.
Những chiếc cột được tạo nên từ vỏ lon nước ngọt cùng các phụ liệu xây dựng
Ngôi trường được xây dựng nhằm khuyến khích học sinh có nhận thức sâu sắc về phát triển bền vững
Bên cạnh việc sử dụng vật liệu tái chế, công trình còn tìm cách tận dụng tối đa các nguồn tài nguyên thiên nhiên (năng lượng mặt trời, nước, gió và đất). Mặt trước trường học là một khu vườn tự canh tác. Trong khi đó, phía sau là một hệ thống dự trữ và thu gom nước mưa từ mái nhà. Ngoài ra, năng lượng điện được tạo ra từ các tấm quang điện.
Dự án trường học thân thiện với môi trường
Nhà máy bia Toca do Urso - SuperLimão Studio
Nằm ở Ribeirão Preto, Brazil với khí hậu cực kỳ nóng và thông gió kém, nhà máy bia Toca do Urso này sử dụng một số kỹ thuật và phương pháp thiết kế giúp tạo ra một môi trường vi khí hậu dễ chịu.
Dự án được thiết kế “núp mình” dưới đất để không khí mát mẻ hơn
Khu vực hội trường hình tròn được hạ nền xuống 1,5m tạo nên một rào cản lớn về quán tính nhiệt như trong các hang động. Kết cấu tường rọ đá bao quanh có độ hấp thụ nhiệt lớn và đảm bảo không khí mát mẻ ở bên trong, kể cả khi hội trường khi có đến 150 người. Bên cạnh đó, ống dẫn ngập dưới đất giúp làm ẩm, lọc không khí và giảm nhiệt độ. Dự án được xây dựng với thiết kế mở, vì vậy không khí được làm mới thông qua thông gió chéo hoặc đối lưu.
Giếng trời với thiết kế đa giác gồm nhiều cánh tối ưu hóa lưu thông tự nhiên và thu gió theo bất kỳ hướng nào
Ngoài tối ưu hóa tài nguyên thiên nhiên, dự án còn chống lãng phí và tái sử dụng vật liệu. Các bức tường gạch được xây dựng bằng một phần cát vốn có trong quá trình lọc bia. Một số vật phẩm đã được tái sử dụng để trở thành nội thất mới cho công trình.
Thiết kế bên trong của khu vực phục vụ tại nhà máy bia Toca do Urso
Thông qua các dự án với mục đích khác nhau, bốn công trình trên đã đem đến những ý tưởng thiết kế đầy mới lạ khi kết hợp kiến trúc với phát triển bền vững.
Bài viết: Tùng Dương