42.645 lượt xemSử dụng điện năng là nhu cầu không thể thiếu trong cuộc sống. Điện năng và thiết bị điện đưa con người tiến đến cuộc sống tiện nghi và hiện đại. Tuy nhiên trên thực tế đã xảy ra không ít những tai nạn thương tâm do rò rỉ điện trong quá trình sử dụng. Thế nên tất cả chúng ta cần phải nêu cao tinh thần cảnh giác trước mọi dấu hiệu, nguy cơ rò rỉ điện dù là nhỏ nhất và đưa ra giải pháp kịp thời.
Hàng ngày tại nước ta, trung bình có từ 3 đến 4 trường hợp tại nạn do rò rỉ điện, điều đó nói lên tình trạng rò rỉ điện đang trở nên rất phổ biến. Rò rỉ điện không những là nguyên nhân cướp đi tính mạng con người mà còn tiêu tốn điện năng một cách vô ích. Trong khi làm thế nào để phát hiện và giải pháp cơ bản khi biết có rò rỉ điện là vấn đề còn khá mơ hồ đối với nhiều người.
Rò rỉ điện năng rất nguy hiểm và không phải là vấn đề của riêng ai
Rò rỉ điện là gì?
Rò rỉ điện chính là một hiện tượng vật lý thường thuyên xảy ra đối với các thiết bị điện. Dòng rò rỉ là dòng điện dư thừa trong quá trình hao tổn năng lượng, hoặc bị hở vì nhiều lý do khác nhau. Lúc này, dòng rò rỉ không mang lợi ích công năng truyền ra vỏ thiết bị và gây nên các trường hợp tai nạn nếu có cường độ lớn.
Rò rỉ điện năng chính là hiện tượng dòng điện dư thừa truyền ra ngoài vỏ thiết bị điện
Nguyên nhân gây nên tình trạng rò rỉ điện năng
Rò rỉ điện năng của các thiết bị điện trong gia đình xảy ra do rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Nhưng lý do chính vẫn là:
Tuổi thọ của thiết bị càng cao thì nguy cơ rò rỉ điện càng lớn. Hãy hình dung một cỗ máy hoạt động nhiều năm sẽ dẫn đến hiện tượng hao mòn, hỏng hóc. Các thiết bị điện cũng vậy, làm việc liên tục trong một thời gian dài rất khó để tránh khỏi sự rạo rễu, xuống cấp và oxy hóa. Thế nên, đến một thời gian nhất định tại các thiết bị điện sẽ xuất hiện dòng rò rỉ.
Tuổi thọ của thiết bị điện càng cao nguy cơ rò rỉ điện càng lớn
- Đặt thiết bị điện quá sát tường, gần nơi để nước, không khô thoáng làm cho thiết bị ẩm mốc và dẫn đến hiện tượng rò rỉ. Theo thời gian tình trạng rò rỉ này sẽ càng nặng hơn, khi các dây điện xuống cấp và bắt đầu bị oxy hóa.
- Trong quá trình sửa chữa thiết bị, thợ tháo và lắp các bộ phận không đúng quy trình, khiến kết cấu thiết bị có sự thay đổi và dẫn đến rò rỉ điện.
Tháo lắp các thiết bị điện không đúng quy trình làm thay đổi kết cấu dẫn đến hiện tượng rò rỉ điện năng
- Tại một số thiết bị có lắp đặt bộ phận chống rò rỉ điện, nhưng vì một lý do nào đấy, chúng bị hỏng hoặc xảy ra sự cố nên dẫn đến rò rỉ điện ra bên ngoài.
- Rò rỉ điện có thể do tay ướt chạm vào vỏ thiết bị. Hoặc chuột, côn trùng cắn hở dây điện nằm bên trong thiết bị cũng gây nên trình trạng rò rỉ điện.
Thiết bị chống rò rỉ điện
Nhằm giảm thiểu tối đa các tai nạn thương tâm do rò rỉ dòng điện xảy đến, hiện nay nhiều đơn vị đã nghiên cứu và đưa ra thị trường các thiết bị chống rò rỉ. Thiết bị chống rò rỉ điện có nhiều loại và được ký hiệu khác nhau, thế nên trước khi lắp đặt bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng và tham khảo xem loại nào thích hợp với thiết bị điện trong nhà.
Lắp đặt thiết bị chống rò rỉ điện là giải pháp tối ưu hạn chế tai nạn do rò rỉ điện xảy đến
Các thiết bị chống rò rỉ điện có chức năng tự động ngắt nguồn điện khi phát hiện ra có dòng rò. Điển hình là các thiết bị có ký hiệu như: RCCB, RCBO, ELCB. Các thiết bị trên đều được bày bán rộng rãi tại các cửa hàng điện dân dụng. Giá thành phải chăng vì vậy gia đình nào cũng có khả năng lắp đặt.
Tuy nhiên khi lắp đặt bạn cần cân nhắc giữa số lượng thiết bị điện gia đình. Đối với lượng thiết bị điện lớn cần phải tỉ lệ thuận với tham số chống rò điện của thiết bị chống rò. Bên cạnh đó, hãy gắn tại bảng điện và cố định chặt vào tường và có nắp đậy..
Cách phát hiện rò rỉ điện chính xác
Hiện tượng rò rỉ điện rất nguy hiểm cho dù xuất phát từ nguyên nhân nào đi chăng nữa. Chính vì vậy chúng ta cần phải phát hiện kịp thời các dòng rò rỉ điện trước khi chúng gây nên những hậu quả nghiêm trọng. Đo dòng điện rò rỉ sẽ giúp bạn phát hiện một cách dễ dàng nhất.
Đồng hồ đo điện ampe kìm có khả năng phát hiện dòng rò rỉ chính xác
Hiện nay trên thị trường cung cấp các loại máy đo dòng rò rỉ rất hiện đại và có thể đo được tại các mức rò rỉ điện năng thấp. Thế nhưng sử dụng các loại máy đo dòng rò rỉ lại không phải là điều dễ dàng cần có sự hiểu biết và kèm theo một số mẹo nhất định.
Hãy đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng đồng hồ đo dòng rò rỉ điện để có kết quả chính xác nhất
Trước tiên hãy sử dụng một chiếc đồng hồ đo điện ampe kìm. Khi bạn đặt miệng kìm của thiết bị đo dòng rò rỉ, giá trị hiện tại của thiết bị dựa vào cường độ của từ trường xung quanh thiết bị, dây dẫn. Nếu bạn muốn đo được một cách chính xác hãy giữ sạch sẽ và tránh hư hại các mặt quai hàm của thiết bị đo. Đặc biệt chúng phải được đóng khép kín hoàn toàn không có bất kỳ một khoảng trống chứa đựng không khí.
Đồng hồ đo điện ampe kìm thiết kế nhỏ gọn và dễ dàng sử dụng
Để đo được các dòng rò rỉ tiếp đất bạn hãy kiểm tra mạch của một pha bằng kẹp pha và trung tính. Khi đó, máy sẽ đo được tất cả các dòng rò rỉ nào đang tiếp đất. Đồng thời, kiểm tra mạch ba pha bằng kẹp xung quanh tất cả các mạch ba pha, một dây trung tính phải được kẹp chặt với dây dẫn. Lúc này trên máy sẽ hiện định mức của dòng rò rỉ tiếp đất.
Bút thử điện cũng có khả năng kiểm tra ròng rò rỉ điện nhưng ở định mức cao. Cách tiến hành cũng rất đơn giản, chỉ cần bạn chạm đầu bút vào thiết bị điện, nếu có rò rỉ đèn báo sẽ phát sáng.
Sử dụng bút thử điện để phát hiện dòng rò rỉ điện năng
Ngoài ra, khi thiết bị xảy ra tình trạng rò rỉ điện, nếu sờ tay vào bạn sẽ có cảm giác tê tê và người vẫn gọi là bị “mát”. Tuy nhiên cách này không thể xác định được định mức của dòng rò và rất nguy hiểm.
Khi phát hiện dòng rò rỉ điện nên làm gì?
Dòng rò rỉ điện đe dọa trực tiếp đến tính mạng con người. Chính vì vậy khi phát hiện dòng rò rỉ điện bạn cần làm:
- Việc đầu tiên hãy đi dép trong nhà, tránh việc các dòng rò rỉ tiếp đất gây giật.
- Không chạm tay vào thiết bị điện dò rỉ. Nếu phải bắt buộc, hãy lau tay thật khô trước, hoặc sử dụng các dụng cụ bảo hộ có thể cách điện.
Không nên chạm tay vào các thiết bị điện có chứa dòng rò rỉ
- Di dời thiết bị điện sang vị trí mới không thoáng hơn. Nếu thiết bị rò rỉ điện tại phần phích cắm hãy thay thế bằng một chiếc phích căm mới.
- Gọi thợ sửa chữa điện để đưa ra cách giải quyết tối ưu nhất. Đó có thể là việc thay thế linh kiên bị oxy hóa, hàn lại mạch điện hở, hoặc tháo và lắp lại các bộ phận bị hở bên trong máy sao cho hợp lý,…
Sau khi đã thực hiện biện pháp khắc phục rò rỉ điện tạm thời hãy gọi thợ sửa chữa để đảm bảo an toàn tuyệt đối
Rò rỉ điện thực sự rất nguy hiểm vì vậy hãy luôn cảnh giác và kiểm tra các thiết bị điện năng thường xuyên. Ngay cả khi các thiết bị cũng không không tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến rò rỉ điện.
Bài viết: Thu Hằng
