Xây nhà trên đất nông nghiệp: Những quy định và điều cần lưu ý quan trọng

Trong bối cảnh quỹ đất đô thị ngày càng khan hiếm, xây nhà trên đất nông nghiệp đã trở thành một giải pháp được nhiều người cân nhắc. Tuy nhiên, để việc xây dựng không vi phạm pháp luật và đảm bảo quyền lợi lâu dài, người dân cần hiểu rõ những quy định liên quan cũng như các bước cần thực hiện trước khi bắt tay vào xây dựng.

*Xem ngay Hướng dẫn đăng bài tại đây để kết nối với cộng đồng Happynest.

1. Quy định pháp luật về việc xây nhà trên đất nông nghiệp

Theo quy định tại Luật Đất đai 2013, đất nông nghiệp được sử dụng để sản xuất nông nghiệp như trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản hoặc làm vườn. Việc sử dụng đất nông nghiệp vào mục đích khác, bao gồm xây dựng nhà ở, đều phải tuân thủ quy định chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Việc tự ý xây dựng nhà trên đất nông nghiệp mà không chuyển đổi mục đích sử dụng đất là vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt hành chính

Nếu tự ý xây dựng nhà trên đất nông nghiệp mà không thực hiện thủ tục chuyển đổi, người dân sẽ bị xử phạt hành chính. Mức phạt có thể dao động từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng, tùy thuộc vào diện tích xây dựng và mức độ vi phạm. Ngoài ra, công trình xây dựng trái phép có thể bị cưỡng chế tháo dỡ, gây thiệt hại lớn về kinh tế.

>>> Xem thêm: Cách phân biệt đất thổ cư và đất nông nghiệp chính xác nhất 

2. Quy trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Để xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp hợp pháp, người dân cần thực hiện các bước chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo trình tự như sau:

• Chuẩn bị hồ sơ xin chuyển đổi: Hồ sơ gồm:
  • Đơn xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo mẫu.
  • Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ hoặc sổ hồng).
  • Các giấy tờ khác theo yêu cầu của cơ quan chức năng, như bản vẽ thửa đất hoặc giấy tờ liên quan đến tài sản gắn liền với đất.
• Nộp hồ sơ tại cơ quan chức năng: Hồ sơ được nộp tại Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp huyện nơi có đất. Cơ quan này có trách nhiệm tiếp nhận và kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ.
• Thẩm định và phê duyệt: Sau khi nhận hồ sơ, cơ quan chức năng sẽ tiến hành thẩm định mục đích sử dụng đất, kiểm tra quy hoạch và quyết định có chấp thuận chuyển đổi hay không. Thời gian xử lý thường từ 10-15 ngày làm việc.
• Nộp tiền sử dụng đất: Khi được phê duyệt, người dân phải nộp tiền sử dụng đất. Số tiền này được tính theo chênh lệch giá trị giữa đất ở và đất nông nghiệp, dựa trên khung giá đất của địa phương.
• Nhận quyết định chuyển đổi: Sau khi hoàn tất các nghĩa vụ tài chính, người dân sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới, thể hiện mục đích sử dụng là đất ở.

Để xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp, người dân cần thực hiện thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở

>>> Xem thêm: Đất thổ cư là gì? Top quy định về đất thổ cư bạn cần biết 

3. Xây dựng các công trình trên đất nông nghiệp không cần chuyển đổi

Theo các quy định mới của Luật Đất đai 2024, có hiệu lực từ ngày 1/8/2024, người dân được phép xây dựng một số công trình phục vụ sản xuất nông nghiệp mà không cần chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Những công trình này bao gồm:

• Nhà kho, chuồng trại chăn nuôi.
• Nhà kính và hệ thống trồng trọt công nghệ cao.
• Các công trình bảo quản và chế biến nông sản.

Dù vậy, việc xây dựng phải tuân thủ các tiêu chuẩn về quy hoạch, đảm bảo không ảnh hưởng đến khả năng sản xuất nông nghiệp trên đất.

Một số công trình được phép xây dựng trên đất nông nghiệp mà không cần làm thủ tục chuyển đổi

>>> Xem thêm: Chuyển đổi đất thổ canh lên đất thổ cư có phức tạp không? Cần thủ tục gì? 

4. Những lưu ý quan trọng khi xây nhà trên đất nông nghiệp

• Kiểm tra quy hoạch sử dụng đất: Trước khi làm thủ tục chuyển đổi, cần kiểm tra quy hoạch tại địa phương để chắc chắn khu đất được phép chuyển đổi sang mục đích ở.
• Xin giấy phép xây dựng: Sau khi hoàn tất chuyển đổi, việc xây dựng nhà ở phải có giấy phép từ cơ quan có thẩm quyền. Điều này giúp tránh rủi ro pháp lý và bảo đảm công trình phù hợp với quy hoạch.
• Dự trù tài chính đầy đủ: Ngoài chi phí xây dựng, người dân cần tính toán thêm chi phí chuyển đổi mục đích sử dụng đất, bao gồm phí thẩm định hồ sơ, phí đo đạc và tiền sử dụng đất.
• Không tự ý xây dựng trước khi chuyển đổi: Việc xây dựng trái phép có thể khiến công trình bị tháo dỡ và dẫn đến mất mát tài chính.
• Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu không am hiểu luật đất đai, nên tìm đến các dịch vụ tư vấn pháp lý hoặc chuyên gia để hỗ trợ thủ tục chuyển đổi và xây dựng.

Trước khi xây dựng, cần kiểm tra quy hoạch sử dụng đất tại địa phương để đảm bảo khu đất dự kiến xây dựng phù hợp với quy hoạch

Xây nhà trên đất nông nghiệp là việc hoàn toàn khả thi nếu tuân thủ đúng quy định pháp luật. Để tránh rủi ro, người dân cần thực hiện thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất và xin phép xây dựng trước khi khởi công. Việc tìm hiểu kỹ lưỡng và chuẩn bị đầy đủ sẽ giúp đảm bảo công trình được thực hiện hợp pháp, an toàn và bền vững.

Tổng hợp

*Đăng ký kết nối tư vấn thiết kế thi công ngay bằng cách để lại thông tin dưới box này nhé!