Tại sao sân thượng nhà bạn rất khó sử dụng?

Mái bê tông cốt thép sinh ra từ giai đoạn kiến trúc hiện đại, đến giờ vẫn là một xu hướng ưa thích trong xây dựng nhà ở. Dù phải trả nhiều chi phí hơn cũng như tốn công bảo dưỡng hơn, nhiều chủ nhà vẫn mong muốn tận dụng mái nhà để tạo ra không gian sinh hoạt ngoài trời: vườn cây, vườn rau, không gian ăn uống, thư giãn,…. Nhu cầu này càng trở nên hợp lý trong bối cảnh đô thị nhà cửa san sát, diện tích mặt đất hạn hẹp, mái nhà trở thành nơi đón được nhiều nắng và cũng có tầm nhìn thoáng nhất, phù hợp cho việc trồng cây cối và tận hưởng thiên nhiên.

Ở các đô thị được quy hoạch, nhà ở thường bị áp chế các quy định về số tầng và chiều cao, nên khi xây tối đa mật độ, phần mái nhà nằm tách biệt trên cùng, đi kèm với tum thang (hoặc thang sắt ngoài trời) để di chuyển lên xuống. Thực tế, nhiều mái nhà được đổ mê toàn bộ với mục đích làm sân thượng, nhưng cuối cùng lại bị bỏ trống trơ trọi hoặc rất ít được sử dụng. Theo tôi, có vài nguyên nhân sau đây:

1. Khi đưa lên cao, việc leo cầu thang vốn đã là một trở ngại. Cầu thang cũng thường được thiết kế như một “không gian chết” (chỉ nhằm mục đích di chuyển), tạo ra một rào cản về tâm lý cho người sử dụng.

2. Không gian được thiết kế thiếu tiện nghi. Ngoài những tiện nghi liên quan đến việc bố trí cảnh quan, nội thất, điện nước, ánh sáng, vấn đề tổ chức không gian cũng rất quan trọng. Khi trên tầng sân thượng không có những không gian có mái che hay không gian trong nhà để tạo nhiều mức độ che chắn cũng như cảm giác trong ngoài, không gian sẽ trở nên khó sử dụng, nhất là đối với thời tiết nắng gắt mưa nhiều như VN.

3. Sân thượng tách biệt với đời sống của ngôi nhà. Sân thượng nằm độc lập trên cùng, không có không gian sinh hoạt nào liền kề (phòng thờ, phòng sinh hoạt chung, phòng giải trí,…) sẽ ít được lui tới hoặc nhìn thấy thường xuyên trong đời sống thường nhật. Vì thế, sự gắn kết hay tính hấp dẫn của không gian này cũng bị mất đi.

Sân thượng không nhất thiết phải đặt trên nóc nhà, diện tích cũng nên vừa đủ với nhu cầu sử dụng; quan trọng là được tổ chức hợp lý và kết nối tốt với các không gian sinh hoạt khác, đời sống của nó sẽ dần sinh ra theo thời gian.