9 lượt xemTừ ngày 1/7/2024, Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi chính thức có hiệu lực, mang theo nhiều cập nhật quan trọng về đối tượng tham gia cũng như quy định hoàn trả tiền bảo hiểm y tế (BHYT). Đáng chú ý, có 3 trường hợp người tham gia sẽ được hoàn lại phần tiền đã đóng, tùy vào tình trạng sử dụng thẻ và sự thay đổi chính sách hỗ trợ từ nhà nước.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ điều kiện, thủ tục và cách tính số tiền được hoàn để không bỏ lỡ quyền lợi chính đáng của mình.
Việc hiểu rõ quy định hoàn tiền BHYT sẽ giúp người dân chủ động hơn trong việc theo dõi, cập nhật và đảm bảo quyền lợi y tế cá nhân.
>>> Xem thêm: BHXH vận hành mô hình 2 cấp từ 1/7/2025: Những điều người dân cần biết
Người tham gia bảo hiểm y tế sẽ được hoàn tiền trong những trường hợp nào?
Theo hướng dẫn của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, có 3 tình huống cụ thể mà người tham gia bảo hiểm y tế sẽ được xem xét hoàn trả phần tiền đã đóng, gồm:
1. Được cấp thẻ BHYT theo nhóm đối tượng mới
Nếu một người đang sử dụng thẻ BHYT theo nhóm hộ gia đình nhưng sau đó chuyển sang nhóm được công ty đóng (ví dụ: bắt đầu đi làm), thì thẻ BHYT cũ sẽ bị giảm giá trị sử dụng từ thời điểm có thẻ mới. Số tiền còn lại tương ứng với thời gian thẻ BHYT chưa sử dụng sẽ được cơ quan BHXH hoàn lại.
2. Nhà nước điều chỉnh tăng mức hỗ trợ đóng BHYT
Khi có chính sách mới giúp một nhóm đối tượng được hưởng mức hỗ trợ cao hơn so với thời điểm đã đóng tiền trước đó, phần chênh lệch cũng sẽ được hoàn lại. Đây là quyền lợi đặc biệt cần lưu ý trong các giai đoạn có điều chỉnh trợ cấp BHYT.
3. Người tham gia BHYT chết trước khi thẻ có hiệu lực
Trong trường hợp hi hữu này, nếu thẻ BHYT đã được đóng tiền nhưng người sở hữu qua đời trước thời điểm thẻ có giá trị sử dụng, trường hợp này, thân nhân có thể làm thủ tục nhận lại toàn bộ khoản tiền đã đóng cho thẻ chưa kịp sử dụng.
3 tình huống được hoàn tiền BHYT đều liên quan đến việc thẻ chưa sử dụng hoặc bị rút ngắn hiệu lực do thay đổi chính sách.
>>> Xem thêm: Từ 1/7/2025, ai sẽ được nhà nước hỗ trợ mua bảo hiểm y tế?
Luật BHYT 2024 bổ sung nhiều nhóm đối tượng mới tham gia
Bên cạnh quyền hoàn trả tiền BHYT, Luật BHYT mới còn mở rộng đối tượng tham gia, phân chia thành 5 nhóm chính:
- Nhóm 1: Do người lao động và người sử dụng lao động cùng đóng.
- Nhóm 2: Do cơ quan BHXH đóng.
- Nhóm 3: Do ngân sách nhà nước đóng, bổ sung thêm các đối tượng như:
- Dân quân thường trực
- Người từ 75 tuổi trở lên hoặc từ 70-75 tuổi thuộc hộ cận nghèo có trợ cấp tuất
- Người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng
- Lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu
- Nhóm 4: Được ngân sách hỗ trợ một phần, bổ sung thêm:
- Nhân viên y tế thôn bản
- Cô đỡ thôn bản
- Người hoạt động không chuyên trách ở tổ dân phố
- Người có danh hiệu nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú
- Nạn nhân theo Luật phòng chống mua bán người
- Nhóm 5: Người tự đóng BHYT, bao gồm:
- Hộ gia đình
- Người sống trong cơ sở từ thiện, tôn giáo
- Người lao động đang nghỉ không lương hoặc tạm hoãn hợp đồng
Việc phân nhóm chi tiết này giúp giảm trùng lặp trong quản lý, đồng thời tạo điều kiện linh hoạt hơn cho người dân trong việc lựa chọn mức đóng phù hợp.
Luật mới mở rộng và phân loại rõ ràng giúp người dân xác định đúng nhóm tham gia, tránh nộp trùng và lỡ mất quyền lợi.
Cách tính tiền hoàn BHYT dựa trên thời gian chưa sử dụng
Tùy theo từng trường hợp cụ thể, số tiền hoàn lại được tính dựa trên thời điểm bắt đầu hiệu lực của thẻ mới hoặc thay đổi chính sách:
- Trường hợp 1: Tính từ ngày thẻ BHYT theo nhóm đối tượng mới có hiệu lực
- Trường hợp 2: Tính từ ngày chính sách hỗ trợ tăng mức đóng có hiệu lực
- Trường hợp 3: Tính từ ngày thẻ BHYT bắt đầu có giá trị sử dụng
Công thức chung là:
Tiền hoàn = Mức đóng BHYT × Số tháng chưa sử dụng
Việc tính tiền hoàn được căn cứ chặt chẽ theo thời gian hiệu lực, đảm bảo minh bạch và công bằng.
>>> Xem thêm: Mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc: Chính thức áp dụng từ 1/7/2025
Thủ tục hoàn tiền BHYT: Đơn giản và có thể làm online
Để được hoàn tiền, người tham gia BHYT cần thực hiện các bước sau:
Bước 1: Lập hồ sơ hoàn tiền, điền mẫu tờ khai TK1-TS (nếu người đã mất thì thân nhân lập tờ khai).
Bước 2: Gửi hồ sơ tới cơ quan BHXH nơi đang quản lý hoặc thông qua các hình thức sau:
- Nộp online qua Cổng dịch vụ công của BHXH Việt Nam
- Qua tổ chức I-VAN (dịch vụ truyền - nhận hồ sơ)
- Gửi hồ sơ giấy qua bưu điện hoặc trực tiếp tại BHXH địa phương
Bước 3: Nhận kết quả giải quyết từ cơ quan BHXH (thông thường là trong vòng 10 ngày làm việc).
Nhờ vào quá trình chuyển đổi số, thủ tục hoàn tiền BHYT đã thuận tiện hơn, giảm tối đa giấy tờ và có thể thực hiện trực tuyến
FAQs - Những câu hỏi thường gặp về hoàn tiền bảo hiểm y tế
1. Khi nào thì được hoàn lại tiền BHYT đã đóng?
Bạn sẽ được hoàn tiền nếu thuộc một trong 3 trường hợp: có thẻ mới thuộc nhóm ưu tiên hơn, chính sách tăng mức hỗ trợ hoặc người tham gia mất trước khi thẻ có hiệu lực.
2. Có thể nộp hồ sơ hoàn tiền online không?
Có. Người dân có thể nộp qua Cổng dịch vụ công BHXH hoặc I-VAN mà không cần đến trực tiếp.
3. Bao lâu thì nhận được tiền hoàn lại?
Thông thường, thời gian giải quyết là tối đa 10 ngày làm việc kể từ khi cơ quan BHXH tiếp nhận đầy đủ hồ sơ.
4. Có được hoàn tiền nếu tôi vừa mua thẻ BHYT hộ gia đình nhưng sau đó đi làm và có thẻ BHYT công ty?
Có. Trong trường hợp này, thẻ cũ sẽ bị giảm thời hạn, bạn sẽ được hoàn phần tiền tương ứng với thời gian chưa dùng đến.
5. Tiền hoàn BHYT được trả qua hình thức nào?
Bạn có thể nhận tiền hoàn qua tài khoản ngân hàng đã đăng ký hoặc đến cơ quan BHXH nhận trực tiếp.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn gia hạn bảo hiểm y tế trên VNeID mới nhất
Hiểu đúng và kịp thời về quy định hoàn tiền BHYT giúp người dân bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình, đặc biệt trong giai đoạn Luật BHYT 2024 vừa có hiệu lực. Đừng để sự thiếu thông tin khiến bạn mất đi những khoản tiền có thể được hoàn lại. Hãy chia sẻ bài viết này cho người thân, bạn bè và đừng quên theo dõi Happynest để cập nhật thêm các chính sách y tế - bảo hiểm mới nhất!
Nguồn: Tuổi trẻ
*Để lại thông tin trong box dưới đây, Happynest sẽ giúp bạn kết nối đơn vị thiết kế - thi công phù hợp và nhanh chóng nhất.
